ՏԻԳՐԱՆ ՃԻՆՊԱՇԵԱՆ
Ամերիկայի Միացեալ Նահանգները կը հաստատեն, որ Իսրայէլի եւ Լիբանանի միջեւ բախումները դադրեցնելու համար բոլոր նախապայմանները գոհացուած են: Հըզպալլա, որ պատերազմին լիբանանեան կողմը կը ներկայացնէ, հրապարակայնօրէն յանձնառութիւն վերցուցած է գործադրելու ՄԱԿ-ի Ապահովութեան խորհուրդի թիւ 1701 որոշումը եւ գործելու Թաէֆի համաձայնագիրի հետեւողութեամբ: Լիբանանի կառավարութիւնը պատրաստ է երաշխաւորելու Հըզպալլայի որոշումը:
Թիւ 1701 որոշումի գործադրութիւնը կը նշանակէ լիբանանեան բանակի ստորաբաժանումներու տեղակայումը հարաւի սահմանային գօտիին մէջ եւ գործակցաբար ՖԻՆԻՒԼ-ի (ՄԱԿ-ի ուժեր) հետ` բացառումը որեւէ սահմանային միջադէպի: Իսկ Թաէֆի համաձայնագիրի գործադրութիւնը կ՛ենթադրէ բացի բանակէն ոչ մէկ այլ զինեալ խմբաւորման գոյութիւնը:
Իսրայէլ չէր գոհանար այսքանով: Իսրայէլ կ՛ուզէր զինադուլի առկայութեամբ իսկ հարաւի մէջ զինեալ գործողութիւններու ազատութիւն ունենալ: Յաւելեալ` Լիբանանի օդային տարածքը ազատօրէն գործածելու իրաւունք: Երկրորդ պահանջը բացառուած է, թէեւ Իսրայէլ արտօնութեան կարիք չունի Լիբանանի վերեւ ազատօրէն թռիչքներ կատարելու. լիբանանեան բանակը հակաօդային մարտկոցներ չունի, եւ Լիբանան կրնայ միայն բողոքել… Եթէ բողոքը լսող ըլլայ: Առաջին պահանջը եւս մասամբ գոհացուած է, համաձայնագիրին մէջ նշելով, որ Իսրայէլ իրաւունք կը վերապահէ միջամտելու, եթէ ապահովական խախտումի մը պարագային լիբանանեան բանակը եւ ՖԻՆԻՒԼ-ը զսպումի անհրաժեշտ գործողութիւն չկատարեն:
Կը մնայ որոշել, թէ ո՞վ պիտի ըլլայ համաձայնութեան կատարման հսկողը: Բնականաբար համաձայնութեան հեղինակ Ամերիկայի Միացեալ Նահանգները: Լիբանան կը փափաքէր, որ Ֆրանսա եւս մասնակցի հսկողութեան: Իսրայէլ դէմ էր, բայց ի վերջոյ տեղի տուաւ, եւ հսկողութիւնը վստահուեցաւ հնգանդամ մարմինի մը, կազմուած Միացեալ Նահանգներէ (նախագահ), Ֆրանսայէ, ՖԻՆՆԻՒԼ-է Իսրայէլէ եւ Լիբանանէ:
Իսրայէլի կառավարութեան սեղմ դահլիճը, երեքշաբթի, 26 նոյեմբերի յետմիջօրէին ժողով գումարելով պէտք է որդեգրէ վերջնականացած համաձայնագիրը: Լիբանանի կառավարութիւնը յաջորդ օր` չորեքշաբթի 27 նոյեմբերի առաւօտուն պիտի պաշտօնականացնէ իր արդէն իսկ ընդունած համաձայնագիրը: Պատերազմը կրնայ դադրիլ նոյն օրը:
Պաշտօնապէս համաձայնագիրը կը նախատեսէ 60 օր տեւողութեամբ զինադուլ մը, որուն ընթացքին հանգրուանային եղանակով պիտի գործադրուին համաձայնագիրի կէտերը: Զինադուլի 60 օրերու աւարտին կը սկսին բանակցութիւնները Լիբանանի եւ Իսրայէլի միջեւ` սահմանային հարցերու լուծման նպատակով:
Լիբանանի բազմաչարչար ժողովուրդը անձկութեամբ կը սպասէ խաղաղութեան հաստատումը: 60 խաղաղ օրերու ընթացքին պէտք է վերջապէս ընտրուի հանրապետութեան նախագահը, կազմուի նոր ու վաւերական կառավարութիւն մը եւ սկսի պետական կառոյցներու եւ սպասարկութիւններու վերակազմակերպումը եւ աշխուժացումը: Տագնապներու բազմացումով, Լիբանան վերածուեցաւ անգլուխ ինքնակառավարուող հաւաքականութեան մը, ուր պետական բոլոր գործառոյթները տակաւ վերածուեցան անբովանդակ ձեւականութիւններու: Երկար ատեն խօսուեցաւ ելեւմտական անհրաժեշտ բարեփոխումներու մասին, որոնք ոչ միայն չիրականացան, այլեւ մոռացութեան տրուեցան: Տնտեսութիւնը քայքայուեցաւ եւ լիբանանցի ժողովուրդի բարեկեցութիւնը նահանջեց, աղքատութիւնը շատցաւ:
Հարաւի մէջ ապահովութեան պատասխանատուութիւնը ստանձնող բանակը պէտք է ունենայ զինական համապատասխան միջոցներ: Խոստացուած ֆինանսաւորումները բաւարար չեն այդ կարիքը գոհացնելու համար: Անհրաժեշտ է գտնել այլ աղբիւրներ եւս: Փարիզի մէջ կայացած Լիբանանի օժանդակութեան խորհրդաժողովը մէկ միլիառ տոլար խոստացաւ. այս գումարը բաւարար պիտի չըլլայ նոյնիսկ վերաշինելու համար Իսրայէլի ամէնօրեայ ռմբակոծումներով քանդուած շէնքերը: Գումարներ անհրաժեշտ են վերականգնելու համար քանդուած տնտեսութիւնը եւ բարելաւելու լիբանանեան թղթոսկիին արժէքը:
Հսկայական տարողութեամբ աշխատանք պէտք է կատարուի, Լիբանանը վերածելով հանրային կեանքի բոլոր մարզերը ընդգրկող համատարած շինարարական հրապարակի մը: Նման տարողութեամբ գործ կ՛ենթադրէ քաղաքական կայունութիւն, փոխադարձ հանդուրժողականութիւն, իրերօգնութիւն եւ գործակցութիւն: Քաղաքական ուժերը դասեր քաղած պէտք է ըլլան իրենց անզիջող հակամարտութիւններուն բերումով ստեղծուած աղէտէն ու վերադառնան Ազգային ուխտով դրսեւորուած եւ Թաէֆի համաձայնութեամբ ամրապնդուած համախոհութեան սկզբունքին:
Պէտք է վերաշինել, վերակազմակերպել Լիբանանի Հանրապետութիւնը:
