ԹԱԹՈՒԼ ՕՀԱՆԵԱՆ
Ըստ գաղափարախօսների եւ հասարակագիտութեանց գիտնականների տեսակէտների մի աննշան տարբերութեամբ, հայրենիք նշանակում է «այն երկիրը որտեղ մարդը ծնուել է, ու որի քաղաքացին է: Պատմականօրէն տուեալ ժողովրդին պատկանող բնատարածքը` իր բնութեամբ, բնակչութեամբ, հասարակական եւ պետական կառուցուածքով, լեզուով, մշակոյթով, կենցաղով, բարքերով եւ այլն»:
Համառօտ կերպով` հայրենիք նշանակում է ժողովուրդ ու տարածք, եւ հայրենիքի նկատմամբ տածած սէրը բարոյական սկզբունք է: Ազգերը ապրում ու զարգանում են մի շարք ազդակների շնոհիւ, որոնց կարեւորագոյններից մէկը հայրենի տարածք ունենալն է. պատմական օրինակները ցոյց են տալիս, որ այն ազգերն են պատմութեան բեմից անհետացել, որոնք նախ կորցրել են իրենց տարածքները: Այս առթիւ բազում են պատմական օրինակները, որոնք նիւթիցս դուրս լինելու բերումով զանց եմ առնում:
Նշեալ տարածքի եւ ժողովրդի անվտանգութեան ու պաշտպանութեան գլխաւոր գործը ընկած է պետութեան եւ նրա թիւ մէկ ղեկավարի ուսերին, դժբախտաբար այսօր մեր ժողովրդի ու նրան պատկանող տարածքների ճակատագիրը տնօրինւում է ոչ թէ «իմքայլական» իշխանաւորների եւ նրանց թիւ մէկ ղեկավարի կողմից, այլ` ուրիշների:
«Իմքայլականներ»-ը, առանց Արցախի կարգավիճակը ճշդելու, ազատագրուած շրջաններից բացի, մեր դարաւոր թշնամիներին յանձնեցին նաեւ մեր պատմական Շուշին ու Հադրութն իրենց շրջաններով, եւ այսօր ազրպէյճանցին մեր հայկական տարածքներում, ազատ տեղաշարժ անելուց բացի, զինուած ուժերով վերահսկողութիւն է իրականացնում մեր Սիւնիքի մարզի թէ՛ ներհամայնքային ճանապարհների եւ թէ՛ Գորիսից մինչեւ Մեղրի Իրանին կապուող ճանապարհների վրայ եւ պատուհաս է դարձել սիւնեցիների համար:
Այսօր ազրպէյճանցին, հակառակ միջազգային իրաւունքների, Սիւնիքի մարզում ապօրինի զինուորական ներկայութեամբ, ազրպէյճանական դրօշներ ու թուրքերէն սադրիչ ցուցանակներ է տեղադրում մարզից ներս եւ լկտիաբար պահանջում է կազմաքանդել Գարեգին Նժդեհի արձանը եւ GPS-ով նոր սահմաններ է քաշում ի վնաս Հայաստանի` նպատակ ունենալով հայաթափել Սիւնիքը եւ իրականացնել իր դարաւոր երազանքը, այն է` Սիւնիքին տիրանալով ի գործ դնի փանթուրքական ծրագիրը, որն է` Եւրոպայից մինչեւ Միջին Ասիա ստեղծել թրքալեզու ժողովուրդներից բաղկացած` մեծ թուրանի կայսրութիւնը, որի իրականացման գլխաւոր արգելքներից մէկը Սիւնիքն է, որին էլ տիրելու համար նոյեմբերի 10-ին Մոսկուայում կնքուած եռակողմ պայմանագրի 9-րդ կէտը պարտաւորեցնում է Հայաստանի Հանրապետութեանը ապահովել Ազրպէյճանի եւ Նախիջեւանի միջեւ քաղաքացիների, հաղորդակցական միջոցների եւ բեռների անարգել երթեւեկութիւնը, որոնց հսկողութիւնը նոյնիսկ, համաձայն նոյն այդ յօդուածի, առնուած է Հայաստանի պետութիւնից, եւ սա նշանակում է Թուրքիային թոյլ տալ, երբ կամենայ, Հայաստանի հողերով ազատ ել եւ մուտ կատարել դէպի Ազրպէյճան եւ Միջին Ասիա` իր չարաբաստիկ փանթուրքիզմի հայակուլ ծրագիրը իրականացնելու համար:
Տարանցումը (լատ. Transitus) միջազգային օրէնք է, երբ մի պետութիւն իր տնտեսական շահերից ելնելով` կամենում է այլ երկրների ցամաքային տարածքով ապրանքներ տեղափոխել այլ վայրեր, առ այդ, դիմում է տարածք տրամադրող երկրին եւ փոխադարձ համաձայնութեամբ կնքւում է բազմաբովանդակ մի պայմանագիր, որի մէջ ներառուած են վճարումների, վերհսկումների եւ այլնի պարտականութիւններն ու պարտաւորութիւնները եւ ոչ թէ` պարտուած եւ յաղթող պետութիւնների միջեւ կնքուած պարտադրեալ մի պայմանագիր, ինչպէս նոյեմբեր 10-ին Մոսկուայում կնքուած եռակողմ պայմանագիրն է:
Այս ողջ ողբերգութիւնը կատարւում է մեր «թաւշեայ յեղափոխականներ»-ի եւ նրանց կուռք Նիկոլի աչքերի առջեւ, բայց նրանք կա՛մ չեն զգում ու հասկանում, կա՛մ էլ նրանց համար կարեւոր չէ հայրենիքն ու նրա նկատմամբ իրենց ունեցած տարածքի ու ժողովրդի պաշտպանութեան ու անվտանգութեան ապահովման առաջնային պարտականութիւնները: Կամ էլ լծուած են մեր թշնամիների կառքին` կատարելու համար նրանց հայակործան ծրագրերը:
«Ողբամ զքեզ քաղաք, որ թագաւորդ մանուկ է»:
Ապագայ սերունդները անիծելու են իմքայլականներին եւ նրանց կուռք հանդիսացող Նիկոլին` իրենց այս հայակործան անտարբերութեան եւ ապազգային ընթացքի համար:
Նոր Ջուղա
18-2-2021թ.