ՅԱԿՈԲ ԼԱՏՈՅԵԱՆ
Ընդհանրապէս կնճռոտ հարցեր, ձախողութիւններ, դժուարութիւններ, ժխտական երեւոյթներ եւ առհասարակ հասարակական, ազգային թէ ընկերային յոռի երեւոյթներ արժեւորելու համար կ՛ուղղենք «ինչո՞ւ» հարցումը:
Ինչո՞ւ հոս հասանք: Ինչո՞ւ ձեռնարկ մը կամ նախաձեռնութիւն մը ձախող էր: Ինչո՞ւ դժուարութիւն ունինք համոզելու, խօսելու, հաւաքելու եւ համախմբուելու:
«Ինչո՞ւ»-ները շատ կ՛ըլլան, յաճախ անկեղծ կ՛ըլլան քննարկումները, յաճախ ալ ինքնախաբէութիւն կ՛ընենք: Կ՛ըսենք` առաջ այսպէս էր. դերասան չէինք գտներ միշտ, տղամարդ ուսուցիչի տագնապ միշտ եղած է, վարչական գործ ընող չկայ, ատենադպիր չկայ, չկայ ու չկայ:
Կարեւոր է «ինչո՞ւ» հարցնելը, բայց շատ աւելի կարեւոր է այդ «ինչո՞ւ»-ին անկեղծ պատասխանելը:
Փաստօրէն անկեղծ քննարկումներու եւ ախտաճանաչումներու շարունակական պակասը կայ:
Փաստօրէն ամէն բան վարդագոյն տեսնելու եւ հարցերը տեսնելէ խուսափելու քաշքշուքները մեզ տարուէ տարի ա՛լ աւելի հալեցուցած են: «Ինչո՞ւ»-ները եւ «ինչո՞ւ»-ներուն պատասխանները շատ անհրաժեշտ են, իսկ ամէնէն կարեւորը «ինչպէ՞ս»-ն է: «Ինչպէ՞ս» լուծել «ինչո՞ւ»-ներէն ստացուած պատասխաններէ բխող հարցերը: Չի բաւեր «ինչո՞ւ» հարցնելը, կարեւորը «ինչպէ՞ս» հարցումով հարցերուն շարունակական լուծումներ ապահովելն է:
Քաջութիւնը ունի՞նք ընդունելու սխալները եւ սրբագրելու զանոնք: Քաջութիւնը ունի՞նք ընդունելու մեր իրական չափը եւ մեր չափին համեմատ ամէն բան վերադասաւորելու: «Մեծ ընտանիք» եզրը յաճախ կ՛օգտագործենք` առանց գիտակցելու, որ «մեծ ընտանիք»-ը կը փոքրանայ ժամանակի ընթացքին, եւ հոնկէ երբեմն կը բացակային հանդուրժողականութիւնը, իրարու հանդէպ զօրակցութիւնը:
Մեր համայնքի բոլոր շրջանակներուն միութիւնները աշխուժ են ձեռնարկներ կազմակերպելու մէջ: Աշխուժ չեն, սակայն, բացասական երեւոյթներու առարկայական ախտաճանաչումներ կատարելու եւ կացութիւնները բարելաւելու համար նոր ձեւերու որդեգրման մէջ:
Ամէն մէկ համայնք ինքնիրեն համար պէտք է մտածէ: Բոլորս միասին` ճիշդ ախտաճանաչումով եւ ճիշդ ընտրանքով: Այլապէս կը հասնինք անապատային դաշտ, ուր ո՛չ մարդ կը մնայ, ո՛չ ալ ջուր: Արեւն ու մենք եւ` անծայրածիր անապատ:
«Ինչո՞ւ»-ները գիտենք, «ինչո՞ւ»-ներուն պատասխանատուներն ալ գիտենք: «Ինչպէ՞ս» լուծելու հարցը կայ, եւ ատիկա պէտք է անպայման եւ անյետաձգելի կերպով գործադրենք:
Ժամանակը մեզի դէմ է: Լիբանանը պէտք է վերստանձնէ սփիւռքահայութեան յառաջադէմ գաղութի իր պարտականութիւններն ու պարտաւորութիւնը:
«Ինչո՞ւ»-ն եւ «ինչպէ՞ս»-ը մէկ լուծում ունին` անկեղծանալու եւ ամէն բան իր չափին մէջ տեսնելու իրատեսութիւնը ունենալ:
Կարիք չկայ վերլուծումներու եւ վիճակագրութիւններու: Ամէն բան յստակ է, ընթացքը յստակ է: Արգելակները պէտք է աշխատին, եւ համախումբ ձեւով ընթացքի նոր հուն պէտք է ապահովենք:
Միասնաբար կտրուկ, արագ եւ ճիշդ որոշումներ տալու պահը հասած է արդէն: