Զգալի Բաց Մը` Կիներու Ներկայութեան Քաղաքական Ոլորտին Մէջ.
Անոնց Միջին Աշխատավարձը Աւելի Նուազ Է,
Քան Տղամարդոց Աշխատավարձը
Վիճակագրութեան կեդրոնական վարչութիւնն ու ՄԱԿ-ի բարգաւաճման ծրագիրը հրապարակեցին ընկերային մարզին մէջ իր տեսակին մէջ առաջինը նկատուող միացեալ տեղեկագիր մը` «Լիբանանի մէջ կիներու եւ տղամարդոց իրավիճակը. վիճակագրական պատկեր» խորագիրով: Միացեալ հաղորդագրութեամբ մը նշեալ զոյգ կառոյցները դիտել տուին, թէ այս տեղեկագիրը կը պարզէ իւրաքանչիւր սեռի գծով վիճակագրական կարգ մը տեղեկութիւններ եւ ցուցանիշներ, որոնք ցարդ ամէնէն համապարփակը կը թուին ըլլալ: Տեղեկագիրը ցոյց կու տայ նաեւ անցնող 15-ամեակին Լիբանանի արձանագրած յառաջդիմութիւնը` երկու սեռերու միջեւ հաւասարութեան գծով: Տեղեկագիրը կը կեդրոնանայ գլխաւոր քանի մը մարզերու` ժողովրդագրութեան, առողջապահութեան, կրթութեան, աշխատաշուկայի, ընկերային ու տնտեսական պայմաններու, որոշումի կայացման եւ մարդկային իրաւանց վրայ: Տեղեկագիրը կը պարզէ, թէ սեռերու միջեւ հաւասարութեան իրագործումը կը տարուբերի ըստ իւրաքանչիւր մարզի: Օրինակ, կրթական մարզին մէջ զգալի յառաջդիմութիւն իրագործուած է` նկատի ունենալով երկու սեռերու կարեւոր հատուածի ուսման հետեւումը, ուր պատանիներուն 90 առ հարիւրը դպրոց կը յաճախէ: Մինչ աւելի բարձր դասարաններու պարագային զգալի է իգական սեռին գերակայութիւնը:
Միւս կողմէ, աշխատուժի առումով կիները կը կազմեն 52.6 առ հարիւր, որոնց միայն 30 առ հարիւրը գործնապէս կ՛աշխատի, ինչ որ կը ցոլացնէ կիներու տնտեսական կախուածութիւնը: Ըստ այս տեղեկագիրին, սեռային կաղապարուած կարծրատիպեր կը շարունակեն ազդել կիներու մասնագիտական ընտրանքին վրայ: Արդարեւ, աշխատող 10 կիներէն 9-ը կ՛աշխատի սպասարկման ծառայութեանց մարզին մէջ, իսկ ճարտարարուեստի եւ երկրագործութեան մարզին մէջ կիներու աշխատուժը խիստ սահմանափակ է: Աշխատուժի մէջ կիներու համեմատութեան տկարութիւնը կը վերագրուի անհաւասար աշխատավարձերուն: Փաստօրէն, Լիբանանի մէջ իգական սեռին աշխատավարձը 6.5 առ հարիւր համեմեատութեամբ նուազ է տղամարդոց աշխատավարձէն: Նմանապէս, տեղեկագիրը կը նշէ, թէ կիներուն ներկայութիւնը խիստ սահմանափակ է քաղաքական ոլորտին մէջ, ներառեալ կառավարութեան եւ վարչական բարձր ու միջին մակարդակի պաշտօնները: Փաստօրէն, անցնող 15 տարուան ընթացքին կայացած ընտրութիւններուն արդիւնքներով (2005, 2018) կիներու ներկայութիւնը խորհրդարանին մէջ 4,7 առ հարիւր համեմատութեամբ էր: Նմանապէս` քաղաքապետութեանց մէջ, ուր 2016-ի ընտրութեանց արդիւնքներուն հիմամբ յաջողած թեկնածուներու համեմատութիւնը 5,6 առ հարիւր էր: Կիներու ներկայացուցչութիւնը ղեկավար եւ արհեստակցական մարզերու մէջ տակաւին տկար է: Վարչական միջին եւ բարձր պաշտօններու գծով իգական սեռին ներկայութիւնը 2004-ին 30 առ հարիւրէն բարձրացաւ 42.3 առ հարիւրի 2018-2019 տարիներուն, այսուհանդերձ երկու սեռերուն միջեւ հաւասարութիւնը տակաւին խոցելի է այս մարզին մէջ: Այս պատկերը առաւել եւս շեշտուած է սեփական մարզին մէջ, ուր նշեալ տարիներուն կիներու ներկայութիւնը վարչական պաշտօններու վրայ միայն 26,5 առ հարիւր էր: Տեղեկագիրը կը հրապարակուի այնպիսի ժամանակաշրջանի մէջ, երբ Լիբանան կը դիմակալէ տնտեսական եւ ընկերային աննախընթաց պայմաններ, ուր բարեկարգումներու սուր պահանջ կայ: Արդ, անհրաժեշտ է, որ երկու սեռերուն միջեւ հաւասարութեան կիրարկումը առանցքային կարեւորութիւն ստանայ Լիբանանի մէջ բարեկարգչական որեւէ քայլի մէջ:
«Կը խորհինք, որ հաւաստի, արդիական ու բարձրորակ մակարդակով ընկերային վիճակագրութեան մը հրապարակումը անհրաժեշտ է` յստակ պատկեր մը տալու համար Լիբանանի մէջ կնոջ եւ տղամարդու միջեւ իրաւահաւասարութեան կարգավիճակին գծով, եւ այս` խթանելու համար երկու սեռերուն միջեւ հաւասարութիւնը լիբանանեան կառավարութեան գործունէութեան ընդմէջէն» ըսաւ Վիճակագրութեան կեդրոնական վարչութեան ընդհանուր տնօրէն դոկտ. Մարալ Կիտանեան: Ըստ անոր, կ՛ակնկալուի, որ այս զեկուցումը իբրեւ ուղեցոյց ծառայէ հետագայ առնչակից քաղաքականութեանց մշակման գծով, յատկապէս` այս գծով աճող հետաքրքրութեան լոյսին տակ: Վիճակագրութեան կեդրոնական վարչութիւնը կը ջանայ իր սահմանափակ տուեալներով ամբողջացնել այսպիսի զեկուցումներու շեշտուող պահանջարկը` հիմնուելով իր մարդուժին եւ բարերար ու միջազգային կազմակերպութեանց նիւթական եւ թեքնիք աջակցութեան վրայ:
ՄԱԿ-Ի Բարգաւաճման ծրագիրի մնայուն ներկայացուցիչ Սելին Մէյրու յայտնեց, որ այս տեղեկագիրը արգասիքն է Վիճակագրութեան կեդրոնական վարչութեան հետ միացեալ ու երկարաշունչ աշխատանքին, «որ կը բխի Լիբանանի վարչակարգին զօրակցելու մեր նախանձախնդրութենէն»: «Սեռերու միջեւ հաւասարութեան հարցը` իբրեւ մարդկային հարց, ինքնին զարգացման թիրախի իրագործում է», շարունակեց Մէյրու եւ աւելցուց. «Անիկա նաեւ խթանիչ կենսական ազդակ է Լիբանանի մէջ բարեկարգումներու աշխուժացման եւ մնայուն բարգաւաճման իրագործման ուղղութեամբ: Այս զեկուցումը յատկապէս լուսարձակի տակ կ՛առնէ սեռերու միջեւ անհաւասարութեան վերացման պահանջը` երկու սեռերուն ուղղութեամբ թիրախաւորուած քաղաքականութեան ընդմէջէն, մեկնելով կիներու փորձառութենէն, կարիքներէն եւ մասնակցութենէն»:
Վերջապէս, այս տեղեկագիրը կը նշէ, թէ նշեալ վիճակագրական տուեալները առնուած են Վիճակագրութեան կեդրոնական վարչութեան 2004-էն 2019-ի ընթացքին կատարած հարցախոյզերու արդիւնքներէն, ինչպէս նաեւ կարգ մը նախարարութեանց եւ վարչամեքենայի պատկան բաժանմունքներու արդիականացուած տուեալներէն:
Այս տեղեկագիրին անգլերէն տարբերակը կարելի է գտնել Վիճակագրութեան կեդրոնական վարչութեան կայքին վրայ:
