ՐԱՖՖԻ ՏԷՄԻՐՃԵԱՆ
Լիբանանեան քաղաքական մտածողութեան մէջ հասարակութիւնը հաւաքելու եւ ընտրազանգուածը համախմբելու լաւագոյն միջոցներէն մէկն է «նահատակները կենդանացնել»-ը եւ անոնցմով շարքերը քով-քովի բերելը: Յանկարծ ընտրութիւններու սեմին վերստին ականատես կը դառնանք տարիներ յիշատակութիւններու արժանի չդարձած այս կամ այն խումբի հերոսներու «ոգեկոչման» հաւաքներուն, ուր նահատակներէն աւելի` թեկնածուներուն կամ «ղեկավարներուն» մասին կը խօսուի, ուր հերոսներու սխրագործութիւններէն անդին` ընտրական «ծրագիր»-ի մասին կը զեկուցուի…
Իրականութիւն մը, որ լիբանանեան ներքին «մշակոյթ»-ին մաս կը կազմէ, եւ այս իրողութիւնը երկրի համայնքային դրուածքը առաւել եւս շեշտակի կը դարձնէ, որովհետեւ իւրաքանչիւր համայնք իր հերոսներու, անհետ կորածներու, բանտարկեալներու եւ նահատակներու արեամբ կ՛ուզէ ամրապնդել իր գոյութիւնը, համայնքին ներկայութիւնը` ի խնդիր նոյնինքն «ղեկավարութեան» շարունակականութեան ապահովութեան` վերընտրութեան:
Ներհայկական առումով, դժբախտաբար անմասն չենք այս պատկերէն, որովհետեւ նոյնինքն ընկերութեան մէկ օղակն ենք, եւ դժբախտաբար օրըստօրէ կ՛ազդուինք եւ երբեմն ալ կը նոյնանանք լիբանանեան «յատկանիշներուն»` կորսնցնելով մեր իւրայատկութիւններն ու նոյնիսկ դիմագիծը: Կեանքի ամբողջ 44 տարիներու ընթացքին Արցախի մասին ոչ մէկ բառ արտայայտած հրաժարեալ երեսփոխանը յանկարծ 44-օրեայ պատերազմի մասին կը դառնայ պահապան եւ ջատագով, եւ 44 տարիներու դատարկութիւնն ու անտարբերութիւնը 44 օրերու ընթացքին կը փորձէ ֆէյսպուքեան փոսթերով լեցնել եւ ցոյց տալ իր ազգային պատկանելիութիւնը, որպէսզի իր շուրջ համախմբուած, այսպէս կոչուած, համակիրներուն ցոյց տայ, որ ինք ազգային իրականութենէն հեռու չէ եւ ժողովուրդին հետ կը տառապի:
Տակաւին, ամենացաւալին, իր ամբողջ կեանքի ընթացքին զինեալ պայքարներու դէմ արտայայտուած ենթական յանկարծ Համբիկ Սասունեանի ազատ արձակման մասին եւս ըսելիք կ՛ունենայ եւ անակնկալօրէն կը հասկնայ «Նեմեսիս»-ի գործողութիւններու իմաստն ու արժէքը, գործադրողները, զգետնելու գաղափարը եւ քաղաքական բանտարկեալին ազատ հայրենիքի մէջ ապրելու իրաւունքը: Ժողովուրդներու ինքնորոշման պայքարները եւ ազատագրական շարժումները «ահաբեկչութիւն» անուանող անհատը յանկարծ Սասունեանին մասին կ՛արտայայտուի` հակասելով իր տարիներու արտայայտութիւններուն եւ կեցուածքներուն:
Չէ՜, արցախեան պատերազմի գերեվարութենէ ազատ արձակուած հայորդիները «ճաշ»-երու հրաւէրներով օգտագործուելիք տարրեր չեն, որպէսզի ցոյց տրուի այսպիսի մարդոց կեղծ գուրգուրանքն ու հոգատարութիւնը: Չէ՜, մեր նահատակները, հերոսները եւ քաղաքական բանտարկեալները միջոցներ չեն, որպէսզի պատեհ առիթներուն շահագործուին` նեղ, ընտրական, կեղծ եւ անհատական հաշիւներու համար: Աւելի լաւ է, որ այսպիսիները աղբերով զբաղին, որովհետեւ հոն օգտագործուելիքը առաւելագոյնը աղբերու վերամշակման խնդիրներն են…
Ընտրապայքարը բոլորին արդար ու ժողովրդավարական իրաւունքն է: Ընտրութիւնը խաղ է, որ ունի իր կանոնները: Լիբանանահայութեան համար նահատակներու եւ հերոսներու շահագործումը կարմիր գիծ է:
Չէք կրնար մեր ազգի մարտիկներու զոհաբերութեամբ ներլիբանեան «մարտ»-ին մէջ մարտ ամսուան ընթացքին կէտ արձանագրել ու քանի մը քուէ «շահիլ»: Վերջացուցէ՛ք ձեր մակերեսային ազգայնականութիւնը եւ ձեւական «շօ»-երը, որոնց համար պաշտօնեայ նշանակած էք:
Վստահ եղէ՛ք, որ չենք ձգեր, որ մեր հերոսները ընտրական դրամագլուխի վերածուին: Երբե՛ք:
1 նոյեմբեր 2021
