Լիզպոնի Հայկական համայնքներու վարչութիւնը եւ «Կիւլպէնկեան» արուեստի գրադարանը եւ Արխիւը միասնաբար կազմակերպած են «Հայերը եւ Երուսաղէմը» խորագիրով ցուցահանդէս մը, որ կը ներկայացնէ սփիւռքի առաջին եւ ամենահին հայկական համայնքի հազարամեայ պատմութիւնը: Երուսաղէմի հայկական թաղամասը Հին Քաղաքի չորս թաղամասերէն մէկն է` անզուգական կրօնական եւ մշակութային ժառանգութեան տունը:
2023 թուականին Փարիզի մէջ ի յայտ եկած Երուսաղէմի «Կիւլպէնկեան» մատենադարանի կառուցման վերաբերող արխիւները մեկնակէտը հանդիսացան ցուցահանդէսի մը, որ կ՛անդրադառնայ հայերու եւ Երուսաղէմի միջեւ եղած սերտ կապին, ինչպէս նաեւ` Գալուստ Սարգիս Կիւլպէնկեանի Սուրբ Քաղաքին հետ անձնական կապին:
Ցուցահանդէսին ներկայացուած է նորայայտ փաստաթուղթերէն ընտրանի մը` Կիւլպէնկեանի եւ ժամանակի պատրիարքներու նամակագրութեանց, եկեղեցւոյ կրօնական իրեր, Երուսաղէմէն փոխառուած հազուագիւտ եւ եզակի յախճապակեայ կտորներ, ինչպէս նաեւ Երուսաղէմի հայոց պատրիարքութենէն փոխառուած Սրբոց Յակոբեանց մայր տաճարի` Սուրբ Գլխադրի մատուռի 18-րդ դարու ասեղնագործ վարագոյր մը` Նախիջեւանէն, որ Լիզպոն փոխադրեց եւ ցուցահանդէսի բացման արարողութեան ներկայ գտնուեցաւ Երուսաղէմի հայոց պատրիարքութեան «Հելէն եւ Էտուարտ Մարտիկեան թանգարան»-ի տեսուչ Արշակ աբղ. Ղազարեան:
Գալուստ Սարգիս Կիւլպէնկեան մշտապէս ամուր հոգեւոր կապ ունեցած է Սուրբ քաղաքին հետ եւ զգալի բարեսիրական ծրագրեր իրագործած է Սուրբ Աթոռէն ներս, մինչեւ իսկ իր ծնողներու` Սարգիս եւ Տիրուհի Կիւլպէնկեաններու յիշատակին կառուցած է «Կիւլպէնկեան» մատենադարանը: «Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութիւնը կը շարունակէ իր հիմնադրին աւանդութիւնը` աջակցելով Երուսաղէմի «Կիւլպէնկեան» մատենադարանին եւ հայոց պատրիարքութեան:
Ցուցահանդէսին բացումը տեղի ունեցաւ յունիս 20-ին, Լիզպոն, եւ պիտի շարունակուի մինչեւ սեպտեմբեր 22 «Գալուստ Կիւլպէնկեան» հիմնարկութեան Արուեստի գրադարանի «Աթրիում»-ին մէջ:
