Պատրաստեց՝ ՄԱՐԻՆԱ ՀԱՄԱՄՃԵԱՆ
Ստեփանակերտի Մէջ Պիտի Կայանայ Շուշիի «Վարանդա» Երգչախումբի Ստեղծման 30-Ամեակին Նուիրուած Համերգաշար
Այս տարի կ՛ամբողջանայ Շուշիի «Վարանդա» երգչախումբի հիմնադրութեան 30-ամեակը:
Այս օրերուն երգչախումբի անդամները Ստեփանակերտի Սայաթ Նովայի անուան երաժշտական քոլեճին մէջ սկսած են նախահամերգային փորձերու:
«Վարանդա» մանկական, պատանեկան եւ երիտասարդական պետական երգչախումբի գեղարուեստական ղեկավար եւ խմբավար Զաքար Քէշիշեան լրագրողներու հետ զրոյցի ընթացքին նշեց, որ պատերազմէն ետք երգչախումբի տնօրէնութիւնը ընտրեց գործունէութիւնը շարունակելու նոր ձեւաչափ, այն է` հանդէս գալ բազմաբնոյթ համերգաշարերով:
«Անցեալ տարի Արցախի կրթութեան, գիտութեան, մշակոյթի եւ մարմնակրթութեան նախարարութեան հետ միատեղ կեանքի կոչեցինք «Երգող Արցախ» երգչախմբային ծրագիրը, որուն կը մասնակցին Շուշիի, Հադրութի, Ստեփանակերտի երեխաները: Սկիզբը ընդգրկուած էր 90, իսկ այժմ արդէն` շուրջ 120 երեխայ: Այս տարուան համերգացանկին մէջ ներառած ենք չկրկնուող երգեր, ինչպէս նաեւ երգչախումբի յոբելենական տարուան նուիրուած 169 երգերէն մօտաւորապէս 20-ը: Համերգային ծրագրին մեկնարկը պիտի տրուի սեպտեմբեր 5-ին` Ստեփանակերտի Մշակոյթի եւ երիտասարդութեան պալատին մէջ: Սեպտեմբեր 10-ին` ժամը 19:00-ին տեղի պիտի ունենայ նաեւ պաշտօնական համերգ», ըսաւ Զ. Քէշիշեան` տեղեկացնելով, որ երգչախումբի յոբելենական տարուան առիթով որոշած է հանդէս գալ նաեւ առանձին համերգով` դաշնակահար Նադեժդա Յակոբեանին հետ:
«Անիկա քիչ մը կը նմանի համերգապատումի. պիտի պատմեմ ուշագրաւ դրուագներ իմ արցախեան 30-ամեայ կեանքէս: Կը կարծեմ, թէ ձեւաչափը հետաքրքրական կ՛ըլլայ», ըսաւ ան` աւելցնելով, որ համերգապատումը տեղի պիտի ունենայ սեպտեմբեր 19-ին Ստեփանակերտի Մշակոյթի եւ երիտասարդութեան պալատին մէջ:
Բերձորէն, Աղաւնոյէն Եւ Ներքին Սուսէն Տարհանուած Են Ընդհանուր Առմամբ 46 Կոթողներ
Նախքան ազրպէյճանական կողմին յանձնելը կոթողային արուեստի յուշարձանները տարհանուցեան Բերձոր, Աղաւնոյ եւ Ներքին Սուս համայնքներէն:
Այս մասին յայտնեց Արցախի Հանրապետութեան կրթութեան, գիտութեան, մշակոյթի եւ մարմնակրթութեան փոխնախարար Լեռնիկ Յովհաննիսեան լրագրողներու հետ ունեցած զրոյցին ընթացքին` մանրամասնելով, որ ընդհանուր առմամբ երեք բնակավայրերէ դուրս բերուած են շուրջ 46 արուեստի յուշարձաններ եւ Բերձորի քաղաքային գրադարանի գիրքերու ֆոնտը, որոնք տեղափոխուած են նախատեսուած վայրը:
«Տարհանուած են խաչքարեր, յուշարձաններ, յուշաքարեր, որոնք նուիրուած են ազգային հերոսներու, Հայոց ցեղասպանութեան եւ յիշարժան տարբեր իրադարձութիւններու», մանրամասնեց Յովհաննիսեան` յայտնելով, թէ համոզուած է, որ իրենց գտնուած վայրին մէջ մնալու պարագային, այդ յուշարձանները պիտի ենթարկուէին ազրպէյճանական վանտալիզմին:
«Տեղափոխուած կոթողներու տեղակայման ուղղութեամբ այժմ քանի մը տարբերակներ կը քննարկենք: Համապատասխան առաջարկներ ներկայացուցած են Հայ առաքելական եկեղեցւոյ Արցախի թեմը, Արցախի պետական համալսարանը, անհատներ: Մասնաւորապէս` Արցախի թեմին կողմէ առաջարկուած է Ստեփանակերտի Սուրբ Աստուածամօր Յովանի մայր տաճարի տարածքին մէջ ստեղծել համապատասխան պուրակ, ուր կը տեղադրուին տարհանուած խաչքարերն ու յուշակոթողները: Ներքին Սուսի Հերոսներու պուրակի հովանաւորը փափաք յայտնած է, որ անիկա վերականգնուի Ստեփանակերտի կամ Մարտակերտի մէջ», աւելցուց Յովհաննիսեան` ընդգծելով, որ բոլոր տարբերակները պիտի քննարկուին սեղմ ժամկէտներու ընթացքին եւ հարցին լուծում պիտի տրուի:
Տարհանուած կոթողներու կարգին յատուկ արժէք կը ներկայացնէ նաեւ Աղաւնոյի Սուրբ Նահատակաց եկեղեցիէն տեղափոխուած խաչքարը, որ կը պատկանի 11-12-րդ դարերուն:
Ըստ Յովհաննիսեանի, խաչքարը պիտի տրամադրուի Արցախի պետական պատմական երկրագիտական թանգարանին:
Տաւուշի Սահմանամերձ Բնակավայրերու Մէջ` «Երաժշտութիւն Յանուն Խաղաղութեան Եւ Յոյսի» Նախագիծ
Հայաստանի երաժշտահաներու միութեան նախաձեռնութեամբ եւ «Գալուստ Կիւլպէնկէան» Հիմնարկութեան աջակցութեամբ, օգոստոս 23-25-ին Տաւուշի սահմանամերձ բնակավայրերու մէջ տեղի ունեցաւ «Երաժշտութիւն յանուն խաղաղութեան եւ յոյսի» խորագիրը կրող նախագիծը: Այս մասին տեղեկացուցին Հայաստանի երաժշտահաներու միութենէն:
«Նշենք, որ նախագիծը մեկնարկած էր յուլիսին. նախ Սիւնիքի, ապա Արցախի սահմանամերձ բնակավայրերու մէջ Հայաստանի երաժշտահաներու միութեան անդամ երգահաներ Մարթին Վարդազարեանը, Էտկար Գեանճումեանը, Վահէ Հայրապետեանը, Նարինէ Զարիֆեանը, Աշոտ Ղազարեանը եւ Էդմոնդ Մակարեանը` միութեան նախագահ Արամ Սաթեանի գլխաւորութեամբ, հանդիսատեսին ներկայացուցին իրենց ստեղծագործութիւնները` իրենց իսկ կատարմամբ: Բեմին վրայ կային նաեւ մենակատարներ Արման Աբրահամեանը, Լուսինէ Կչոզեանը, Մարինա Խանդանեանը, Արմէն Մկրտչեանը», նշուած է հաղորդագրութեան մէջ:
Ըստ աղբիւրին, նոյն կազմով Երաժշտահաներու միութեան պատուիրակութիւնը Տաւուշի մարզին մէջ առաջին համերգը իրագործեց Մովսէս գիւղին մէջ` օգոստոս 23-ին, իսկ օգոստոս 24-ին համերգներ իրականացան Չինարի եւ Ներքին Կարմիրաղբիւր գիւղերուն մէջ, մինչ օգոստոս 25-ին ալ` Պառաւաքար գիւղին մէջ:
15-Ամեայ Դաշնակահարուհի Լիւսի Իշխանեան` Միջազգային Մրցումի Ոսկէ Մետալակիր
Երեւանի Չայկովսկի անուան երաժշտական դպրոցի աշակերտուհի Լիւսի Իշխանեան «Music and Stars Awards» միջազգային մրցումին արժանացաւ Ոսկէ մետալի:
Միջազգային այս մրցումին կազմակերպիչը սպանացի յայտնի դաշնակահար Կարլս Լաման է: Վերջինս հիմնադրած է նաեւ շարք մը այլ միջազգային մրցանքներ եւ փառատօներ, որոնց կը մասնակցին տաղանդաւոր երիտասարդներ աշխարհի տարբեր երկիրներէ:
Լիւսի Իշխանեան երաժշտութիւն սորված է 4 տարեկանէն, այժմ 15 տարեկան է, 11-րդ դասարան: Իր յաջողութիւններուն համար Լիւսին երախտապարտ է թէ՛ իր ընտանիքին, եւ թէ ուսուցչուհիին` Ռոզա Թանդիլեանին:
91-ամեայ ուսուցչուհին, որ եղած է Առնօ Բաբաջանեանի սաներէն, իր ամբողջ ուժը կը ներդնէ լաւագոյն աշակերտներ պատրաստելու գործին:
Լիւսի Իշխանեան տարբեր միջազգային մրցումներու մասնակցած եւ միշտ դափնեկիրի կոչում ստացած է: Իսկ այս օրերուն տաղանդաւոր հայուհին Լոնտոնի միջազգային երաժշտական միջազգային մրցումին արժանացաւ երկրորդ մրցանակի: Ան մտադիր է շարունակել ուսումը այս ասպարէզին մէջ եւ ստանալ մասնագիտական կրթութիւն:
Կեանքէն Հեռացաւ Շարժապատկերի Մասնագէտ, Գրող Սերգէյ Գալստեան
Վերջերս կեանքէն հեռացաւ շարժապատկերի մասնագէտ, կինոդրամատուրգ, լրագրող, Հայաստանի շարժապատկերի գործիչներու եւ Հայաստանի գրողներու միութեան անդամ, Հայաստանի մշակոյթի վաստակաւոր գործիչ Սերգէյ Գալստեան: Այս մասին տեղեկացուցին Հայաստանի շարժապատկերի գործիչներու միութենէն:
Գալստեանի կենսագրութիւնը սերտօրէն կապուած է հայկական շարժապատկերին հետ: Ան կեանքի ուղին կ՛անցնի Երեւանի վաւերագրական ժապաւէններու սթիւտիոյէն, «էքրան» ամսագրի խմբագրութենէն, հայկական հեռուստատեսութենէն, Հայաստանի գրողներու միութենէն եւ կը շարունակուի իր ստեղծագործութիւններով` «Ասես երէկ էր», «Երկու բերք նոյն հողամասից», «Արտաշէս Հայարտեան», «Վարպետը» ժապաւէններու բեմագրութեամբ եւ հայ շարժանկարի անուանի դէմքերու նուիրուած գիրքերով:
«Ողջոյն Հայաստանին» Բանաստեղծութիւններու Գիրքը` Իրանցիներու Եւ Հայերու Բարեկամութեան Հռչակագիր
«Փարս թուտէյ»-ը ներկայացուցած է իրանցի բանաստեղծ Ապպաս Էղպալ Մեհրանի «Ողջոյն Հայաստանին» բանաստեղծութիւններու ժողովածուն, որ գրուած է երկու տարուան ընթացքին եւ ներառած է 20 բանաստեղծութիւններ, որոնց մէջ կ՛արտացոլան հայերու հերոսական ոգին եւ գիտական, մշակութային ու արուեստի ոլորտին մէջ առաջատար ըլլալը:
Գիրքի նախաբանին մէջ հեղինակը գրած է. «Բանաստեղծութիւնները գրելու միտքը ծագած է Սպահանի Նոր Ջուղայի մէջ գտնուող Վանք եկեղեցի կատարած իմ այցելութենէս եւ հայոց պատմութիւնն ու այս սիրելի ու հարուստ մշակոյթի տէր ժողովուրդին մեծ ողբերգութիւնները ուսումնասիրելէ ետք: Անոնք սիրտս լեցուցին ցաւով եւ վիշտով»:
Ան նաեւ նշած է. «Եթէ այսօր Սպահանը յայտնի է իբրեւ աշխարհի կէսը, ապա վստահաբար հայերուն ազդեցութիւնը շատ գունեղ է, պատմական եւ գեղեցիկ այս քաղաքին շքեղութեան մէջ: Ջուղան հայերուն ու իրանցիներուն բարեկամութեան եւ խաղաղ կեանքի, ինչպէս նաեւ այս երկու ժողովուրդներուն միջեւ փոխվստահութեան խորհրդանիշն է: Իրանի աշխարհագրական տարածքին մէջ բազմաթիւ եկեղեցիներու առկայութիւնը նոյնպէս երկու ժողովուրդներու ազատութեան եւ խոր բարեկամութեան նշան է»:
Բանաստեղծ Մեհրան երախտագիտութիւն յայտնած է Իրանի մէջ Հայաստանի դեսպան փրոֆեսէօր Արսէն Աւագեանին` անոր ցուցաբերած հովանաւորութեան համար եւ գիրքը նուիրած է Հայաստանի ժողովուրդին:
Գիւմրիի Մէջ Բացումը Կատարուեցաւ «Կինոտուն» Խորագիրով Նոր Թանգարանային Ցուցադրութեան
Գիւմրիի մէջ բացումը կատարուեցաւ «Կինոտուն» խորագիրով նոր թանգարանային ցուցադրութեան:
Թանգարանային այս նախագիծը իրականացուած է շատերուն յայտնի ալեքսանդրապոլեան շինութիւններէն մէկուն բակին մէջ, ուր նկարահանուած են` «Մեր մանկութեան թանկոն», «Հեղնար աղբիւր», «Ուրախ աւտոբուս» եւ այլ շարժանկարները:
Թանգարանային ցուցադրութիւնը կը ներկայացնէ հայկական արտադրութեան շարժանկարներու ցուցապաստառներ, շարժանկարներու ստեղծման աշխատանքային դրուագներ ներկայացնող եզակի լուսանկարներ, ինչպէս նաեւ իրեր, որոնք օգտագործուած են նկարահանումներու ընթացքին: Բաղկացուցիչ մաս կը կազմէ նաեւ շարժապատկերի երաժշտութիւնը: «Այս վայրին մէջ պատմական յիշողութիւններ կան` սիրուած վայր եղած է բեմադրիչներու, յատկապէս` Ալպերթ Մկրտչեանի համար: Այս հայկական շարժապատկերի մշակոյթը ցոյց տալու ամէնէն յարմար վայրն էր: Այս ամէնը երեք շաբթուան ընթացքին կազմակերպուած էր` շատ անսպասելի եւ շատ արագ ձեւով: Ես ունէի հաւաքածու, իսկ տարածքը իմ լաւ բարեկամ Արթուր Դաւթեանի ընտանիքին կը պատկանի», լրագրողներուն տեղեկացուց Հայկ Դեմոյեան` նշելով, որ անհրաժեշտ լուսանկարչական նիւթերը տրամադրած են Հայաստանի ազգային արխիւն ու Գրականութեան եւ արուեստի թանգարանը:
Ցուցադրութեան հեղինակները վստահ են` զբօսաշրջիկներուն մնայուն այցելութիւններու վայրը Գիւմրիի մէջ այս ցուցադրութեամբ ալ աւելի կը սիրուի:
Հաղորդենք, որ մինչեւ տարեվերջ ցուցադրութեան մուտքը անվճար պիտի ըլլայ:
