ՅԱԿՈԲ ԷՔՄԷՔՃԵԱՆ
Գէորգ Հաճեան անունը իմ կեանքիս մէջ տեղ գտաւ, երբ ամուսնացաւ քենիիս` Ֆրիտային հետ, եւ դարձանք քենեկալներ: Իմ հասկացողութեամբս, երկու քոյրերու ամուսիններն ալ կ՛ըլլան երկու եղբայրներ: Եւ իրապէս ալ այդպէս եղաւ: Առաջին օրէն իսկ մենք իրարու շատ մօտիկ կը զգայինք, գրեթէ նոյն դաստիարակութիւնը ունէինք:
Պատանի տարիքէն եղած էր դպիր, ՀՅԴ պատանեկան միութեան անդամ, ԼԵՄ-ական, ապա կուսակցական, ինչպէս նաեւ` Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան դպրեվանքի աշակերտ, ինչպէս ես: Սակայն ինք, որ ինձմէ տարիքով աւելի փոքր էր, ես իրմէ շատ բան փորձած եմ սորվիլ եւ սորվածս գործադրել: Սակայն չկրցայ ըլլալ իրեն նման, որովհետեւ ինք տարօրինակ հաւատք ու սէր ունէր իր մէջ: Հաւատքն ու սէրը գործի վերածող անձ էր:
Դիւրին չէ խօսիլ կամ գրել Գէորգ Հաճեանին մասին, հակառակ անոր որ ինք շա՜տ եւ շա՛տ պարզ ու համեստ անձնաւորութիւն մըն էր: Այդպէս ալ էր իրեն համար կեանքը` ամէն ինչ պարզ եւ դիւրին: Ես, եւ վստահաբար շատեր, կը վկայեն ատոր գաղտնիքը, որովհետեւ հաւատքն ու սէրը Գէորգին էութիւնը կը կազմէին: Ո՛ւր որ ներկայ ըլլար, հոն կ՛ըլլար կենդանութիւն, խանդավառութիւն եւ լաւատեսութիւն:
Երբ կը սիրէր, կը սիրէր հաւատքով. հաւատքով կը սիրէր հայրենիք Հայաստանը, հաւատքով կը սիրէր պաշտելի կուսակցութիւնը` Դաշնակցութիւնը, ինչպէս նաեւ` Հայ առաքելական սուրբ եկեղեցին ու հայ մշակոյթը:
Գէորգին եզակի յատկութիւնները ունեցող քիչեր կան: Ան հայ էր բառին ամբողջական իմաստով, միաժամանակ ունէր մարդասիրական, մշակութային եւ մարտական յատկութիւններ: Հաւատքն ու սէրը գործի վերածող տղայ էր, եւ այդ երկուքը ինք պսակեց իր նահատակութեամբ:
Երբ Լիբանան գար` գործով կամ պարզ այցելութեամբ, անպայման մեր տունն ալ կը մնար, եւ մինչեւ ուշ գիշեր կը զրուցէինք բնականաբար ազգային, եկեղեցական եւ մշակութային նիւթերու մասին, չէի զգար, թէ ժամանակը ինչպէ՛ս կը գլորուէր: Օր մըն ալ ըսաւ. «Քենեկա՛լ ջան (այդպէս կը դիմէինք իրարու), Հայաստան պիտի փոխադրուինք»: Ըսի. «Լաւ մտածէ, դիւրին չէ այս օրերուն»: Չձգեց երկար խօսիմ այդ մասին, անմիջապէս ընդմիջեց եւ ըսաւ. «Քենեկա՛լ ջան, Հայաստանը ծովն է, եւ ես ալ ձուկը,- խնդաց եւ շարունակեց,- քալէ, դուն ալ այս Արապիստանէն դուրս եկուր»: Միասնաբար խնդացինք:
Մեր ծանօթութեան առաջին օրէն մինչեւ իր նահատակութիւնը միշտ յարգած էր զիս` իբրեւ մեծ եղբայր եւ ընկեր, ինչպէս` ես զինք:
Գէորգը ինծի համար եղած է ընկեր, եղբայր, ապա` քենեկալ:
Ընկերս Գէո՛րգ, հասար սրբազան նպատակիդ եւ միացար մեր անմահներու փաղանգին:
Փա՛ռք ու պատիւ անմահ հերոս նահատակներուն:
Խունկ ու մոմ` քու անթառամ յիշատակիդ:
Հողը թեթեւ գայ վրադ, սիրելի՛ քենեկալ ջան:
