ՀԱՄԲԻԿ ՊԻԼԱԼԵԱՆ
Դաշնակցութեան մէջ անձերու պաշտամունք չկայ եւ չի կրնար ըլլալ: Դաշնակցութիւնը շէֆեր չունի:
Ունի ծառայողներ մի միայն, հաւաքականութիւն ունի, հաւաքական կամք ունի, հետեւաբար` դաշնակցականը չի կրնար ասոր կամ անոր դաշնակցականը ըլլալ:
ԲԱԲԳԷՆ ՓԱՓԱԶԵԱՆ
Վաստակաւոր դաշնակցական գործիչին, ղեկավարին, գրողին ու բժիշկին այս տողերը, սապէս, կը խտացնեն ՀՅ Դաշնակցութեան կազմակերպական կեանքին սիրտն ու ոգին: Աւելի՛ն. անոնք կը բանաձեւեն մեր Կանոնագիրին էութիւնը, որով կարելի է հասկնալ, առաւել ըմբռնել ու խորանալ այս եզակի կազմակերպութեան ու ազգային արժանիք ունեցող կուսակցութեան ընդհանուր տեսլականը, աշխատելու ոճն ու հետապնդած նպատակները:
Սա չի նշանակեր երբեք, որ այս կազմակերպութիւնը կատարելապաշտներու կամ սուրբերու հաւաքավայր է եղած, քաւ լիցի: Այդուհանդերձ, ՀՅ Դաշնակցութեան շարքերուն ծառայած են այնպիսի տիտաններ, անմնացորդ նուիրեալներ, հայրենիքի ու հայութեան սիրով յափշտակուած խոնարհ հերոսներ, Արարատի պաշտամունքին լծուած հայկազուններ, որոնք իրենց կենսագրութեամբ թէ ողջ գործունէութեամբ լոյսի ու յոյսի, կամքի ու բազուկի, քաջութեան ու անձնազոհութեան ատրուշաններ են եղած մեր կեանքին մէջ` հայոց պատմութեան ոսկեայ էջերուն արձանագրուած:
Փաստօրէն, հայոց յեղափոխութիւնը, 19-րդ դարու աւարտին ու 20-րդ դարու սկիզբին, իր այլազան ու բազմաբեւեռ արտայայտութիւններով ՀՅ Դաշնակցութեան դրոշմն ու կնիքը կը կրէ` այն առումով, որ երեսուն տարիներ եւ անընդմիջաբար մեր կազմակերպութիւնը, որ կամովին նետուած էր հայոց ազատագրութեան պայքարի դաշտ, կրցաւ ինքնուրոյն գործել, շատ անգամ ինքզինք գերազանցել ու յաղթանակներ ապահովել սեփական ժողովուրդի օրագրութեան մէջ:
Այո՛, ՀՅ Դաշնակցութիւնը` շնորհիւ իր հիմնադիր երրորդութեան ցուցաբերած անպարագծելի գաղափարայնութեան, ուժեղ կամքին, իմացական բարձր կրթութեան, հաւատամքին ու տեսլականին, ինչպէս նաեւ` հիմնադիր սերունդի փաղանգին մէջ իրենց եզակի դրոշմը ամրագրած անթիւ նուիրեալներու, կրցաւ երիտասարդութիւնը ներշնչել, ոգեւորել ու անոնց ճամբայ հարթել, իրենց կարգին, նուաճելու ծառայական աշխատանքի սրբազնագոյն գագաթները:
Փաստօրէն, մեր կազմակերպութիւնը պիտի չկարենար տոկալ ու դիմանալ այն բոլոր յորձանուտերու, որոնք կրնային հարուածել եւ ընդմիշտ լռութեան մատնել զայն եթէ երբեք ստեղծած չըլլար այն գաղափարական տաճարը, հնոցը, ուր սերունդներ պիտի դաստիարակուէին ու հասակ առնէին ապահովաբար:
Այդուհանդերձ, մեր այսօ՛րն է, որ մեզ կը մտահոգէ, առաւել կ՛անհանգստացնէ, որովհետեւ ժամանակներու յարափոփոխ վիճակներու լոյսին տակ, երբ առօրեայ կեանքի բնական հունաւորումն անգամ ահաւոր դժուարութիւններու դէմ յանդիման կը գտնուի, երբ համաշխարհայնացումը իր սարսափելի աւերները կը գործէ, երբ ազատ խօսքի, մտածումի թէ այլանդակ ապրելակերպի քարոզչութիւնը կլանած է նոր սերունդի միտքն ու հոգին, ահաւասիկ դարձեալ կը գտնուինք մարտահրաւէրներու դիմակայման հրամայական պահանջին դիմաց:
Հայաստանի ու Արցախի դիմագրաւած լրջագոյն պատուհասին դիմաց, մեր կազմակերպութիւնը պարտաւոր է ինքզինք վերանորոգել, երիտասարդացնել, ի հարկին որդեգրելով աշխատելաոճային նորարարութիւններ, որպէսզի կարենայ այս օրերուն եւս ներգրաւել, ներշնչել նորահաս սերունդի ընտրանին, որ, իր կարգին, պիտի կարենայ ստանձնել ՀՅ Դաշնակցութեան առաջնորդութիւնը:
Խօսքը տարիքային համեմատութեան չի վերաբերիր անպայման, որքան ՀՅԴ արժէքներով լիացած, հաւատաւոր, յանդուգն ու նուիրեալներու:
Արդ, ինքնախաբէութիւնն ու պատրանքները չեն կրնար ապահովել առողջ միջավայրի ու մթնոլորտի հարթակներ, ընդհակառակը անոնք աւերներ կրնան գործել ու կը գործեն, ցաւ ի սիրտ, կազմակերպական ու հաւաքական կեանքի մէջ:
Մեր հայրենիքին վիճակուած նորագոյն ցնցումները պարզապէս խթան պէտք է ըլլան, ինչպէս գաղութային, նոյնպէս ալ կազմակերպական կեանքի վերանորոգման ու աշխատանքային ուղղութիւններու ձեւաւորման, որպէսզի իմաստաւորուին մեր փառահեղ անցեալի իրագործումները եւ յոյս ու կորով ներշնչեն մեր ներկան:
Համոզուած ենք, որ ՀՅ Դաշնակցութեան հաւատամքին ընդառաջ, նորեր պիտի գան ու համալրեն շարքերը: Էականը, սակայն, կուռ կազմակերպական կեանքի մը սնուցանումն է, գաղափարայնութեամբ եւ արժէքներով յագեցած, բայց մանաւանդ` հեռու պոռոտախօսութենէ, ինքնագոհութենէ եւ ինքնաժխտումէ:
