ԼՕԽ-ի Շրջանային վարչութեան դաստիարակչական յանձնախումբը 25 ապրիլին կազմակերպեց այցելութիւն` դէպի Ցեղասպանութեան թանգարան, նաեւ դասախօսութիւն` Ժիպէյլի Հայ կեդրոնին մէջ:
ԼՕԽ-ականներ հաւաքուեցան Հայ կեդրոնի սրահին մէջ, ուր դաստիարակչական յանձնախումբին անունով բացման խօսքը արտասանեց Ազնիւ Միքայէլեան, որ դիտել տուաւ, թէ հաւաքին նպատակը ոչ միայն ոգեկոչել ու յարգել է յիշատակը մեր բիւրաւոր սուրբ նահատակներուն, այլ` անգամ մը եւս ո՛չ ըսելու շարունակուող ցեղասպանութեան: Ան նշեց, որ Ցեղասպանութենէն 110 տարի ետք հայութիւնը տակաւին կը շարունակէ գոյատեւել, ինչ որ մեծագոյն փաստն է ոճրագործին ձախողութեան: Ան անդրադարձաւ այն երեւոյթին, որ մեծաթիւ հայեր փրկուեցան շնորհիւ օտար այն կիներուն, որոնք լծուեցան որբերու խնամքի ու հոգատարութեան աշխատանքին, եւ որոնք ապրեցան եւ մահացան իբրեւ հայեր: Միքայէլեան յիշեց այդ միսիոնարուհիներէն Քարէն Եփփէն, Աննա Հետուիկ – Պիւլ, Մարիա Ճէյքըպսըն, Պոտել Կատարինէ – Պիորն եւ Ալմա Յովնասիոն` շեշտելով, որ այս բոլոր միսիոնարուհիները որպէս Հայոց ցեղասպանութեան ականատեսներ,` վկայութիւններ ունին հատորներով հայերու տեղահանութիւններու եւ իրենց վրայ գործադրուած բռնութիւններուն մասին: Ապա ան յատուկ կերպով ծանրացաւ Մարիա Ճէյքըպսընին վրայ, որ մայրը հանդիսացած է Ժիպէյլի մէջ «Կիներու առաքելութեան աշխատողներ» կազմակերպութիւնը կողմէ բացուած «Թռչնոց բոյն» որբանոցին մէջ տեղ գտած մեծաթիւ հայ վերապրող մանուկ-պատանիներուն:
Օրուան պատգամաբեր Սարգիս Ա. քահանայ Սարգիսեան նախ դրուատեց ԼՕԽ-ականներու աշխատանքը, որուն ընդմէջէն անոնք երկար տարիներ պայքարեցան եւ տարին հայապահպանման աշխատանք: Պատահական չնկատելով այդ յարմարագոյն վայրին մէջ Հայոց ցեղասպանութեան ոգեկոչումը` ան ըսաւ, որ ատիկա թանգարան չէ, այլ` վկայարան: Տէր հայրը անդրադարձաւ աշխարհին ու Հայաստանի մէջ կազմակերպուած ոգեկոչման տարբեր նախաձեռնութիւններուն, յատկապէս` Երեւանէն Ծիծեռնակաբերդ ջահերթին, որոնց ճամբով հայութեան զաւակները տէր կը կանգնին իրենց իրաւունքներուն, բայց դժբախտաբար հայրենիքի իշխանութիւնը կը փորձէ յարմարիլ թշնամիին կամքին:
«Մեր զէնքը մեր հաւատքն է, հայ ընտանիքը, հայ արժէքներու եւ մայրենի լեզուին պահպանումը: Մեր հաւատքը զօրաւոր եղած է Վարդանանց ճակատամարտէն սկսեալ: Մենք կը հաւատանք, որ մեր թշնամիները կրցան մեր մարմինը սպաննել, սակայն մեր հոգին չկրցան սպաննել: Փաստն այն է, որ մենք կանք եւ պիտի մնանք, անպայման պիտի շարունակենք մեր երթը: Քիչ ետք պիտի տեսնենք թանգարանին մէջ որբեր, որոնց ընտանիքները սպաննուեցան, բայց հայու հոգին չկրցան սպաննել», յայտնեց Սարգիս քահանայ: Ապա ան անդրադարձաւ հինգ տարի առաջ Արցախի մէջ տեղի ունեցածին` շեշտելով. «Կը հաւատամ, եւ դուք ալ կը հաւատաք, որ Արցախը հայու հող է, գալիքին պիտի տեսնենք, որ Արցախը դարձեալ մերն է»:
«Ո՛վ կը հաւատայ, որ մենք այդքան ջարդ տեղահանութիւն տեսած ենք, անապատներու մէջ անօթի մնացած ենք, սակայն մեր աննկուն կամքով վերստին ծնանք: Մենք հաւատացեալ ժողովուրդ ենք, Աստուծոյ օրհնութիւնը կայ մեր վրայ: Արդարեւ, Սահակ կաթողիկոս, ինքն ալ գաղթական, անտուն ու անօթի ժողովուրդը, մանուկները հաւաքեց եւ կիրակնօրեայ դպրոց հիմնեց` հաւատալով, որ ազգը այդպէս ոտքի կը կանգնի», եզրափակեց Սարգիս Ա. քահանայ Սարգիսեան:
Ապա ԼՕԽ-ականները մտան Ցեղասպանութեան «Արամ Պէզիքեան» թանգարան, շրջագայեցան, բացատրութիւններ ստացան, անգամ մը եւս հաղորդուեցան մեր նահատակներու կտակին եւ վերահաստատեցին իրենց ուխտը` հայօրէն ապրելու եւ հայ պահելու իրենց ընտանիքները:
