Պատրաստեց՝ ՇՈՂԻԿ ՏԷՐ ՂՈՒԿԱՍԵԱՆ
Այս ամառ Միացեալ Նահանգներու հարաւը մասնագէտներ իսկական գանձ մը գտած են Ատլանտեան ովկիանոսին խորերը, 1000 արծաթէ դրամներ, 5 ոսկիէ դրամներ եւ քանի մը ոսկիէ առարկաներ: Շատ արժէքաւոր գանձ մը:
Սակայն այս կտորները պարզապէս մէկ մասն են աւելի մեծ գանձի մը, որ կը փոխադրուէր Ամերիկայէն մինչեւ Սպանիա բազմաթիւ նաւերու միջոցով, որոնք դժբախտաբար կ՛ընկղմին 1715 թուականին:
Այս արծաթի եւ ոսկիի կտորները կու գային շրջաններէ, որոնք Սպանիոյ կը պատկանէին` Փերուի, Պոլիվիոյ եւ Մեքսիքայի մէջ: Կարգ մը կտորներու վրայ տակաւին յստակ է դրոշմը այն աշխատանոցին, ուր անոնք շինուած էին: Անոնք բոլորը նոյն վիճակին մէջ կը գտնուին, հետեւաբար բոլորն ալ կու գան նոյն սնտուկին մէջէն:
* * *
Ուրկէ՞ եկած է այդ գանձը
16-րդ դարէն մինչեւ 19-րդ դար սպանական կայսրութիւնը գրաւած էր ընդարձակ շրջաններ Կեդրոնական եւ Հարաւային Ամերիկայի մէջ: Անոնք կը կոչուէին «Հնդկաստաններ», որովհետեւ Քրիստափոր Քոլոմպոս կը կարծէր, թէ ինք Հնդկաստան հասած է 1492 թուականին:
Այս շրջանները շատ հարուստ էին` փայտ, արծաթ, ոսկի, արժէքաւոր քարեր, համեմներ, ծխախոտ, շաքար… Սպանական կայսրութիւնը այս հարստութիւններուն պէտք ունի իր եւրոպացի դրացիներուն դէմ մղած պատերազմին համար:
Մինչեւ 1790 թուական նաւերը մինչեւ Սպանիա կը փոխադրեն Ամերիկայէն առնուած բոլոր այս հարստութիւնները: Ասոնք կը կազմեն «Հնդկաստաններու նաւատորմիղը»:
Ծովահէններու յարձակումներէն պաշտպանուելու համար այս նաւերը շարասիւներով կը տեղափոխուին: Անոնցմէ կարգ մը նաւեր նոյնիսկ օժտուած են թնդանօթներով: Իսկ երբեմն անոնք իրենց ճամբուն վրայ սաստիկ փոթորիկներու կը հանդիպին:
1715-ի նաւաբեկութիւնը
1715-ի յուլիսի վերջաւորութեան տասնեակ նաւեր կը ձգեն Քուպայի Հավանա քաղաքը եւ կ՛ուղղուին դէպի Սպանիա, Սեւիլիա քաղաքը: Անոնք կը փոխադրեն յատկապէս դրամները եւ գոհարեղէններ:
Քանի մը օր ետք փոթորիկ մը կը սկսի Ատլանտեան ովկիանոսին մէջ: Բոլոր նաւերը, բացի ամէնէն առջեւը գտնուող նաւէն կ՛ընկղմին: Անոնք կը փճանան: Մօտաւորապէս 1000 նաւատէրեր կը մահանան եւ շատ քիչ անձեր կը փրկուին:
Ներկայի փնտռտուքները
Այս նաւերուն արժէքաւոր բեռը տակաւին կը գտնուի ովկիանոսին յատակը, նուազ քան 30 մեթր խորութեան վրայ, Միացեալ Նահանգներու հարաւը գտնուող Ֆլորիտա քաղաքին ջուրերուն մէջ: Այս շրջանը կոչուած է «Գանձերու ծովեզերք»: Սուզուողներ յաճախ զայն կը հետախուզեն եւ կանոնաւոր կերպով ջուրին մէջէն կը հանեն արծաթէ կամ ոսկիէ դրամներ:
Ըստ անոնց, այս գանձին ընդհանուր արժէքը կը հասնի 350 միլիոն եւրոյի:
Այս գանձէն միայն շատ փոքր մաս մը գտնուած է մինչեւ հիմա: Ֆլորիտա քաղաքը ձեռք կը բերէ կարգ մը առարկաներ եւ զանոնք կը ցուցադրէ թանգարաններուն մէջ:
Ծանօթ Էի՞ր
«Քէյք Փիքնիք»-ներուն
«Նօ քէյք, նօ էնթրի», «առանց կարկանդակի, մուտք չկայ», այս, է «Քէյք փիքնիք»-ներու կարգախօսը:
Այս ձեռնարկներուն ընթացքին կը հաւաքուին կարկանդակնեու սիրահարները, անոնցմէ իւրաքանչիւրը իրեն հետ կը բերէ տունը պատրաստուած իր կարկանդակը:
Այս հաւաքոյթներու գաղափարը յղացած է ամերիկացի խոհարարուհի մը` Էլայզա Սունկա: Ան պէտքը զգացած է կարկանդակներու իր սէրը փոխանցել իր շուրջիններուն, հաւաքոյթի մը ընթացքին, երբ ընկերներու խումբէն իւրաքանչիւրը կը ներկայացնէ ինքզինք եւ իր պատրաստած կարկանդակը:
Ժամանակի ընթացքին այս հաւաքոյթները սկսած են կազմակերպուիլ աշխարհի տարբեր քաղաքներու մէջ: Հաւաքոյթին մասնակցելու համար պէտք է պարզապէս արձանագրուիլ եւ ապա դաշտագնացութեան գալ` բերելով տունը պատրաստուած կարկանդակ մը, բոլոր մասնակցողներուն հետ համտեսելու համար: Այս ձեւով հոկտեմբերի վերջաւորութեան, Սան Ֆրանսիսքոյի մէջ կազմակերպուած «Քէյք փիքնիք»-ի մեծ հաւաքին 2068 կարկանդակներ բերուած են:
Գիտէ՞իր, Թէ…
Ինչի՞ կը նմանէին առաջին կարկանդակները: Մեզի ծանօթ կարկանդակի առաջին ձեւերը տափակ էին, խիտ սկաւառակներ` չորցուած եւ սեղմուած հատիկներէ: 18-րդ դարուն է, որ այժմ մեզի ծանօթ կարկանդակներու ձեւին մօտ կերպարանք ունեցող կարկանդակները յայտնուեցան: Այդ թուականէն առաջ կարկանդակները կը պատրաստուէին թթխմորով, եւ այս պատճառով անոնք կարկանդակէ աւելի` հացի կը նմանէին:
Ո՞րն է կարկանդակի համի ամէնէն շատ տարածուած տեսակը: Մարդոց մեծ մասին համար, յատկապէս` տարեդարձի կարկանդակներու պարագային, ամէնէն շատ սիրուած տեսակը տուրմով կարկանդակն է: Սակայն անոր շատ մօտէն կը հետեւի վանիլայով կարկանդակը:
Տարեդարձի կարկանդակի ծագում: Տարեդարձի կարկանդակները սկսան ժողովուրդներուն մէջ տարածուիլ մօտաւորապէս 17-րդ դարուն եւ նմանութիւններ ունէին մեզի ծանօթ ներկայի կարկանդակներուն հետ: Սակայն այս շքեղ անուշեղէններուն բաղադրութիւնները, ինչպէս շաքարը, շատ սուղ էին, հետեւաբար միայն հարուստ դասակարգի մարդիկ կրնային ձեռք ձգել նման ուտելիք մը: 18-րդ դարուն է միայն, երբ այդ բաղադրութեան նիւթերուն գինը սկսաւ նուազիլ, եւ աւելի մեծ թիւով մարդիկ սկսան կարենալ այդ անուշեղէնը վայելել:
Ժամանց
Կրնա՞ս գտնել ելքի ճամբան:
Կրնա՞ս գտնել 2 պատկերներուն միջեւ գոյութիւն ունեցող 9 տարբերութիւնները:
Կրնա՞ս գտնել իրարու նմանող 2 կարկանդակները:
Կրնա՞ս գտնել պատկերին մէջ պահուած առարկաները:
