Կնոջական

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ   Ծագումով պրազիլցի ոճաբան Քրիսթինա Քորտիւլայի կարծիքով, «Բոլոր կիներն ալ գեղեցիկ են, գէր թէ նիհար` իւրաքանչիւրը ունի իր զօրաւոր կէտը, առանձնայատկութիւնը»: Ոճաբանին կարծիքով, նորաձեւութեան հետ քայլ պահելով հանդերձ, պէտք չէ դառնալ անոր գերին, այլ պէտք է ընտրել տարիքին եւ կազմուածքին համապատասխան հագուստներ: Եւ այսպէս` - Եթէ Գէր Էք... Հրաժարեցէք փայլուն հագուստներէն, որոնք աւելի եւս կը շեշտեն ձեր գիրութիւնը: Նոյնպէս`...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ  Գրագէտ Ակսել Բակունցի հօր տոհմական մականունը Բեկունց էր, որմէ ալ յառաջացած է Բակունց գրական անունը: Երբ Բակունցը ծներ է, անոր հօր ալեքսանդրապոլցի ընկերները նուէրներ ղրկեր են եւ խնդրեր են, որ զաւկին անունը Ալեքսանդր դնէ` ի պատիւ իրենց քաղաքին: Գրագէտին հայրը կ՛ընդառաջէ ընկերներուն խնդրանքին: Սակայն Ալեքսանդր անունը երկար չ՛ապրիր: Պատանեկան տարիներուն Բակունցը կը խաղայ նորվեկիացի թատերագիր Պիոռնսոնի «Նորապսակները» թատերախաղի...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Սխալ է այն համոզումը, որ երեխան պէտք է անպայման երաժշտանոց յաճախէ եւ նուագել սորվի արուեստասէր եւ նրբաճաշակ դառնալու համար: Բազմաթիւ ուսումնասիրութիւններ հաստատած են, որ ուղեղին բջիջները աւելի լաւ կը գործեն, եթէ երեխան փոքր տարիքէն դասական երաժշտութիւն լսէ: Կ՛ըսեն` դաշնակահարները բնաւորութեամբ աւելի կարգապահ, ճշդապահ եւ նպատակասլաց են: Այսուհանդերձ, պայման չէ, որ երեխան երաժշտանոց յաճախէ եւ երաժշտական գործիքի մը տիրապետէ...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Ի պատիւ հայ ականաւոր շարժապատկերի բեմադրիչ Սերգէյ Փարաջանովի հարիւրամեակին (9 յունուար 1924)` աւելի քան 40 հայ ձեւագէտ-ոճաբաններ կը ներկայացնեն եզակի գործեր` ոգեշնչուած անոր յաւերժական արուեստով: Մայիս 18-31 Սերգէյ Փարաջանովի տուն-թանգարանին մէջ տեղի պիտի ունենայ «Փարաջանովը» եւ նորաձեւութիւնը» խորագրով աննախընթաց եւ իւրայատուկ ցուցահանդէսը: Փարաջանովը հսկայ ժառանգութիւն ձգած է իր ետին, անժամանցելի եւ անհերքելի արժէքներ են անոր «Մոռացուած նախնիների ստուերները»,...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Ինչպէս ամէն տարի, Ծիծեռնակաբերդի յուշահամալիրի շրջափակէն ներս տեղի ունեցաւ աւանդական «Ծաղկահաւաք» ձեռնարկը: Այս նախաձեռնութիւնը կը մէկտեղէ քաղուած ծաղիկներուն «երկրորդ կեանք» հաղորդելու խորհուրդը եւ վերամշակման միջոցով կրկին օգտագործելու առաքելութիւնը: Այս տարի եւս ապրիլ 24-ին Հայոց ցեղասպանութեան զոհերու յուշահամալիրին մէջ խոնարհուած ծաղիկները հաւաքուեցան, ու ցօղունները ծաղկաթերթերէն բաժնուեցան: Առաջիններէն ստացուած պարարտախառնուրդը պիտի օգտագործուի Յիշողութեան պուրակի հողի մշակման համար, իսկ ծաղկաթերթերէն պիտի...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Հին ժողովուրդները, որոնց կարգին` նաեւ հայերը, ծառի պաշտամունք ունեցած են, որ մինչեւ օրս ալ որոշ չափով պահպանուած է: Օրինակ, ուխտավայրերուն մէջ երազանք կը պահեն եւ ծառի ճիւղերէն թաշկինակ կը կապեն: Հայաստանի մէջ կան ծառեր, որոնք առանձնայատուկ կենսագրութիւն ունին, պատմութեան կամ դիպուածի հերոսներ են: Այլ խօսքով, ծառ- առասպելներ են: Ծառ - առասպելներու շարքին է բանաստեղծ Պարոյր Սեւակի պապիկի խնձորենին:...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Վերջերս Կլենտէյլի մէջ պատուուեցաւ դաստիարակ, ազգագրագէտ, պատմաբան, մրցանակակիր հեղինակ, հայ կիներու պատմութեան եւ իրաւունքներու ջատագով Սոնա Զէյթլեանը` իր 70 տարիներու ծառայութեան համար, ՀՕՄ-ի եւ Համազգայինի հայ կրթական եւ մշակութային միութեան կեդրոնական վարչութիւններուն կողմէ: Սոնա Սիմոնեան-Զէյթլեան ծնած է Եգիպտոս, վկայուած է տեղական Ամերիկեան համալսարանէն եւ նուիրուած ուսուցչական ասպարէզին` նախ Գահիրէի, ապա Պէյրութի ազգային վարժարաններուն մէջ: Սոնա Զէյթլեանի առաջին ուսումնասիրութիւնը`...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Գրագէտ, թարգմանիչ Ստեփան Զօրեանի տուն-թանգարանին մէջ ուշագրաւ տեղ կը գրաւէ Մարտիրոս Սարեանի վրձինած Զօրեանի դիմանկարը: Սարեանը Զօրեան նկարած է 1945-ին, տարիներ անց գրագէտը պատմեր է իր զգացողութիւններուն եւ մեծ վարպետին հետ աշխատանքի մասին: Եւ ահա, թէ ինչպէ՛ս ծնունդ առեր է կտաւը` Զօրեանի խօսքերով. «Սարեանի բնաւորութեան հիմնական գիծը մեղմութիւնն էր, ան հանգիստ էր եւ սակաւախօս: Բայց դիմանկար նկարելու ժամանակ...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Մեծ պահքը իր աւարտին կը մօտենայ, եւ արդէն օրեր անց` մարտ 31-ին, մենք պիտի նշենք Քրիստոսի Ս. Յարութեան կամ Ս. Զատիկի տօնը: Ս. Յարութեան տօնի նախընթաց շաբաթը կը կոչուի Աւագ շաբաթ, եւ այսօր,  հետեւաբար, այդ շաբթուան հինգշաբթին կը կոչուի Աւագ հինգշաբթի: Այսօր Յիսուս Քրիստոսի վերջին ընթրիքի յիշատակութեան օրն է: Ըստ Աւետարանին, այդ օրը հաստատուեր է Ս. հաղորդութեան խորհուրդը:...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Մեր մշակոյթի ամենագեղեցիկ եւ խորհրդաւոր արժէքներէն են հայկական ծիսական տիկնիկները: Անոնց մէջ ամփոփուած է մեր ժողովուրդին մտածողութիւնը: Անցեալին ժողովուրդը զանոնք օժտեր է մոգական ուժով, չարը խափանող, վտանգներէ զերծ պահող եւ յաջողութիւն ապահովող յատկութիւններով: Տիկնիկներուն միջոցով անոնք ձգտած են ապահովել` բերք ու բարիքի առատութիւնը, պտղաբերութիւնը, արգասաբերութիւնը, ինչպէս նաեւ` ընտանեկան ու անձնական յաջողութիւնները: Հայկական ծիսական տիկնիկներէն իւրաքանչիւրը ունեցած է իր...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Հնդկաստանի մայրաքաղաք Մոմպայի մէջ 9 մարտ 2024-ին տեղի ունեցաւ «Աշխարհի գեղեցկութեան թագուհիի ընտրութեան մրցում»-ը, որուն աւարտին Չեխիոյ ներկայացուցիչ Քրիստինա Պիշքովա ընտրուեցաւ Աշխարհի գեղեցկուհի: Ի հպարտութիւն Լիբանանի, Լիբանանի գեղեցկուհի Եասմինա Զէյթուն 112 մասնակից գեղեցկուհիներուն մէջէն կրցաւ անցնիլ բոլոր փուլերը եւ հասնիլ աւարտական փուլ, որուն ընթացքին  իր կեցուածքով ու գեղեցկութեան արժանիքներով ընտրուեցաւ Աշխարհի գեղեցկուհիի առաջին տեղակալ: Արդարեւ, 1970 թուականին Լիբանանի...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Բանաստեղծ Եղիշէ Չարենցի պատանեկան տարիներու մտերիմները Չարենց անուանումը կը բացատրեն անով, որ ան փոքր տարիքին շատ աշխուժ եւ չար երեխայ մը եղած է: Տնեցիք այնքան անոր չար անուաներ են, որ անունը Չարենց մնացեր է: Այլ աղբիւրի մը համաձայն, մտորելով իրեն համար գրական կեղծանուն ստեղծելու մասին, ան հնչիւնային եւ տեղաշարժային փոփոխութիւններու ենթարկեր է ռուս գրող Պուշկինի «Անչար» ստեղծագործութեան վերնագիրը,...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Պատմութեան ընթացքին քրիստոնէութիւնը փոխարիներով հեթանոսութիւնը` մեր նախնիներուն համար սկսաւ նոր ժամանակաշրջան, սակայն անոնք կառչած մնացին իրենց աւանդութիւններուն եւ, ինչպէս անցեալին, այնպէս ալ այսօր, մենք կը սիրենք մեր զաւակները ամուսնացնել շքեղ հարսանիքներ կազմակերպելով: Գաւառներուն մէջ հարսանիքը շատ մեծ իրադարձութիւն էր. մանչ կամ աղջիկ ամուսնացնող ընտանիքը ամբողջ տարին կը պատրաստուէր այդ արարողութեան: Գարնան եւ ամրան կ՛աշխատէին, բերքն ու բարիքը կ՛ամբարէին,...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Կը պատմուի, որ վիպասանին բրդավաճառ հայրը կը հիւանդանայ: Տատիկին խորհուրդով ան նարդոսէ (մեղրատու ծաղիկ) պատրաստուած հիւթ կը խմէ ու կ՛ապաքինի: Ապագայ յայտնի գրողը` փոքրիկ Միքայէլ Յովհաննէսեանը, շատ կը տպաւորուի այդ դէպքէն եւ Նարդոս ծաղիկէն կախարդական ու բուժիչ յատկութենէն: Հետագային այդ ծաղիկին անունը կը դարձնէ գրական կեղծանուն` զայն բաժնելով երկու մասի եւ միացման միութեան գծիկով` Նար-Դոս: Գրագէտը կ՛երազէր երկու...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ  Վարդան Մամիկոնեանի Արձանները Աւարայրի ճակատամարտի հերոս Վարդան Մամիկոնեանի յիշատակին կառուցուած են երկու արձաններ` մէկը Երեւանի, միւսը` Գիւմրիի մէջ: Առաջինը կը գտնուի Երեւանի Օղակաձեւ զբօսայգիին մէջ: 17 մեթր բարձրութեամբ արձանին քանդակագործն է Երուանդ Քոչար: Գիւմրիի Վարդանանց հրապարակին վրայ կը գտնուի «Վարդանանք» արձանախումբը. կառուցուած է 2008-ին, քանդակագործ Արտուշ Պապոյեանն է: Արձանախումբին կեդրոնը Վարդան Մամիկոնեանն է` մէկ ձեռքին խաչ եւ դրօշ,...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ  Բրիտանական հեղինակաւոր «Տը Կարտիըն» թերթը վերջերս հրապարակած է ցանկը 20 եւրոպական ճաշարաններու, որոնք արժանի են այցելութեան: Ճաշարաններու ընտրութիւնը հիմնուած է խոհարարներու եւ սնունդի մասին յօդուածագիրներու կարծիքներուն վրայ: Ճաշարաններու ցանկին վրայ է «Ծաղկունք» ճաշարանը եւ հացատունը: «Տը Կարտիըն»-ի թղթակից-յօդուածագիր Քարոլայն Էտընի կը գրէ. «Հայաստանը ուշադրութեան արժանի է, եկեղեցիները, երաժշտութիւնը, թանգարանները, արուեստն ու արշաւը` բոլորը հասանելի են. ասոնց վրայ կու...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Իտալացի նշանաւոր մանկավարժ Մարիա Մոնթեսորին այն չորս մանկավարժներէն մէկն է, որ ըստ ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի, մեծ ներդրում ունեցած է 20-րդ դարու մանկավարժական մտածողութեան ոլորտին մէջ: Ստորեւ կը ներկայացնենք մեծ մանկավարժին կողմէ մշակուած պատուիրաններ` ուղղուած ծնողներուն: 1.- Մի՛շտ լսեցէք եւ պատասխանեցէք ձեզի դիմող երեխային: 2.- Կեդրոնացէք երեխային մէջ լաւի զարգացման վրայ, այնքան մը, որ վատին համար տեղ չմնայ: 3.- Երեխային մասին...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ  Ասիկա ճշմարտութիւն է. անկախ ձեր ձեռքբերումներէն` ձեր հագուելու ոճը կ՛ազդէ ձեր հարցազրոյցին վրայ: Եթէ ձեր երազային աշխատանքին համար դուք հարցազրոյցի ժամադրութիւն ունիք, պարտաւոր էք խնամուած տեսք ունենալ: Հարցազրոյցը վարողը պէտք է դրական տպաւորութեամբ անցնի իր գործին: Առաջին տպաւորութիւնը ամէնէն կարեւորն է, եւ ատիկա կու գայ հագուածքէն եւ ոչ թէ` խօսքային հաղորդակցութենէն: «Պատշաճ հագուստը» կը բարձրացնէ ձեր ինքնագնահատականն ու...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ Բոլորիս հետ ալ պատահած է, որ խոստումներ տանք մեր զաւակներուն, որպէսզի անոնք կատարեն մեր կամքը, առաջադրանքը, ցանկութիւնը: Մանկավարժներու կարծիքով դաստիարակութեան այս միջոցը լաւագոյնը չէ: Յաճախ կը լսենք, - «Եթէ պաչիկ մը տաս, պաղպաղակ պիտի գնեմ...»: - «Եթէ բարձր նիշ ստանաս, ուզածդ պիտի ստանաս...»: - Եթէ դասերդ արագ աւարտես, անակնկալ մը պիտի ունենաս...»: Ու տակաւին խոստումներուն ցանկը երկար է:...

Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ  Մեր գրականութեան մէջ շատ են գրական կեղծանուններով յայտնի գրողներ, որոնց մէկ մասը իրենք ընտրած են այդ կեղծանունը, իսկ միւս մասին կնքեր են: Ծանօթանանք Օննիկ Կարապետեանի` Յովհաննէս Շիրազի գրական անուան պատմութեան: «Շիրազ անունը ինձ տուել է Ատրպետը: 1935-ին, լոյս տեսաւ անդրանիկ ժողովածուս` «Գարնանամուտ»-ը` Վահրամ Ալաչանի խմբագրութեամբ, որուն երախտապարտ եմ: Գրքիս ճակատին արդէն առօք փառօք թառել էր Յովհաննէս Շիրազ անունը:...