«Կը Ծրագրենք 3+3 Ձեւաչափով Համագործակցութիւն. Հայաստանէն Կառուցողական Քայլեր Կ՛ակնկալենք Այս Ուղղութեամբ» Կ՛ըսէ Չաւուշօղլու

Թուրքիոյ իշխանութիւնները կը նախատեսեն ընդլայնել համագործակցութիւնը արցախեան տագնապի լուծման շուրջ մինչեւ «3+3» ձեւաչափ: Թրքական «Էն.Թի.Վի.» պատկերասփիւռի կայանի կայքը կը հաղորդէ, որ այս մասին երէկ Պոլսոյ մէջ իր իրանցի գործընկերոջ` Մոհամետ Ժաւատ Զարիֆի հետ հանդիպումէն ետք մամլոյ ասուլիսի ընթացքին յայտարարած է Թուրքիոյ արտաքին գործոց նախարար Մեւլութ Չաւուշօղլու:

«Մենք պէտք է խթանենք զինադադարի դրութիւնը: Այսպիսով, մենք կը նախատեսենք այս ճանապարհին համագործակցիլ «3+3» (Ռուսիա, Ազրպէյճան, Հայաստան, Իրան, Վրաստան, Թուրքիա) ձեւաչափով», ըսած է թրքական դիւանագիտութեան պետը:

Չաւուշօղլու նաեւ նշած է. «Հարաւային Կովկասի մէջ կայունացման պարզ ցանկութիւնը բաւարար չէ, եւ համագործակցութեան ընդլայնման միջոցով անհրաժեշտ է հասնել կայուն զինադադարի»:

«Այս շրջանին մէջ խաղաղութիւնն ու կայունութիւնը կը բխին բոլորին շահերէն: Ատիկա առաւելագոյնս ձեռնտու պիտի ըլլայ Հայաստանին եւ անոր ժողովուրդին: Հետեւաբար, մենք Հայաստանէն կառուցողական քայլեր կ՛ակնկալենք այս ուղղութեամբ», աւելցուցած է ան:

Չաւուշօղլու յիշեցուցած է, որ Զարիֆ Թուրքիա հասնելէ առաջ այցելած էր Ազրպէյճան, Ռուսիա, Հայաստան եւ Վրաստան, ուր քննարկած էր նաեւ Լեռնային Ղարաբաղի հիմնախնդիրները: Երկու երկիրներու արտաքին գործոց նախարարները վերլուծած են այդ հաղորդակցութիւններու արդիւնքները:

«Անատոլու» լրատու գործակալութիւնը կը հաղորդէ, որ թրքական դիւանագիտութեան պետը նաեւ յայտնած է. «Մենք այսօրուընէ սկսած ենք պատրաստուիլ Թուրքիոյ, Ազրպէյճանի եւ Իրանի արտաքին գործոց նախարարներու ու ղեկավարներու մակարդակով հանդիպումներուն»:

Միւս կողմէ, «Նաշրա» կայքը հաղորդեց, որ Չաւուշօղլու յոյս յայտնած է, որ Միացեալ Նահանգներ կը վերադառնան հիւլէական համաձայնագիրին եւ կը վերցնեն «եղբայրական Իրանի» շրջափակման քայլերը:

Ան նշած է, որ Զարիֆի հետ քննարկած է երկկողմանի յարաբերութիւններն ու սուրիական հարցը:

«ՌԻԱ Նովոսթի» կը հաղորդէ, որ Իրանի արտաքին գործոց նախարար Մոհամետ Ժաւատ Զարիֆ իր կարգին յայտնած է. «Մենք Էրտողանը Իրանի մէջ կը սպասենք: Յոյսով եմ` շուտով պիտի կողմնորոշուինք թէ՛ բարձրագոյն մակարդակի համագործակցութեան խորհուրդի նիստի գումարման օրուան, թէ՛ ալ Ասթանայի հոլովոյթի (Սուրիոյ հարցով) երաշխաւոր երկիրներու (Իրան, Թուրքիա եւ Ռուսիա) նախագահներու հանդիպումի հարցին մէջ»:

Ան նաեւ յոյս յայտնած է, որ շրջանային համագործակցութեան հարթակ կը ստեղծուի Հայաստանի, Ազրպէյճանի, Թուրքիոյ, Ռուսիոյ, Իրանի եւ Վրաստանի մասնակցութեամբ` աւելցնելով, որ ինք լաւատեսօրէն կը նայի այդ գաղափարին:

«Մայատին» արբանեակային պատկերասփիւռի կայանը կը հաղորդէ, որ Զարիֆ ըսած է, թէ իր երկիրը պիտի չընդունի պատժամիջոցները ջնջելէ առաջ իր հիւլէական ծրագիրը արագացնելէն հրաժարելու Միացեալ Նահանգներու պահանջը, եւ Ուաշինկթընը ամբաստանած է տնտեսական ահաբեկչութիւն ու միակողմանի պատժամիջոցներով տնտեսական պատերազմ շղթայազերծելու յանցանքով:

Ան նաեւ դատապարտած է Թուրքիոյ դէմ հաստատուած ամերիկեան պատժամիջոցները: «Այս դժուար օրերուն մէջ մենք եւ Թուրքիան կը գնահատենք մեր` իրարու կողքին կանգնիլը», ըսաւ Զարիֆ` աւելցնելով. «Կը շարունակենք սուրիական տագնապին վերջ տալու Ասթանայի հոլովոյթը»:

«Անատոլու» լրատու գործակալութիւնը հաղորդեց, որ Իրանի արտաքին գործոց նախարարը Պոլսոյ Վահտեթին պալատին մէջ դռնփակ հանդիպում ունեցած է Թուրքիոյ նախագահ Ռեճեփ Թայիփ Էրտողանի հետ: Բանակցութիւններուն ներկայ եղած է նաեւ Չաւուշօղլու:

«Թուրքիոյ Հետ Համագործակցութիւնը Կենսական
Անհրաժեշտութիւն Է» Կ՛ըսէ Զարիֆ

Շրջանային հարցերու շուրջ թուրք-իրանեան համագործակցութիւնը կենսական նշանակութիւն ունի: Այս մասին Իրանի պետական պատկերասփիւռի կայանէն յայտարարած է Իրանի արտաքին գործոց նախարար Մոհամետ Ժաւատ Զարիֆ` Անգարա իր այցելութեան նախօրեակին:

«Մեր յարաբերութիւնները կը պահանջեն մնայուն խորհրդակցութիւն, որովհետեւ մեր երկկողմ յարաբերութիւնները, ինչպէս նաեւ շրջանային համագործակցութիւնը կարեւոր են», ըսած է Զարիֆ:

Ան ընդգծած է, որ Թեհրան մեծ նշանակութիւն կու տայ Թուրքիոյ հետ յարաբերութիւններուն: Իրանցի նախարարին համաձայն, Թուրքիա կատարելիք այցելութեան ընթացքին պիտի քննարկուին երկկողմանի եւ շրջանային խնդիրներ, ներառեալ տարանցիկ ուղիներու ստեղծումը եւ Կովկասի շրջանին մէջ կայուն խաղաղութեան հաստատումը:

«Կովկասի մէջ կայուն խաղաղութեան համար անհրաժեշտ է, որ համագործակցութեան միջոցով նախադրեալներ ստեղծուին ատոր համար», շեշտած է ան:

Իրանեան դիւանագիտութեան պետը անդրադարձած է նաեւ Լեռնային Ղարաբաղի հարցով վեցակողմ համագործակցութեան հարթակի ձեւաւորման. «Այս մեքանիզմը աւելի առաջ յիշատակուած էր Էրտողանի եւ շրջանի այլ երկիրներու կողմէ: Ես քանի մը բանակցութիւններ ունեցած եմ այս նիւթին շուրջ: Ես անոնց արդիւնքները պիտի ներկայացնեմ Թուրքիոյ իշխանութիւններուն, որովհետեւ ասիկա կարեւոր խնդիր է, մասնաւորաբար` տարանցիկ ուղիներու առնչուած համագործակցութեան մակարդակին վրայ»: