Հայաստանի Հանրապետութիւն-Միացեալ Նահանգներ ռազմավարական երկխօսութեան ամփոփիչ նիստի աւարտին երկու կողմերու կառավարութիւնները հրապարակած են միացեալ յայտարարութիւն մը:
Նշենք, որ 11 յունիսին Երեւանի Մէջ Հայաստանի Հանրապետութիւն-Միացեալ Նահանգներ ռազմավարական երկխօսութեան ամփոփիչ նիստի ծիրին մէջ Հայաստանի Հանրապետութեան արտաքին գործոց նախարար Արարատ Միրզոյեանը հիւրընկալած էր Միացեալ Նահանգներու Եւրոպայի եւ Եւրասիոյ հարցերով արտաքին գործոց փոխնախարար Ճէյմս Օ՛Պրայընի ղեկավարած միջգերատեսչական պատուիրակութիւնը:
Աջակցութիւն Հայաստանի Տնտեսական Եւ
Ուժանիւթային Դիմակայունութեան
Պատուիրակութիւնները քննարկած են աւելի սերտ համագործակցութեան միջոցով փոխադարձ բարգաւաճման, տնտեսական եւ ուժանիւթային դիմակայունութեան խթանման ուղղուած միացեալ ջանքերը` հաշուի առնելով 5 ապրիլ 2024-ին Պրիւքսելի մէջ Հայաստան-Եւրոպական Միութիւն-Միացեալ Նահանգներ բարձր մակարդակի միացեալ հանդիպման ժամանակ տեղի ունեցած կարեւոր քննարկումները:
Նշելով, որ 2020 թուականէն ի վեր Հայաստանի եւ Միացեալ Նահանգներու միջեւ առեւտրաշրջանառութիւնը արդէն քառապատկուած է` կողմերը յանձնառութիւն ստանձնած են շարունակելու առաւելագոյնս ընդլայնել առեւտրական եւ տնտեսական կապերը:
Կողմերը քննարկած են պատժամիջոցներու եւ արտածման վերահսկման հարցերու մէջ աճող համագործակցութիւնը: Անոնք նաեւ քննարկած են արտածման արտօնագրման կարելիութիւնները` յառաջադէմ ճարտարագիտական ապրանքներու առեւտուրը դիւրացնելու նպատակով:
Քննարկումները կեդրոնացած են նաեւ Հայաստանի պարենային անվտանգութեան եւ ուժանիւթային անկախութեան խթանման վրայ, ներառեալ հիւլէական ուժանիւթի եւ վերականգնուող ուժանիւթի ոլորտներուն մէջ Միացեալ Նահանգներու առեւտրական լուծումներու բացայայտման ուղղութեամբ արդէն իսկ իրականացուած աշխատանքները:
Միացեալ Նահանգներու Միջազգային զարգացման գործակալութիւնը մտադիր է աջակցիլ Հայաստանին մշակելու փոխադրամիջոցային ռազմավարութիւն, որ պիտի դրուի Հայաստանի «Խաղաղութեան խաչմերուկ»-ի տեսլականի հիմքին մէջ` արդար ու յարատեւ խաղաղութեան միջոցով խրախուսելով եւ ամրապնդելով շրջանային առեւտուրն ու փոխկապակցուածութիւնը:
Այս խաղաղութիւնը պիտի բանայ ամբողջ շրջանի ներուժը եւ էական օգուտներ պիտի բերէ շրջանի բոլոր ժողովուրդներուն: Միացեալ Նահանգները կ՛ընդունին շարունակուող տնտեսական եւ ընկերային մարտահրաւէրները, որոնց կը բախի Հայաստանը` Լեռնային Ղարաբաղէն տեղահանուած անձերուն եւ գաղթականներուն աջակցելու ընթացքին, եւ մտադիր են շարունակել աջակցիլ այս ուղղութեամբ Հայաստանի կառավարութեան ջանքերուն:
Միացեալ Նահանգները բարձր կը գնահատեն տեղահանուած անձերուն եւ գաղթականներուն ապաստան տրամադրելու Հայաստանի ջանքերը, իսկ Հայաստանը երախտագիտութիւն յայտնած է աւելի քան 21 միլիոն տոլարի մարդասիրական աջակցութեան համար, որ Միացեալ Նահանգները տրամադրած են 2020 թուականի սեպտեմբերէն ի վեր Լեռնային Ղարաբաղէն տեղահանուած անձերուն եւ գաղթականներուն աջակցելու համար:
Փոխշահաւէտ Համագործակցութեան Ամրապնդում`
Անվտանգութեան Եւ Իրաւապահ Ոլորտներուն Մէջ
Ամփոփիչ հանդիպման մասնակիցները ընդգծած են Միացեալ Նահանգներու աջակցութեան կարեւոր դերը Հայաստանի պաշտպանական ոլորտի վերափոխման եւ իրաւապահ համակարգի զարգացման նախաձեռնութիւններուն մէջ, որոնց Միացեալ Նահանգները կը նախատեսեն շարունակել աջակցիլ խորհրդատուական ծրագիրներով, բանակ-բանակ հաղորդակցութիւններով, Միջազգային զինուորական կրթական ու ուսուցողական ծրագիրի միջոցով մասնագիտական ռազմական կրթութեան կարելիութիւններով եւ Քանսասի ազգային պահակագունդին հետ երկարաժամկէտ պետական համագործակցութեան ծրագիրով:
Պատուիրակութիւնները ընդգծած են նաեւ համագործակցութեան կարեւոր փուլերէն մէկը` «Արծիւ գործընկեր 2023» ռազմափորձը: Հայաստանի Հանրապետութեան պաշտպանութեան նախարարութեան եւ Միացեալ Նահանգներու պաշտպանութեան նախարարութեան ներկայացուցիչները նաեւ ողջունած են 2024 թուականի մայիսին Հայաստանի Հանրապետութեան Զինեալ ուժերու սպայակոյտի եւ Միացեալ Նահանգներու եւրոպական հրամանատարութեան միջեւ առաջին տարեկան սպայակոյտային բանակցութիւններու մեկնարկը եւ համաձայնած են նախաձեռնել Հայաստան-Միացեալ Նահանգներ երկկողմանի պաշտպանական խորհրդակցութիւններ` պաշտպանական համագործակցութեան նպատակները նախանշելու համար:
Հիմնուելով Հայաստանի պարեկային ծառայութեան յաջողութեամբ ստեղծման փորձառութեան վրայ, որ համազգային ընդգրկում ստացած է 2023 թուականին, կողմերը քննարկած են Միացեալ Նահանգներու կողմէ Հայաստանի Հանրապետութեան ներքին գործոց նախարարութեան ապագայ աջակցութեան տրամադրումը, ներառեալ ծրագրուած ջանքերը` ուղղուած ոստիկանական կրթութեան զարգացման ու մարդկային ներուժի կառուցուածքային ստորաբաժանումներու արդիականացման` հաշուետուողականութեան եւ դիմակայունութեան բարձրացման համար:
Միացեալ Նահանգները բարձր կը գնահատեն Հայաստանի շարունակական ներդրումը միջազգային խաղաղապահ առաքելութիւններուն մէջ եւ պատրաստակամ են խաղաղապահութեան եւ իրաւապահ մարմիններու զարգացման ուղղութեամբ յաւելեալ համագործակցութեան հարցին մէջ:
Արդարադատութեան, Ժողովրդավարական Հիմնարկներու Եւ
Հասարակաց Ժողովրդավարական Արժէքներու Խթանում
Պատուիրակութիւնները ամփոփած են արդարադատութեան ոլորտին մէջ շարունակուող համագործակցութիւնը` գնահատելով Միացեալ Նահանգներու նշանակալի ներդրումը Հայաստանի արդարադատութեան ոլորտի բարեփոխումներուն միտուած ջանքերուն մէջ: Միացեալ Նահանգները մտադիր են նաեւ շարունակել աջակցիլ հայկական հաստատութիւններուն, որոնք կեդրոնացած են փտածութեան եւ անդրազգային կազմակերպուած յանցագործութեան կանխարգիլման եւ ատոր դէմ պայքարի վրայ, ինչպէս նաեւ դատական անաչառութեան, ամբողջականութեան եւ անկախութեան խթանման ուղղուած ջանքերուն:
Պատուիրակութիւնները քննարկած են զոհերուն ու վկաներուն աջակցելու եւ արդարադատութեան մատչելիութեան ապահովման ծրագրաւորուած ծրագիրները: Միացեալ Նահանգները պիտի շարունակեն աջակցիլ ամուր քաղաքացիական հասարակութեան եւ լրատուամիջոցներու համար անկախ միջավայրի զարգացման` Հայաստանի ժողովրդավարական հիմնարկներու հետագայ ամրապնդման եւ թափանցիկութեան բարձրացման նպատակով:
Երկուստեք ընդգծուած է մարդու իրաւունքներու եւ հիմնարար ազատութիւններու, օրէնքի գերակայութեան յարգման կարեւորութիւնը: Երկու կողմերը յանձնառութիւն ստանձնած են միասնաբար աշխատիլ այս ուղղութեամբ: Հայաստանը եւ Միացեալ Նահանգները վերահաստատեցին իրենց յանձնառութիւնը հասարակաց ժողովրդավարական արժէքներուն եւ ժողովրդավարական, բարգաւաճ ու խաղաղ Հայաստանի զարգացման նպատակին: