Եւրասիական տնտեսական միութեան (ԵՏՄ) ընդհանուր շուկային մէջ կազի տեղափոխման ծառայութիւններու գինի գոյացման խնդիրը կը մնայ օրակարգի հիմնական հարց: «Երկիր»` յղում կատարելով «Ի.Էյ.Տէյլի»-ին, կը հաղորդէ, որ երէկ` Եւրասիական տնտեսական գերագոյն խորհուրդի տեսաժողովի ձեւաչափով նիստին ընթացքին ընդգծած է Պիելոռուսիոյ նախագահ Ալեքսանտր Լուքաշենքօ:
Ըստ անոր, արդէն քանի մը տարիէ ի վեր փոխադարձաբար ընդունելի որոշում չեն գտներ, մինչ հիմնախնդիրին արդիականութիւնը կ՛աճի օրէ օր: «Այսօր մենք պէտք է գտնենք բոլորիս անհրաժեշտ համախոհութիւնը», յայտարարած է Պիելոռուսիոյ նախագահը:
Ռուսիոյ նախագահ Վլատիմիր Փութին իր կարգին յայտարարած է, որ ԵՏՄ-ի մէջ կազի տարանցման միասնական սակագին պիտի ճշդուի միայն որոշակի պայմաններու մէջ, որոնք ներկայիս գոյութիւն չունին:
«Ինչ կը վերաբերի մեր հայ եւ պիելոռուս ընկերներուն կողմէ առաջարկուող` կազի տարանցման եւ տեղափոխման ծառայութիւններուն միասնական սակագինին, մենք կը նկատենք, որ միասնական սակագինը կրնայ իրագործուիլ միայն միասնական շուկայի մէջ` միասնական պիւտճէով եւ միասնական հարկային համակարգով: ԵՏՄ-ի մէջ նման խոր համարկում տակաւին չկայ: Բոլորս ատիկա լաւ գիտենք: Իսկ առայժմ կազի գիները պէտք է ձեւաւորուին շուկայական կցորդական հիման վրայ` հաշուի առնելով ծախսերն ու մատակարարներու ներդրումները, նաեւ ապահովելով արդիւնահանման մէջ ներդրուած դրամագլուխի` հիմնաւորուած չափով եկամուտը: Ատիկա սովորական համաշխարհային գործելաոճ է», նշած է Փութին:
Անոր համաձայն, այսօր Եւրասիական տնտեսական համարկման ռազմավարական ուղղութիւններու զարգացման նախագիծը մինչեւ 2025 թուական ստորագրելուն կը խանգարէ միայն մէկ հարցի մէջ տարակարծութիւնը` կազի տեղափոխման սակագիները:
«Գոյութիւն ունի բանաձեւ, որուն կողմնակից են երեք երկիրներ` Ռուսիան, Ղազախստանը եւ Խըրխըզիստանը: Ատոր էութիւնը այն է, որ կազի գնագոյացման մօտեցումները կարելի է սահմանել աւելի ուշ` ԵԱՀԿ-ի շուկայի ձեւաւորման բանակցութիւններուն ընթացքին: Այդ բանաձեւը տակաւին չեն ընդունիր մեր հայ եւ պիելոռուս գործընկերները, անոնք իրենց տեսակէտը ունին: Եթէ անոնք կարենային համաձայնութիւն տալ ատոր, ապա ռազմավարութեան հաւանութիւն տալու ճամբուն որեւէ խոչընդոտ չէր մնար ընդհանրապէս», ըսած է Փութին:
Ռուսիոյ նախագահը նաեւ աւելցուցած է. «Եթէ հայ եւ պիելոռուս բարեկամներու դիրքորոշումը պիտի մնայ անփոփոխ, հաւանաբար, տրամաբանական պիտի ըլլայ ընդհանրապէս բացառել կազի կէտը ռազմավարութեան նախագիծէն, որպէսզի անիկա հաստատուի»: Անոր կարծիքով` «կազի գինի գոյացման մօտեցումներուն քննարկումը կարելի է շարունակել անդամ պետութիւններու փորձագէտներուն եւ Եւրասիական տնտեսական յանձնախումբին գծով»:
Յիշեցնենք, որ կազի գինի գոյացման հարցին իր խօսքին մէջ անդրադարձած էր նաեւ Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինեան:
