Ուաշինկթըն-Դամասկոս յարաբերութիւնները նոր շրջափուլ կը թեւակոխեն հիմնական երկու ուղղութեամբ` անվտանգային եւ տնտեսական: Անվտանգային առումով յայտարարուած առաջադրանքը Սուրիան եւ տարածաշրջանը ահաբեկչազերծելն է:
Տարածաշրջանի քաոսացումին մէջ Սուրիան էփիկեդրոն էր: Տարբեր միջավայրերէ Սուրիա հասած ահաբեկչական տարրերը իրենց գործողութիւններով ոչ միայն առաջադրանք ունէին սուրիական կեդրոնական իշխանութիւններու տկարացումը, այլ նաեւ այնտեղէն դէպի այլ միջավայրեր գործուղուելով տարածաշրջանը վերահսկելի քաոս դարձնելու օրակարգին իրենց մասնակցութիւնը բերելը: Գէթ արդիւնքը այդ բոլորին կը յանգեցնէ այդ համապատկերին: Ցեղային զտումներ, ժողովրդագրական պատկերներու փոփոխութիւններ եւ յատկապէս Սուրիա-Իրաք գիծին վրայ ուժերու նոր տեղաբաշխումներու համար նոր ենթահողի ձեւաւորում:
Հիմա կը յայտարարուի այդ տարրերու մնացորդացին դէմ պատերազմ: Ձեւաւորուելիք դաշինքին համար Միացեալ Նահանգներ նկատի ունին Իսրայէլ-Թուրքիա-Սուրիա առանցքը: Այդքան պարզ չէ այս առանցքի կազմութիւնն ու միանշանակ նպատակուղղուած գործողութիւններու առարկայացումը:
Այս դաշինքը ունի տարբեր խնդիրներ: Ուաշինկթընը ներկայացնող ամերիկացի պատուիրակին յայտարարութեամբ` «Դամասկոսը այժմ մեզի պիտի օգնէ ՏԱՀԵՇ-ի, Իրանի Յեղափոխական պահակագունդի, Համասի, Հըզպալլայի եւ այլ ահաբեկչական ցանցերու մնացորդներու դիմակայման ու կազմաքանդման, եւ խաղաղութեան հաստատման ձգտող միջազգային ջանքերուն յանձնառու գործընկեր մը պիտի ըլլայ»:
Ահաբեկչական դասակարգումին տակ կ՛իյնան, այս ձեւով, ՏԱՀԷՇ-ը, Իրանի յեղափոխական պահակագունդը, Համասը, Հըզպալլան: ՏԱՀԵՇ-էն զատ միւսները փաստօրէն Իրան եւ արբանեակներ կը նշանակեն: Թիրախը Թեհրանն է ամերիկեան ընկալումով: «Այլ խմբակներ»-ու երեւոյթին մէջ ներդաշինքային խնդիր կրնայ ըլլալ:
Սուրիան եւ տարածաշրջանը ահաբեկչազերծելու կոչուած դաշինքին մէջ Անգարան ահաբեկչութիւն ձեւակերպումին մէջ նախ եւ առաջ կը հասկնայ քրտական գործօնը: Քիւրտերը չեն դասակարգուած Ուաշինկթընի յայտարարութեամբ: Թուրքիոյ արտաքին գործոց նախարարին հանդիպումները դաշինքի ձեւաւորման ընդառաջ, վստահաբար կեդրոնացած են այս հարցին վրայ:
Թուրքիան առ այսօր չունի ամերիկեան արտօնութիւնը եւ իսրայէլեան համաձայնութիւնը քրտական զինեալ ուժերուն դէմ լայնածաւալ գործողութիւններու ձեռնարկելու: Քրտական զինաթափումները շատ մասնակի են եւ կը համոզեն, որ քրտական գործօնը իբրեւ խաղաթուղթ տակաւին դեր ունի կատարելիք Ուաշինկթընի եւ Թել Աւիւի համար:
Իսրայէլեան եւ թրքական մօտեցումներու հակասութիւնը միայն սուրիական տարածքներու ուղղութեամբ չէ: Կազայի մէջ կայունացման կոչուած միջազգային ուժերուն Անգարան անպայման կ՛ուզէ մաս կազմել: Իսրայէլ, առնուազն յայտարարողական մակարդակով կտրուկ հակադրուած է այս հաւանականութեան: Փոխարէնը կիսապաշտօն ձեւով կ՛առաջադրէ ազրպէյճանական ուժերու մասնակցութիւնը: Ազրպէյճան ունի՞ ինքնուրոյն որոշում կայացնելու եւ Կազա հասնելու կարողականութիւնը: Ամէն ինչ կը համակարգուի Անգարայի հետ , որ պիտի փորձէ չէզոքացնել Անգարա-Պաքու տարանջատում իրականացնելու իսրայէլեան խաղը:
Տնտեսական ուղղութիւնը այս բոլորին Սուրիոյ նկատմամբ որոշուած պատժամիջոցներու վերացումն է: Այս որոշումը եւս փուլ առ փուլ կ՛իրականանայ եւ կախուած է Դամասկոսի առած քայլերէն: Սուրիան տնտեսականօրէն կ՛ապամեկուսանայ, եթէ Դամասկոսի իշխանութիւնները կարենան բաւարարել Ուաշինկթընի պահանջները:
Այս հանգամանքներով ալ տակաւին պարզ չէ դաշինքի կայացումը: Դաշինքի բաղադրիչները անվտանգային հիմնական հարցերու նկատմամբ ունին ուրոյն պատկերացումներ, մօտեցումներ եւ գործողութիւններու ծրագիրներ:
Կազա հասնելիք բազմազգեան ուժերու բաղադրութիւնը կրնայ որոշ լոյս սփռել դաշինքի կայացման կամ անոր հետագայ գործողութիւններուն հաւանականութիւններուն վրայ:
«Ա.»
