Արամ Ա. վեհափառ հայրապետը 2022 տարին հռչակած է «Սփիւռքի տարի»` մեկնելով սփիւռքին պարզած ներկայ իրավիճակէն եւ հայ կեանքին մէջ անոր ունեցած առանցքային դերակատարութենէն: Առ այդ, կիրակի, 9 յունուար 2022-ին, յընթացս Ս. եւ անմահ պատարագին, հայրապետական հռչակագիրը ընթերցուեցաւ Անթիլիասի մայրավանքի Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ մայր տաճարին մէջ` «Կիլիկիա» մատենադարանի տեսուչ Շահան արք. Սարգիսեանի կողմէ:
Վեհափառ հայրապետը հռչակագիրին մէջ կը նշէ, որ հայ ժողովուրդը կը դիմագրաւէ բազմազան մարտահրաւէրներ, իսկ սփիւռքը` աւելի, որովհետեւ հոն կը տիրեն անորոշութիւն, փոթորիկներու դէմ պայքարներ, ինքնութեան վերաբերեալ փնտռտուքներ, որոնք անյետաձգելի հրամայական կը դարձնեն սփիւռքի վերակազմակերպումն ու վերակենսունակութիւնը:
Վեհափառ հայրապետը լուսարձակի տակ կ՛առնէ հայ ժողովուրդին սփիւռքացումի փուլերը` դիտել տալով, որ արտագաղթը մնայուն երեւոյթ եղած է հայոց պատմութեան մէջ` թէ՛ տնտեսական եւ թէ՛ քաղաքական պատճառներով: Այս ծիրին մէջ վեհափառ հայրապետը կ՛ընդգծէ, որ հայերը յաջողած են իրենց հաստատուած երկիրներուն մէջ գաղութներ յառաջացնել` ազգային, հոգեւոր եւ կրթական կառոյցներով, եւ չեն զլացած յարաբերութիւն մշակելէ տուեալ երկրի բնակիչներուն հետ: Ներկայիս, սփիւռքը կը պարզէ աւանդական, խորհրդային ու հայաստանեան սփիւռքներու աններդաշնակ խառնուրդ վիճակ մը, ուր հայ ըլլալու արժեչափը յստակ գիծեր չունի: Վեհափառ հայրապետը կը յայտնէ, որ թէեւ անցեալին իրենց էական դերակատարութիւնը ունեցած են աւանդական ազգային կառոյցները, սակայն այսօր ժամանակավրէպ ըլլալու վտանգին դիմաց կը գտնուին` իրենց գործելաոճով եւ ոչ այժմէական օրակարգերով: Այնուհետեւ վեհափառ հայրապետը մանրամասն կ՛անդրադառնայ լեզուին, նոր սերունդը հայ ինքնութեան ազդակներու շուրջ պահելուն, ներգաղութային ու միջգաղութային յարաբերութիւններու անբաւարարութեան, հայակեդրոն մտածողութեան զարգացման հրամայականին, հայրենադարձութեան օրակարգին եւ ազգային ռազմավարութեան յառաջացման անհրաժեշտութեան:
Խօսելով սփիւռքի վերակազմակերպման մարզերուն եւ հոլովոյթին մասին` վեհափառ հայրապետը կը նշէ, որ հռչակագիրին մէջ մատնանշուած մտահոգութիւններն ու մարտահրաւէրները կը կարօտին խոր, իրատես ու համապարփակ քննարկման: «Սփիւռքը ինքնավախճան իրականութիւն մը չէ. ան իր տեսլականը պէտք է միշտ սեւեռած պահէ Հայաստանի ուղղութեամբ, որ ողնասիւնը կը կազմէ հայ ազգի ներկային ու երաշխիքը` անոր ապագային» հաստատումով, վեհափառ հայրապետը կարեւոր կը նկատէ նոր ժամանակներուն ու մարտահրաւէրներուն համահունչ ռազմավարութեան ձեռնարկումը, որուն մղիչ ուժը պէտք է դառնայ սփիւռքին պարզած ներկայ գոյավիճակին իրապաշտ արժեւորումը եւ ապա ծրագրումը: Առ այդ, վեհափառ հայրապետը կը թելադրէ թեմական եւ համայնքային կառոյցներուն բարեկարգումներ եւ իրար միջեւ ներդաշնակ գործակցութիւններ իրականացնել: Այս աշխատանքին համար ան կ՛առաջարկէ մթնոլորտի պատրաստութիւն, նախաձեռնութիւն եւ վերջապէս ծրագիրներու գործադրում:
Վեհափառ հայրապետը հռչակագիրը կ՛եզրափակէ ըսելով. «Հաւատարիմ իր անցեալին, հայ ժողովուրդը կոչուած է ինքզինք յարատեւօրէն վերարժեւորման ու վերանորոգման ենթարկելու` համահունչ փոխուող ժամանակներուն, պայմաններուն ու մարտահրաւէրներուն: Ա՛յս տեսլականով ու յանձնառութեամբ սփիւռքը պէտք է վերակազմակերպէ ու վերաշնչաւորէ ինքզինք: Սփիւռքը իր ներկայ վիճակին թողուլ, կը նշանակէ անոր ինքնամաշումը արագացնել: Սփիւռքի վերակազմակերպումը անոր հզօրացումն է, իսկ սփիւռքի հզօրացումը Հայաստանին ու Արցախին հզօրացումն է. եւ սա համազգային առաջնահերթութիւն է ու մարտահրաւէր: Պէտք է անյապաղ լծուիլ աշխատանքի»:
Նշենք, որ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան թեմերու բոլոր եկեղեցիներուն մէջ պիտի ընթերցուի հայրապետական հռչակագիրը:
