ՅԱԿՈԲ ԼԱՏՈՅԵԱՆ
Հիթլերի կողմէ հրեաներուն նկատմամբ գործադրուած հալածանքներուն մասին լսած էք վստահաբար: Ամբողջ Եւրոպայի մէջ հրեաները չընդունելու, հրեաներէն զգուշացնելու, սարսափեցնելու, հեռու մնալու, զանոնք վռնտելու մթնոլորտը գրուած է պատմութեան մէջ, ներկայացուած է ժապաւէններուն ընդմէջէն, այս մասին կան անձնական յուշագրութիւններ եւ այլն:
Պատերազմական այս օրերուն, դժբախտաբար, Լիբանանի մէջ շիի համայնքին նկատմամբ ալ նման հալածանք մը, սարսափ ու վախ ստեղծած են:
Այսօր Լիբանանի մէջ որոշ շրջանակներ սկսած են մերժել տեղահանուածները, որոնց նկատմամբ կասկած կայ, որ ըլլան հրեաներու թիրախ:
Շէնք, շրջան եւ ամէն տեղ անոնց ներկայութիւնը տեսակ մը անբաղձալի եղած է, եւ այդ մէկը ստեղծեց նոյնինքն հրէական քարոզչութիւնը, թէ՛, ըստ իրեն, Հըզպալլայի ղեկավարներ որսալու համար եւ թէ՛ ալ ներքին քրիստոնեայ-իսլամ բախում յառաջացնելու նպատակով:
Ըստ երեւոյթին, անխուսափելի են բախումները, որովհետեւ ռումբերուն սարսափն ու զգուշութիւնը կը ստիպեն հակազդեցութիւններ ունենալ տեղահանուածներուն նկատմամբ:
Բոլորն ալ զինեալներ չեն: Բոլորն ալ Հըզպալլայի անդամ չեն: Այո՛, կրնան համակիր ըլլալ, կրնան ազգական ունենալ կուսակցութեան մէջ, սակայն կան` տարեցներ, կիներ, երեխաներ, ուսուցիչներ, դասախօսներ, մտաւորականներ, կան ազատ ասպարէզի մէջ գործող յարգելի անձնաւորութիւններ, կարելի չէ բոլորն ալ նոյն ջուրով լուալ: Համայնք մը ամբողջ անբաղձալի դարձնելու այս ճիգը լաւ չէ:
Այս մթնոլորտը միջհամայնքային լարուածութիւն կը ստեղծէ:
Ընդհակառա՛կն, հիմա ատենն է դրսեւորելու հանդուրժողականութիւն եւ համայնքներուն հետ գոյակցութիւն: Պէտք է առաւելագոյն չափով հանդուրժող ըլլալ եւ հասկնալ, որ Նեթանիահուի կառավարութեան, վարչակարգին գլխաւոր նպատակներէն մէկը անպայման ներքին բախումներով իր ծրագիրը ամբողջացնելն է:
Այս սարսափը եւ իրարանցումը տեղ մը այդ նպատակին կը ծառայեն, եւ պէտք չէ թոյլ տալ նման երեւոյթներու զարգացումը:
Ամբողջ համայնք մը չհանդուրժելու եւ անոր անբաղձալի ըլլալը զգացնելու իրավիճակը կրնայ ներքին բախումներու դուռ բանալ: Անպայման քրիստոնեայ-իսլամ կրնայ չըլլալ, շիի եւ սիւննի համայնքներուն մէջ իսկ այս մթնոլորտը ծայր աստիճան սրած է եւ դարձած` մտահոգիչ:
Լիբանանեան քաղաքացիական պատերազմէն տասնեակ տարիներ ետք, Լիբանան դարձեալ ներքին համայնքային բախումներու սեմին է, եթէ խելացի, հանդարտ, հանդուրժող կեցուածք չդրսեւորուի եւ թշնամիին ծրագիրը կասեցնելու ճիգ ի գործ չդրուի:
Պահ մը երեւակայեցէք տեղահանուածներուն հոգեվիճակը… տուն, տեղ, գիւղ, գործ, դպրոց ձգած` արմատահան եղած են, այս բոլորին վրայ ալ անբաղձալի ըլլալու մօտեցումը, կասկածները, անհանդուրժող մթնոլորտը կ՛ապրին: Այս իրավիճակը անպայման սխալ տեղ պիտի տանի լիբանանեան փողոցը:
Իւրաքանչիւր լիբանանցի ընելիք ունի, եւ անպայման հեռանկար պէտք է ունենանք, որպէսզի գալիք Լիբանանը համակեցութեան եւ համերաշխութեան մէջ բարգաւաճի:
