Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)
No Result
View All Result
  • Խմբագրական
  • Հայկական
  • Լիբանանեան
  • Միջազգային
  • Յօդուածներ
    • Անդրադարձ
    • Գաղութային
    • Հարցազրոյց
    • Հայրենի Կեանք
    • Գաղութէ Գաղութ
    • Զաւարեանական
    • Գիտութիւն
    • Ազդակ Գաղափարաբանական
    • Պատմական
    • Առողջապահական – Բժշկագիտական
    • Արուեստ – Մշակոյթ
    • Գրական
    • ԼԵՄ-ի ԷՋ
    • Մշակութային եւ Այլազան
  • Գաղութային
  • Մարզական
  • Այլազան
    • «Ազդակ»ի ֆոնտ
    • 50 Տարի Առաջ
    • Ի՞նչ Կ՛ըսեն Աստղերը
    • Յայտարարութիւններ
    • Կնոջական
    • Մանկապատանեկան
  • Խմբագրական
  • Հայկական
  • Լիբանանեան
  • Միջազգային
  • Յօդուածներ
    • Անդրադարձ
    • Գաղութային
    • Հարցազրոյց
    • Հայրենի Կեանք
    • Գաղութէ Գաղութ
    • Զաւարեանական
    • Գիտութիւն
    • Ազդակ Գաղափարաբանական
    • Պատմական
    • Առողջապահական – Բժշկագիտական
    • Արուեստ – Մշակոյթ
    • Գրական
    • ԼԵՄ-ի ԷՋ
    • Մշակութային եւ Այլազան
  • Գաղութային
  • Մարզական
  • Այլազան
    • «Ազդակ»ի ֆոնտ
    • 50 Տարի Առաջ
    • Ի՞նչ Կ՛ըսեն Աստղերը
    • Յայտարարութիւններ
    • Կնոջական
    • Մանկապատանեկան
No Result
View All Result
Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ
No Result
View All Result

Մանուկներու 2000 Տարուան Գծագրութիւններ

Յունիս 22, 2024
| Մանկապատանեկան
0
Share on FacebookShare on Twitter

Պատրաստեց՝ ՇՈՂԻԿ ՏԷՐ ՂՈՒԿԱՍԵԱՆ  

Պոմպէյ, Իտալիոյ Նափոլի քաղաքին մօտ հին քաղաք մըն է, Ք.ե. 79 թուականին մօտակայ Վեզուվիօ հրաբուխին պայթումէն ետք լաւաներուն տակը թաղուեցաւ: Դարեր ետք, 19-րդ դարուն պեղումներու ընթացքին հնագէտներ յայտնաբերեցին այդ քաղաքը, որ հարուստ պատմութիւն մը յուշեց մեզի այդ ժամանակի հռոմէական ընկերութեան եւ կեանքին մասին: Այդ պեղումները տակաւին կը շարունակուին մինչեւ այսօր, եւ այդ նոր պեղումներուն ընթացքին է, որ գտնուած են մօտաւորապէս 2000 տարիներ առաջ գծագրութիւններ… որոնք գծուած են մանուկներու կողմէ:

* * *

Շատ հին ժամանակներուն ո՛չ սովորական մատիտներ, ո՛չ ալ գունաւոր մատիտներ կային: Այս գծագրութիւնները, որոնք կը ներկայացնեն այդ ժամանակաշրջանին հռոմէացիներուն կողմէ շատ սիրուած կրկէսի խաղեր, իրագործուած էին փայտի, ածուխի ցպիկներով, այդ փայտի ածուխը սեւ հետքեր կը ձգէ: Անոնք գծուած են մէկ կամ քանի մը մանուկներու կողմէ, հարուստի մը տան անցքի պատի մը վրայ: Այդ ժամանակաշրջանին, սովորական բան մըն էր պատերուն վրայ գծելը եւ գրելը:

Սակայն մենք ինչպէ՞ս գիտենք, որ այդ պատկերները գծողները մանուկներ են: Ակնարկները բազմաթիւ են: Նախ եւ առաջ այդ գծագրութիւնները եղած են պատին վարի բաժինին վրայ: Անոնց ոճը մանկականի մօտ է. օրինակի համար, կերպարները վիզ չունին: Ասոր կողքին, մանուկի մը ձեռքին շրջագիծը գծուած է անոնց մօտ, կարծէք` «արուեստի գործը» ստորագրելու համար: Այդ մանուկը հաւանաբար 5-7 տարեկան էր:

* * *

Այս գծագրութիւնները մեզի բազմաթիւ տեղեկութիւններ կու տան այդ ընկերութեան կեանքին մասին: Այս տեղեկութիւններուն վրայ հիմնուելով` մենք կ՛եզրակացնենք, որ այդ ժամանակաշրջանի մանուկները ներկայ կը գտնուէին կլատիաթորներու կռիւներուն: կլատիաթորները վարձկան զինուոր-մարզիկներ էին, որոնք իրարու դէմ կը կռուէին հանդիսատեսներու առջեւ, կրկէսի մը մէջ: Այդ կռիւները շատ բուռն կ՛ըլլային, արիւն կը թափուէր, եւ նոյնիսկ կռուողները կը մահանային: Այդ ներկայացումները հաւանաբար շատ ցնցիչ եղած են այդ մանուկներուն համար: Մենք գիտենք, որ այդ հին ժամանակներուն հռոմէացի երեխաներուն կեանքը ընդհանրապէս ծանր էր: Օրինակի համար, երբ անոնք չարաճճիութիւն մը ընէին, կրնային խարազանի հարուածներու ենթարկուիլ:

* * *

Սակայն ինչպէ՞ս պատահած է, որ գծագրութիւնները այսքան լաւ վիճակի մէջ պահուած են եւ հասած են մինչեւ մեզի: Անոնք գծուած են հրաբուխին պայթումէն ճիշդ առաջ: Հետեւաբար մոխիրները եւ ցեխը ծածկած են տուները: Այս երեւոյթին պատճառով գծագրութիւնները պահպանուած են դարերու ընթացքին, մինչեւ հնագէտները պեղումներ կատարեն: Այլապէս հովը եւ անձրեւը զանոնք շատոնց ջնջած պիտի ըլլային:

Ի՞նչ Կը Պատմեն Պոմպէյի
Գծագրութիւնները

1.- Իրարու դէմ դիմաց այս երկու կռուողները կլատիաթորներ են: Կրկէսի խաղերուն ընթացքին անոնք իրարու դէմ կը կռուէին` ներկայացում մը տալով հանդիսատեսներուն առջեւ: Սակայն այս «խաղերը» շատ վտանգաւոր էին, որովհետեւ սուսերամարտիկները կրնան վիրաւորուիլ կամ նոյնիսկ մահանալ:

2.- Այս կլատիաթորը իր ձեռքին մէջ բռնած է վահան մը` պաշտպանուելու համար:

 3.- Այս տարօրինակ ձեւը սուսերամարտիկին գլխուն վրայ սաղաւարտ մըն է:

4.- Այս վայրի խոզը կը կռուի որսորդի մը դէմ: Այդ հին ժամանակներուն կրկէսի խաղերը յաճախ կը սկսէին մարդոց եւ վայրի անասուններու (վայրի խոզ, արջ, առիւծ…) միջեւ կռիւներով:

5.- Այս անձը իր ձեռքերուն մէջ բռնած է նիզակ մը:

6.- Այն փոքրիկը, որ այս պատկերը կը գծէ, չէ աւարտած իր գծագրութիւնը…

Ի՞նչ Պատահած Է Պոմպէյի Մէջ

Ք.Ե. 79 թուականին Իտալիոյ հարաւը Նափոլի քաղաքին մօտ գտնուող Պոմպէյ քաղաքը յանկարծակիօրէն կ՛ոչնչանայ: Ան կը թաղուի մօտակայ Զեզուվիօ հրաբուխին ժայթքումին պատճառով:

Սակայն ան չէ ծածկուած լաւային տակ: Վեզուվիօ հրաբուխին ժայթքումը յառաջացուցած յատկապէս հրավառ ամպեր, այրող կազեր եւ մոխիրի կոյտեր: Քանի մը ժամէն Պոմպէյի եւ անոր բնակիչները, որոնք փախչելու ժամանակ չունեցան, կը մահանան եւ կը ծածկուին քանի մը մեթր հաստ մոխիրի խաւով մը:

* * *

2000 տարիներ ետք, 19-րդ դարուն, հռոմէական այս քաղաքը պատահմամբ կը յայտնաբերուի ջրանցքի մը շինութեան աշխատանքներու ընթացքին: Հնագիտական պեղումները կը յայտնաբերեն ամբողջ քաղաք մը` տուներ, աղբիւրներ, տաճարներ, տնային առարկաներ… ամէն ինչ անձեռնմխելի է: Նոյնիսկ բնակիչներու մարմինները կը գտնուին արձան դարձած պատահարին վայրկեանին անոնց ունեցած նոյն դիրքին մէջ: Ըստ իտալացի հնագէտներու, անոնք նախ այրած են եւ ապա ծածկուած` աւելի պաղ մոխիրներու խաւով մը:

Այս հնագիտական վայրը ամէն տարի կ՛ընդունի աւելի քան 2 միլիոն զբօսաշրջիկ: Այս հին աւերակները պահպանելու համար շրջանը տակաւին ամբողջովին չէ պեղուած: Ասիկա կը նշանակէ, որ տակաւին Պոմպէյ  ունի պահուած բազմաթիւ տեղեկութիւններ, որոնք կարիքը ունին բացայայտուելու:

* * *

Գիտէի՞ր, թէ աւելի քան երկու տարիներէ ի վեր, հռոմէական այս աւերակներուն վրայ կը հսկէ… ռոպոթ շուն մը: Այս իւրայատուկ պահակին պաշտօնն է շրջիլ աւերակ քաղաքին փողոցներուն մէջ եւ լուր տալ, եթէ հարց մը ստեղծուի:

Ժամանց

Կրնա՞ս գտնել երկու պատկերներուն միջեւ գոյութիւն ունեցող 10 տարբերութիւնները:
Կրնա՞ս գտնել ելքի ճամբան:
Կրնա՞ս գտնել պատկերին մէջ պահուած թիթեռնիկները:
Կրնա՞ս գտնել պատկերին մէջ պահուած առարկաները:

 

 

 

Նախորդը

«Ազդակ»-ի Ֆոնտին

Յաջորդը

Ինչպէ՞ս Անօդաչու Սարքերը Փոխեցին Ժամանակակից Պատերազմի Օրէնքները

RelatedPosts

Այժմէական.  Աշխարհի Ամէնէն Բարձր Կամուրջը
Մանկապատանեկան

Այժմէական. Աշխարհի Ամէնէն Բարձր Կամուրջը

Հոկտեմբեր 18, 2025
Արհեստական Բանականութիւնը Կրնա՞յ Խօսիլ
Մանկապատանեկան

Արհեստական Բանականութիւնը Կրնա՞յ Խօսիլ

Հոկտեմբեր 11, 2025
Կրակներու Խաղեր Աշունը Տօնելու Համար
Մանկապատանեկան

Կրակներու Խաղեր Աշունը Տօնելու Համար

Հոկտեմբեր 4, 2025
  • Home
  • About Us
  • Donate
  • Links
  • Contact Us
Powered by Alienative.net

© 2022 Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon). All rights reserved.

Welcome Back!

Login to your account below

Forgotten Password?

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In
No Result
View All Result
  • Խմբագրական
  • Հայկական
  • Լիբանանեան
  • Միջազգային
  • Յօդուածներ
    • Անդրադարձ
    • Գաղութային
    • Հարցազրոյց
    • Հայրենի Կեանք
    • Գաղութէ Գաղութ
    • Զաւարեանական
    • Գիտութիւն
    • Ազդակ Գաղափարաբանական
    • Պատմական
    • Առողջապահական – Բժշկագիտական
    • Արուեստ – Մշակոյթ
    • Գրական
    • ԼԵՄ-ի ԷՋ
    • Մշակութային եւ Այլազան
  • Գաղութային
  • Մարզական
  • Այլազան
    • «Ազդակ»ի ֆոնտ
    • 50 Տարի Առաջ
    • Ի՞նչ Կ՛ըսեն Աստղերը
    • Յայտարարութիւններ
    • Կնոջական
    • Մանկապատանեկան

© 2022 Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon). All rights reserved.

Are you sure want to unlock this post?
Unlock left : 0
Are you sure want to cancel subscription?