Պատրաստեց՝ ՇՈՒՇԻԿ ՄԱՒԻՍԱԳԱԼԵԱՆ
Ձեր ուղեղը պէտք է պարբերաբար մարզուի սուր մնալու համար, ինչպէս որ ձեր մարմինը պէտք է մարզուի առողջ մնալու համար: Ստորեւ` 7 արդիւնաւէտ վարժութիւններ, որոնք կը բարելաւեն յիշողութիւնը եւ կեդրոնացումը:
– Փազըլներ լուծեցէք: Փազըլները կը բարելաւեն կարգ մը ճանաչողական հմտութիւններ եւ կը պաշտպանեն տեսողական-տարածական ճանաչողական անկումէն:
Երբ կ՛աշխատիք փազըլին վրայ, դուք կը փորձէք վերլուծել տարբեր մասեր եւ պարզել, թէ իւրաքանչիւրը ո՛ւր տեղադրուած է ընդհանուր պատկերին մէջ: Ասիկա խթանող մարտահրաւէր է եւ հիանալի մարզում` ձեր ուղեղին համար:
– Հարստացուցէք ձեր բառապաշարը:
Ձեր բառապաշարի հարստացումը հետաքրքրական միջոց է ձեր ուղեղը ներգրաւելու համար: Բառապաշարի ընդլայնումը կը խթանէ ձեր ուղեղին որոշ հատուածները եւ կը բարելաւէ ճանաչողական գործունէութիւնը:
– Լուծեցէք բառերու կամ թիւերու հետ կապուած խաղեր:
Սուտոքու, սքրապլ եւ նմանօրինակ խաղեր կը բարելաւեն ձեր լեզուական հմտութիւնները, կեդրոնացումը եւ թուային յիշողութիւնը:
– Պարային շարժումներ սորվեցէք:
Պարային շարժումներու ընթացքին ներգրաւուած կ՛ըլլան ուղեղի քանի մը մասերը, որոնք կ՛աշխուժացնեն ձեր յիշողութիւնը, ուշադրութիւնը եւ համադրական ունակութիւնը:
– Ցուցակներ կազմեցէք եւ փորձեցէք գոց սորվիլ:
Կազմեցէք ընելիքներու կամ գնումներու ցուցակներ, փորձեցէք զանոնք գոց սորվիլ եւ յիշել` առանց թուղթին նայելու: Այս վարժութիւնը եւս կը սրէ ձեր յիշողութիւնը:
– Թղթախաղեր խաղացէք:
Թղթախաղ խաղալը պարզապէս հաճոյք չէ, այլ` յիշողութիւնը եւ ուղեղի կարողութիւնները զարգացնելու արդիւնաւէտ միջոց: Քարտային խաղերը` ռամմին, սոլիթերը, պրիճը, ունոն եւ ուրիշներ կը պահանջեն ռազմավարութիւն, կեդրոնացում եւ յիշողութիւն. ասոնք կը նպաստեն ուղեղին արթնամտութեան:
– Կրկնեցէք ու յիշեցէք:
Արձակ կամ չափածոյ կարճ գրութիւն մը քանի մը անգամ կարդացէք, կրկնեցէք, ապա փորձեցէք յիշել ու վերարտադրել: Յանձնարարելի է սկսիլ քառեակներով եւ, ինչո՞ւ չէ, Թումանեանի քառեակներով:
Այլազան
«Քեթրինի Վարդ»
Վարդը անուանակոչուած է Ուելսի արքայադստեր Քեթրինի անունով` բնութեան բուժիչ ուժը ընդգծելու համար:
Օրեր առաջ Բրիտանիոյ թագաւորական Այգեգործական ընկերութիւնը (RHS) յայտարարեց, որ արդէն հասանելի են «Քեթրինի վարդ»-երը` մարդոց մտաւոր, ֆիզիքական եւ հոգեւոր բարեկեցութեան համար բնութեան դերին մասին իրազեկութիւնը բարձրացնելու նպատակով: Վարդերուն վաճառքէն ստացուած հասոյթը պիտի փոխանցուի Royal Marsden Cancer Charity-ին` քաղցկեղով տառապողներու համար մասնագիտացուած վերականգնողական ծրագրի ֆինանսաւորման նպաստելու համար:
RHS-ի գլխաւոր տնօրէն Քլար Մաթըրսոնի խօսքով, ծաղիկը կը բարձրացնէ իրազեկութիւնը այն մասին, թէ ինչպէ՛ս բնութիւնն ու այգեգործութիւը կ՛օգնեն բուժելու:
Նշենք, որ բնութեան ուժի ջատագով Ուելսի իշխանուհիին մօտ անցեալ մարտին քաղցկեղ ախտորոշուած էր, ան արդէն ապաքինման փուլի մէջ է: Քեթրին քաղցկեղէ տառապողները կը վստահեցնէ, որ` «Փապուղիին վերջաւորութեան լոյս կայ»:
Ատրինէ Աճեմեան Հայաստանը Կը Ներկայացնէ
Երեք տարուան ընդմիջումէ ետք, Հայաստանը կրկին կը մասնակցի «Միս Ուըրլտ» գեղեցկութեան մրցոյթին, որուն այս տարի Հայաստանը կը ներկայացնէ 19 տարեկան Ատրինէ Աճեմեանը:
Ատրինէ արդէն իսկ մեկնած է Հնդկաստանի Թելանկանա նահանգը. 130 երկիրներու ներկայացուցիչներ 7-31 մայիսի ընթացքին պիտի անցնին մարզումի տարբեր փուլերէ, իսկ մրցոյթը տեղի պիտի ունենայ շաբաթ 31 մայիսին:
Ատրինէն երկրորդ տարուան ուսանողուհի է Երեւանի թատրոնի եւ շարժապատկերի պետական հիմնարկին մէջ, ան շատ լաւ կ՛երգէ, նաեւ 12 տարի հետեւած է պարի դասընթացքներու:
Երբ Ատրինէին հարց տրուած է, թէ մրցոյթին ի՞նչ կարեւոր խնդրի վրայ կը կեդրոնացնէր աշխարհի ուշադրութիւնը, ան յայտնած է, որ` «Պատերազմական իրավիճակում յայտնուած իւրաքանչիւր փոքր երկրին աշխարհի օգնութիւնն է պէտք, խաղաղութիւն է պէտք»:
Նշենք, որ Ատրինէ «Միս Ուըրլտ»-ի բացման հանդիսաւոր արարողութեան ներկայացաւ ազգային պարով եւ 19-րդ դարու երեւանեան ազգային տարազով, որուն հեղինակն է ձեւագէտ-ոճաբան Գէորգ Շաթոյեան:
Թելանկանա մեկնած է նաեւ Լիբանանի գեղեցկուհի Քարեն Քուսան: Յաջողութիւն` մեր գեղեցկուհիներուն:
Սննդագիտական
Գիտէ՞ք, Թէ…
– Եթէ զանազան պատճառներով հաւկիթը զեղչած էք ձեր ճաշացուցակէն, ապա իմացէք, որ անիկա սքանչելի սնունդ մըն է եւ ունի անհամար յատկութիւններ: Զայն պէտք է ամբողջութեամբ ուտել, քանի որ դեղնուցը կը հայթայթէ անոր պարունակած կիրին եւ երկաթին 90 առ հարիւրը, իսկ սպիտակուցը` բնասպիտներուն գրեթէ կէսը:
– Հաւկիթը հարուստ է կենսանիւթերով: Անիկա կը պարունակէ Պէ. 2 կենսանիւթը, որ կ՛օգնէ մարմինին ուտելիքները ուժանիւթի վերածելու: Պէ. 12-ը, որ կենսական է կարմիր գնդիկներու արտադրութեան, Ա. կենսանիւթը, որ չափազանց օգտակար է տեսողութեան եւ էօ. կենսանիւթը, որ կը պայքարի քաղցկեղ յառաջացնող մասնիկներու դէմ:
– Հաւկիթը կը կանխարգիլէ եւ կը պաշտպանէ ստինքի քաղցկեղէն: Հարվըրտ համալսարանին կողմէ կատարուած ուսումնասիրութիւն մը ցոյց տուած է, որ արբունքի տարիներուն օրական հաւկիթ ուտողը պաշտպանուած է չափահաս տարիքին ստինքի քաղցկեղ ունենալու հաւանականութենէն:
– Հաւկիթը կը պահպանէ յիշողութիւնը: Հաւկիթի դեղնուցին կարգ մը բաղադրիչները կ՛օգնեն, որպէսզի ուղեղը պահպանէ յիշողութեան իր կարողութիւնը: Հետեւաբար երեխաները չզրկէք հաւկիթէն:
– Հաւկիթը հարուստ է հանքայիններով: Անիկա կը պարունակէ երկաթ եւ զինկ, որոնք կարեւոր են բոլորին, բայց մանաւանդ` դաշտանի օրերուն, երբ կիները աւելի յոգնած ու դիւրագրգիռ կը դառնան: Թելադրելի է զայն ուտել առաւօտեան, թերխաշ, կտոր մը հացի հետ:
– Հաւկիթին կեղեւը ծակոտկէն է, այդ պատճառով ալ սառնարանին մէջ դնելով` անիկա կրնայ կլանել բոլոր հոտերը եւ որակազրկուիլ:
– Բոլոր հաւկիթները նոյն գոյնի չեն. ասիկա հաւկիթի որակին հետ կապ չունի: Կեղեւին գոյնը կախեալ է հաւուն ցեղատեսակէն եւ անոր տրուած սնունդէն:
– Երբեք պէտք չէ լուալ հաւկիթները, եթէ անոնց վրայ կեղտի հետքեր տեսնէք, մի՛ անհանգստանաք, կեղեւին վրայի պաշտպանիչ թաղանթը կ՛արգիլէ մանրէներուն դէպի ներս թափանցումը: Մինչդեռ լուալով` այս պաշտպանիչ պատնէշը իր դերը չի կատարեր:
– Հաւկիթին թարմութիւնը ստուգելու համար պարզապէս զայն դրէք ջուրով լեցուն բաժակի մը մէջ: Եթէ հաւկիթը յատակը իջնէ կը նշանակէ թարմ է, եթէ ծփայ կը նշանակէ պէտք է թափէք, իսկ յատակին եւ երեսին միջեւ մնացողը պէտք է արագ սպառել:
Խոհագիր
Նարինջով Կարկանդակ
Բաղադրիչներ
1 մեծ նարինջի հիւթ եւ կեղեւի տաշուք
3 մեծ հաւկիթ
2/3 բաժակ հալած կարագ
3/4 բաժակ փոշի շաքար
1 եւ 1/3 բաժակ մաղէ անցած ալիւր
1/2 թէյի դգալ պէյքինկ փաուտըր
Պատրաստութիւն
Փուռը նախապէս տաքցնել 180 ջերմաստիճանով:
Խորունկ ամանի մը մէջ հարել հաւկիթներն ու շաքարը, մինչեւ միատարր, փափուկ զանգուած մը ստացուի:
Մաղուած ալիւրն ու պէյքինկ փաուտըրը քիչ-քիչ աւելցնել հաւկիթներուն վրայ եւ շարունակել հարել:
Յաջորդաբար աւելցնել հալած կարագը, նարինջին հիւթն ու տաշուքը եւ փայտեայ դգալով մը խառնել, մինչեւ միատարր խմոր մը ստացուի, զայն փոխադրել նախապէս կարագով եւ ալիւրով ծեփուած կաղապարի մը մէջ եւ թխել շուրջ 40 վայրկեան:
Կարկանդակը փուռէն հանելէ ետք սպասել, որ լաւ պաղի` նախքան շերտելն ու մատուցելը:
Կարելի է կարկանդակին երեսը զարդարել փոշի շաքարով:
*
* *
Շաբթուան Բանաստեղծութիւնը
Դուն Միացար Մեր Հողին
Մայր իմ` արեւ ու հեռանուշ լուսնկայ,
Դարձար նշխար ու միացար մեր հողին,
Եւ հողն անուշ հայրենիքին հնամեայ,
Քիչ մ՛աւելի անուշցաւ…
Մայր իմ` երկինք եւ առաւօտ սրբալոյս,
Դուն մեր հողին տուիր հոգիդ խնկաբոյր,
Եւ հողը սուրբ` լուսապսակ պապերուս
Քիչ մ՛աւելի սրբացաւ…
Մայր իմ, դուն գանձ եւ անսպառ ոսկեհանք,
Դարձար խորհուրդ եւ հողակոյտ աննշան,
Բայց գանձն անխոյզ մեր հողերու լանջքին տակ
Քիչ մ՛աւելի աճեցաւ…
Մայր իմ` աղբիւր անհաս հրաշքին,
Գացիր ննջել Լուսաւորչի աստղին տակ,
Եւ սիրտն անհուն Հայաստանի մայր հողին
Քիչ մ՛աւելի մայրացաւ…
Մայր իմ` երդիք, մայր իմ` սեղան տոհմական,
Հարազատ բառ եւ սուրբ բարբառ մայրենի,
Քեզմով հիմա աշխարհն հայոց աննման
Քիչ մ՛աւելի հայացաւ…
ՄՈՒՇԵՂ ԻՇԽԱՆ
