ՎԱՐԴԱՆ Բ. ՎԱՐԴԱՆԵԱՆ
ՀՅ Դաշնակցութիւնը 128 տարի համայն հայութեան, Հայ առաքելական եկեղեցւոյ եւ եռագոյն դրօշին պահապանը եղած է… Այսօր, երբ Դաշնակցութեան գործունէութեան մասին ժխտական արձագանգներ կը լսեմ, կը զարմանամ մարդոց ապերախտութեան եւ կարճ յիշողութեան վրայ…
1890 թուականէն ետք Դաշնակցութիւնը սէր եւ միութիւն տարածելով` համախմբած է հայութիւնը հայրենիքին շուրջ, մանաւանդ` սփիւռքի մէջ, նոյն ատեն արմատախիլ ըրած է բոլոր տեսակի ազդակները, որոնք վտանգած են հայոց գերագոյն շահերը…
Մենք` իբրեւ հայ, մեր գոյատեւումը կը պարտինք եւ պիտի պարտինք Հայ եկեղեցւոյ, դպրոցին, միութիւններուն եւ ի մասնաւորի` ՀՅ Դաշնակցութեան… Քննադատութիւններով եւ ատելութեամբ լեցուն սեւ ամպերը պատմութեան ճերմակ երեսը կ՛ուզեն ծածկել, միտքերը պղտորելով եւ անջատելով իրականութիւններէն` դէպի անդունդ կ՛ուզեն առաջնորդել մեր սիրելի ժողովուրդը:
Աստուածաշունչին մէջ գրուած է, որ պէտք է գիշեր ցերեկ Աստուծոյ խօսքը կարդալ, որպէսզի չմոռնանք օրէնքները եւ մեր կեանքին մէջ գործադրենք զանոնք… Նոյնպէս ալ պէտք է Դաշնակցութեան պատմութիւնը միշտ կարդանք, որպէսզի վերյիշելով` մեր միտքերը չազդուին ժամանակաւոր սեւ ամպերէն, որոնք կու գան ու կ՛երթան, կարեւորը` ուշադիր ըլլանք եւ սեւ ամպերուն ներկայութեան սխալ որոշումներ տալով` չկորսուինք… Սօսէ Մայրիկ, երբ ճակատ կը գտնուէր իր ամուսնոյն` Սերոբ Աղբիւրի եւ անդրանիկ որդիին կողքին, չյուսահատեցաւ, երբ անոնք նահատակուեցան, այլ անոնց հրացանը գործածելով` գոյատեւման սուրբ պայքարը շարունակեց…
Միշտ յիշենք Սերոբ Աղբիւրի գլխաւոր խօսքը` «Տղա՛ք, առանց հացի մնացէք, առանց զէնքի մի՛ մնաք»: Սեւ ամպերուն ներկայութենէն ազդուելով` մեր պայքարի զէնքերը չծախենք, որ մեր ժամանակաւոր անօթութեան պատճառով հաց գնենք… Միշտ յիշենք պատմութեան էջերը, որոնք նոյնանման սեւ ամպերու մասին գրած են, եւ Սօսէ Մայրիկէն օրինակ առնենք, չյուսահատինք, այլ ըլլանք համբերատար եւ դէմ դնելով` պայքարինք… Հայ ազգը միշտ գոյատեւած է եւ պիտի գոյատեւէ Դաշնակցութեան ճշմարիտ ճանապարհին կողքին…
