Յօդուածներ

ՄԱՐՔ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆԵԱՆ Թուրքիոյ մէջ տեղի ունեցած «պետական հարուած»-ի փորձէն ետք, տարիներէ ի վեր օրէնք, ժողովրդավարութիւն եւ մարդկային իրաւունքներ հաստատելու փորձերը աւազով շինուած տան մը պէս փուլ եկան: Քաղաքակիրթ երկիրները աստիճանաբար կը համոզուէին, որ Թուրքիան կը յառաջդիմէր օրէնք եւ իրաւունք յարգելու մարզին մէջ, որպէսզի կարելի ըլլար անոր անդամակցութիւնը Եւրոմիութեան, որուն դարպասին առջեւ կանգնած է ան երկար տարիներէ ի վեր: Փաստական իրողութիւն...

«Ժողովուրդէն` ժողովուրդին համար» նշանաբանէն մեկնած` 86 տարիներ շարունակ  Լիբանանահայ օգնութեան խաչը գործեց ի նպաստ իւրաքանչիւր հայորդիի եւ փորձեց հասնիլ անոր կարիքներուն: Ժողովուրդին կարիքներուն ընդառաջելու զուգահեռ, ԼՕԽ-ը փորձեց նաեւ տէրն ու պահապանը հանդիսանալ հայկական արժէքներուն, յատկապէս` ձեռագործներուն: Հայկական ասեղներու մեծարժէք ժառանգութիւնը սերունդէ սերունդ փոխանցելու նպատակով, Լիբանանահայ օգնութեան խաչը 1976-ին հիմը դրաւ ձեռագործներու աշխատանոցին: Այսօր ԼՕԽ-ի փոքրիկ աշխատանոցի  հիմնադրութենէն 40 տարիներ անցած...

Ասեղնագործութեան արուեստը միշտ եղած է հայ կնոջ հետաքրքրութիւնը: Ցարդ ասեղնագործութիւնը կը պահպանուի Ձեռարուեստի կեդրոնի գոյութեամբ` կազմակերպելով ձեռագործի դասընթացքներ եւ ցուցահանդէսներ: Հայկական զանազան ասեղնագործութեան արդիականացումը կտորներու, նախշերու եւ գոյներու ընտրութիւնը, պատճառ հանդիսացաւ, որ երիտասարդ սերունդը մօտէն հետաքրքրուի, փափաքի սորվիլ եւ տան մէջ ունենալ այս գեղեցիկ, աւանդական ասեղներու ձեռագործներէն: Մեծ ազդեցութիւն ունի նաեւ տուներուն մէջ ձեռագործին ցոյց տրուած սէրն ու գնահատումը: Ձեռարուեստի...

ԵՒՆԻԿԷ ԵԱԳՈՒՊԵԱՆ Հայկական ասեղնագործութիւնը ժողովրդական ստեղծագործութեան հին եւ հարուստ բնագաւառներէն մէկն է: Ան մշակուած է հազարամեակներէ ի վեր: Հին ժամանակներէն ասեղնագործութիւնը եղած է հայ ժողովուրդին եւ յատկապէս հայ կնոջ սիրած զբաղումներէն մէկը: Հայկական ասեղնագործութեան մասին կը վկայեն մեր մատենագիրները` Ագաթանգեղոս, Մովսէս Խորենացի եւ ուրիշներ: Հին դարերու զարգացած արուեստը սերունդէ սերունդ անցնելով հասած է մեզի: Միջնադարէն մեզի հասած են ասեղնագործուած պատառիկներ,...

ԼԻԶԱ ՔԷԼԷՇԵԱՆ-ԹԻՒՄՊԷՐԵԱՆ Աչքերը պէտք է գեղեցկութիւն ըմպեն, որպէսզի սնունդ տան հոգիին եւ յագեցնեն անոր ծարաւը: Որքան հաճելի եւ ուրախալի է տեսնել քու իսկ աշխատած ձեռագործդ` զայն աւարտելէ ետք, որքան հպարտութեամբ կը լեցուի հոգիդ տեսնելով քու կարած ու նաշխած կտորդ: Մինչեւ 21-րդ դարու սկիզբը հայ տունը զարդարուած կ՛ըլլար տանտիկնոջ կողմէ բանուած նուրբ ասեղնագործերով, երբ կը պատրաստէր օժիտը եւ անոնց դրած կ՛ըլլար...

Համադրեց` ՅԱՍՄԻԿ ՍԱՐԳԻՍԵԱՆ-ԳԷՈՐԳԵԱՆ Ա.- Պատմական Ասեղնագործութիւնը ժողովուրդի մը մշակութային ժառանգութեան ցայտող աղբիւրն է, որուն ճամբով կը պատմուի ժողովուրդի մը աւանդութիւններուն, սովորութիւններուն, առասպելներուն մասին, ինչպէս նաեւ հոն կը հաստատուի անոր տաղանդն ու հնարամտութիւնը: Ասեղնագործութիւնը կ՛ընդգրկէ տարբեր կարատեսակներ եւ ժանեակագործութիւն: Դժուար եղած է ծագումին ճշդումը, առարկային տարիքը, փոխհարստացումը, պատճառ` ժողովուրդներուն երկրէ երկիր գաղթը: Շատ հինէն եկած արհեստ մըն է, բայց միշտ նոր,...

ԺԱԳԼԻՆ ԹԵՐԶԵԱՆ Ասեղնագործութիւնը հայ կնոջ հպարտանալու միջոցներէն մէկը եղած է դարերէ ի վեր: Այդ արուեստով իր հոգեկան ապրումները իր յոյզերն ու յոյսերը արտայայտած է: Ցաւ ի սիրտ, կեանքի հեւքը ապրուստի ապահովման վազքը, ժամանակի չգոյութիւնը պատճառ եղած է, որ նահանջ արձանագրուի աշխատողներու թիւին մէջ: Սակայն սէրն ու գուրգուրանքը, գեղեցիկը գնահատելու հայու բնազդը միշտ մնացած են հայուհիին մէջ: ԼՕԽ-ի առաքելութիւնը մեծ եղած...

Մեծի Տանն Կիլիկիոյ Արամ Ա. վեհափառ հայրապետի գահակալութեան 20-ամեակին առիթով կազմակերպուած ձեռնարկներն ու յոբելենական ծրագիրը յատկանշուեցան Պուրճ Համուտի մէջ գործող հայկական կառոյցներու, միութիւններու եւ կազմակերպութիւններու  վեհափառին տուած այցելութիւններով: Այցելութիւնները ծանօթացումէն աւելի գնահատանք ու քաջալերանք էին ազգային ծառայութեան կոչուած հասարակական, քաղաքական, կրթական, մշակութային, մարզական եւ բարեսիրական միութիւններուն ու կազմակերպութիւններուն եւ զանոնք վարող  ու այդ կառոյցներուն մէջ իրենց ասպարէզը ընտրած բոլոր գործիչներուն...

ՅԱՐՈՒԹ ՍԱՍՈՒՆԵԱՆ «Քալիֆորնիա Քուրիըր» թերթի հրատարակիչ եւ խմբագիր Փրոֆ. Թաներ Աքչամ լուրջ հարուած հասցուցած է Հայոց ցեղասպանութեան վերաբերեալ թրքական ժխտումներուն` խիստ բովանդակալից դասախօսութեան մը ընթացքին, որ տեղի ունեցած է «Արարատ-Էսքիճեան» թանգարանի «Շին» մատուռին մէջ (Միշըն Հիլզ, Քալիֆորնիա), նոյեմբեր 20-ին: Թուրք պատմաբան դոկտ. Աքչամ Քլարք համալսարանի` Հայոց ցեղասպանութեան ուսումնասիրութեան «Ռոպերթ Արամ եւ Մարիաննա Գալստեան, եւ Ստեֆան ու Մարիոն Մուկար» ամպիոնի ղեկավարն...

ՎԱՉԷ ԲՐՈՒՏԵԱՆ Երկու դրուագ: Առաջին. համալսարանի առաջին տարիս էր, երբ օր մը քաղաքական գիտութիւններու դասախօս դոկտ. Շաւարշ Թորիկեան դասարանին մէջ, սապէս, տողատակի ու իրեն յատուկ սրամտութեամբ մեզի դիտել տուաւ, թէ ինչ որ կը սորվինք հոս, դասագիրքերէն, պարզապէս սկզբունքներ են: Ան միաժամանակ աւելցուց, որ քաղաքականութեան բո՛ւն դպրոցներէն մէկը Լիբանանն է` իր ներքին քաղաքական դրուածքով ու կեանքով: Ուսանողներս քիչ մը շուարած իրարու...

Սուրիական հարցին առնչուող միջազգային դիւանագէտներու, քաղաքական դէմքերու արտայայտութիւններն ու մօտցումները վերջին շրջանին շրջադարձեր կ՛արձանագրեն: Առաջին շրջադարձը սուրիական տագնապի սկզբնական օրէն Սուրիոյ պետութիւնն ու անոր նախագահը մեղադրող մեծագոյն երկրին առաջին դէմքը կը կատարէր: Միացեալ Նահանգներու նորընտիր նախագահ Տանըլտ Թրամփ իր ընտրութեան յաջորդող օրերուն կը յայտարարէր, որ Միացեալ Նահանգներու ուշադրութիւնը պէտք է կեդրոնանայ ՏԱՀԵՇ-ին եւ ոչ թէ Սուրիոյ ներքին հարցերուն վրայ, եւ...

ԱԲՕ ՊՈՂԻԿԵԱՆ Ես այս անգամ Երեւանէն լաւատես հեռացայ: Կրնամ խոստովանիլ, որ լաւատեսութիւնս հիմնուած չէ գիտական վերլուծումներու եւ ուսումնասիրութիւններու վրայ: Շատերու նման, իմ ալ ամէնէն ճշգրիտ աղբիւրներս Երեւանի թաքսիներու վարորդներն են, որոնք զարմանալի առողջ դատողութեամբ եւ իրավիճակը գնահատելու սուր տեսողութեամբ օժտուած են: Եւ անոնք լաւատե՛ս էին: Վարչապետն էր, որ իր աշխատանքի կարճ ժամանակամիջոցին իսկ դրական տրամադրութիւններ ստեղծած էր վարորդական այն շրջանակին...

ՊՕՂՈՍ ՇԱՀՄԵԼԻՔԵԱՆ Իբրեւ իրաւազրկուած ազգ` հայերս վստահաբար  առաջնահերթ տեղ կը գրաւենք եւ այդ պատճառով ալ ունեցած ենք բազմահարիւր ազգային ու յեղափոխական երգեր: Կը կասկածիմ, թէ ոեւէ ազգ մեզի պէս ունեցած է երգեր, որոնք նուիրուած ըլլան նահատակ հերոսներու: Մեր ազգային-յեղափոխական երգերուն մեծամասնութիւնը յօրինուած է անծանօթ աշուղներու կողմէ եւ իբրեւ երաժշտական կառոյց` ուղղակի հիացում կը պատճառեն, մանաւանդ երբ նկատի առնենք, որ այդ...

ԼԵՒՈՆ ՇԱՌՈՅԵԱՆ Ատիս Հարմանտեան: Կամ պարզապէս` Ատիս: Սփիւռքի տարածքին կա՞յ մէկը, որ չէ լսած այս  սիրուած ու վայելուչ երգիչին անունը, չէ ունկնդրած անոր էսդրատային հայաշունչ երգերը, չէ հմայուած անոր թովիչ ձայնով... Ճիշդ է, որ բաւական երկար ատենէ ի վեր Ատիս, տարիքի բերումով (ան 1945-ի ծնունդ է, Լիբանան) գրեթէ քաշուած է երգի հրապարակէն ու իր տեղը ձգած է նորերու: Սակայն ան...

ՐԱՖՖԻ ՏՈՒՏԱԳԼԵԱՆ Այս օրերուն Հայաստանի ժողովուրդին խօսակցութեան գլխաւոր նիւթերէն մէկն է իւրաքանչիւր աշխատողէ բանակին համար ամսական հազար դրամ հաւաքելու մասին պաշտպանութեան նախարարութեան առաջարկը: Արդէն քանի մը օրէ ի վեր խորհրդարանին մէջ քննարկուող սոյն առաջարկը, որոշ բարեփոխումներու ենթարկուելէ ետք, կրնայ քուէարկութեան դրուիլ եւ օրէնքի ուժ ստանալով` պարտադիր դառնալ Հայաստանի քաղաքացիներուն համար: Հայաստանի մէջ դժուար է գտնել նոյնիսկ մէկ քաղաքացի, որ դէմ...

«Պահպանութեան ծառայութիւն» կազմակերպութեան կայքը կը հաղորդէ, որ մասնագէտներու երկար եւ քրտնաջան աշխատանքէն ետք, վերջապէս պատրաստուած եւ տեղադրուած է «Լոռի բերդ քաղաքատեղի» պատմամշակութային  արգելոցի մուտքի դարպասը: «Պահպանութեան ծառայութիւն» կազմակերպութեան 2016 թուականի աշխատանքային ծրագիրին մէջ նախատեսուած արգելոցի դարպասին տեղադրումը խիստ անհրաժեշտութիւն դարձած էր: Այդ դարպասով պիտի կանխուի անասուններու մուտքը արգելոցի տարածք, անիկա պիտի նպաստէ յուշարձանի տարածքի առողջապահական վիճակի պահպանութեան, ինչպէս նաեւ արգելոցը...

Հայաստանի գիւղատնտեսութեան նախարար Իգնատի Առաքելեանը 7 նոյեմբերին հանդիպում ունեցած է Հայաստանի մէջ Սուրիոյ Հանրապետութեան ժամանակաւոր հաւատարմատար Իսսամ Նայալին հետ: Հանդիպման սկիզբը Իսսամ Նայալ շնորհաւորած է Իգնատի Առաքելեանին` Հայաստանի գիւղատնտեսութեան նախարարի պաշտօնի ստանձնման առիթով եւ յոյս յայտնած է, որ անոր գործունէութեան ընթացքին երկրագործութեան բնագաւառին մէջ Հայաստանի եւ Սուրիոյ միջեւ յարաբերութիւնները աւելի պիտի խորանան ու աշխուժանան: Նախարարը ըսած է. «Հայաստանի գիւղատնտեսութեան նախարարութեան...

Թրքական «Տիարպաքըրսէօզ.քոմ» կայքը կը հաղորդէ, որ Տիգրանակերտի հայ կաթողիկէ եկեղեցւոյ վերանորոգման աշխատանքները կը ծրագրուի աւարտին հասցնել 2018 թուականին: Թուրքիոյ հիմնադրամներու ընդհանուր տնօրէնութիւնը, որուն կը պատկանի եկեղեցւոյ տարածքը, պաշտօնապէս յայտարարած է, որ հայ կաթողիկէ եկեղեցւոյ վերանորոգումը աւարտին պիտի հասնի 2 տարուան ընթացքին, եւ 2018-ին տեղի պիտի ունենայ եկեղեցւոյ պաշտօնական վերաբացումը: Տիգրանակերտի Սուր թաղամասին մէջ գտնուող եկեղեցւոյ շէնքը 2015-ին քիւրտ զինեալներուն եւ...

Փարիզի Մեր Տղան Ալ Գնաց... ԳԷՈՐԳ ՊԵՏԻԿԵԱՆ Այս օրերու մեր գրական հրապարակի ընդհանուր վիճակէն դատելով` յուսահատօրէն կ՛ըսեմ, որ սփիւռքահայ մեր գրականութիւնը, կամաց կամաց սկսած է ամայանալ: Մտահոգ հայու մը համար լուրջ վախի ստուեր մըն է այս մէկը, որ կարծես սկսած է նշմարելի դառնալ ամէն տեղ: Յաճախ բոլորս ալ կը հպարտանանք, որ հարուստ մշակոյթ ժառանգած ժողովուրդ ենք: Միւս կողմէ` հայութեան շարքերուն...

Յ. ՊԱԼԵԱՆ Արուեստը վերածել «ձեւ»-ի հարցի մը, զայն փոքրացնել եւ չափէն աւելի նեղցնել է: ՇԱՐԼ-ՕԿԻՒԹԵՆ ՍԵՆԹ-ՊԷՕՎ* Գրականութիւնը ինքնահիացման հայելի չէ, Նարգիս չէ: Ան իրաւ կամ սին ինքնահաստատում փնտռող ընտրանիի մը ակումբ չէ: Ան չէ նաեւ քարոզչական միջոց: Ան իր պատկանած ժողովուրդին եւ անոր ժամանակին պատկերով է, անոր ինքնութիւնը ունի` իր լեզուով, մշակութային ժառանգութեամբ եւ պատմութենէն ստացուած տեսիլքներով: Այլապէս ուրիշ բան...