Միջազգային, ամերիկեան եւ թրքական լրահոսերուն եւ անոնց առընթեր ողողուող մեկնաբանութիւններուն հետեւողները կը ստանան այն տպաւորութիւնը, որ Ուաշինկթըն-Անգարա յարաբերութիւններու վատթարացումը նոր գագաթ կը նուաճէ: Փոխսպառնական յայտարարութիւնները պաշտօնական մակարդակներու վրայ կը գլեն կ՛անցնին ընդունելի սահմանները` ծխածածկոյթ մը ստեղծելով բուն գործընթացներուն վրայ: Յայտարարութիւններն ու անոնց ընդառաջ առնուած փոխպատժիչ քայլերը համարժէք չեն իրար:
Մինչ այժմ, հակառակ թշնամական կարգավիճակներու հասնող սպառնալիքներուն, գետնի վրայ, տնտեսական պատժամիջոցները կաթիլային գործողութիւններու բնորոշումը ունին:
Այսպէս. Միացեալ Նահանգներու նախագահ Տանըլտ Թրամփ օգոստոս 10-ին յանձնարարած է կրկնապատկել Թուրքիայէն ստացուող պողպատի եւ ալիւմինիոմի մաքսատուրքերը` զանոնք համապատասխանաբար բարձրացնելով 50 եւ 20 տոկոսի: Ի պատասխան` Էրտողան յայտարարած է ամերիկեան ելեկտրական սարքաւորումներու պոյքոթի մասին եւ բարձրացուցած Միացեալ Նահանգներէն ներածուող շարք մը ապրանքներու մաքսատուրքերը:
Միացեալ Նահանգներէն ծխախոտի ներածման մաքսատուրքը աւելցուեցաւ 60 առ հարիւրով, ոգելից ըմպելիինը` 140 առ հարիւրով, ինքնաշարժներունը` 120 առ հարիւրով: Աւելցած են բրինձի, միրգերու եւ շարք մը այլ ապրանքներու ներածման համար մաքսատուրքերը:
Ծխածածկոյթը կը գոյանայ ալիւմինիոմ ընդդէմ ծխախոտ մաքսատուրքերու կաթիլային գործողութիւններով, ինչ որ իր հերթին լիարժէքօրէն կը շահարկուի այս պարագային Անգարայի կողմէ ո՛չ միայն Թեհրան-Մոսկուա-Անգարա մերձեցման առանցքը ընդգծելով եւ անկէ բխած զինուորաքաղաքական ծրագիրներ իրականացնելով, այլ նաեւ դէպի Եւրոպա շրջադարձեր ապահովելու փորձեր կատարելով:
Այսպէս. Թուրքիոյ ելեւմուտքի նախարարը իր ֆրանսացի պաշտօնակիցին հետ այս օրերուն կը քննարկէր ամերիկեան պատժամիջոցներուն հակազդելու հարցը. համաձայնութիւն կը գոյանար 27 օգոստոսին հանդիպում ունենալու Փարիզի մէջ: Նախարարները քննարկած են երկու երկիրներուն միջեւ տնտեսական համագործակցութեան եւ Միացեալ Նահանգներու պատժամիջոցներուն հակազդելու հարցերը:
Այստեղ ի հարկէ շարժիչ գործօնի դեր ունի նաեւ Ֆրանսայի ապրած տնտեսական ճգնաժամը: Միաժամանակ մտածումի դուռ կը բացուի այն մասին, որ Փարիզը ներկայ պայմաններուն մէջ ի հեճուկս Ուաշինկթընի Անգարայի հետ միացեալ ծրագիրներ իրականացնելու ինքնուրոյն քայլի դիմելու կարելիութիւնները կ՛ունենա՞ր, եթէ Ուաշինկթընը Իրանի եւ թէկուզ Մոսկուայի բացարձակութեամբ մօտենայ Անգարան պատժելու իր քաղաքականութեան մէջ:
Անգարան սակայն լիարժէքօրէն կ՛օգտագործէ պատժամիջոցներու ծխածածկութաւորուած իրավիճակը Քաթարը ներքաշելու համար Թուրքիոյ մէջ միլիառաւոր տոլարներու հասնող ներդրումային ծրագիրներ իրականացնելու համար. կամ` Ուաշինկթըն-Փեքին լարուած յարաբերութիւններու պահու օգտագործումով Չինաստանի ուղղութեամբ տնտեսական քաղաքականութեան թափ տալու յայտարարութեամբ:
Մեթիու Պրայզայի յայտարարութիւնը, թէ` Ուաշինկթըն Անգարան կորսնցնելով միջինարեւելեան տարածաշրջանին մէջ կը կորսնցնէ իր իսկ ազդեցիկութիւնը, պաշտօնակա՛ն տեսակէտ է` տրուած ըլլալով, որ Պրայզան կը զբաղեցնէ արտաքին գործոց նախարարութեան կարեւոր բաժանմունքի ղեկավարի պաշտօնը:
Պողպատի եւ ալիւմինիոմի մաքսատուրքերու բարձրացումներով ըստ էութեան Ուաշինկթընը կը նպաստէ Անգարային թէ՛ Միջին Արեւելքի մէջ իր դիրքերու պահպանման, թէ՛ Եւրոպայի ուղղութեամբ շրջադարձային փորձ կատարելու եւ թէ՛ քաթարեան ծրագիրները Թուրքիա հրաւիրելու, կամ Չինաստանի ուղղութեամբ տնտեսական քաղաքականութեան առաստաղը բարձրացնելու:
Որոշ ժամանակ ետք, չի բացառուիր, որ ֆինանսատնտեսական փորձագիտական բացատրութիւններ տրուին, թէ ինչպ՞էս արժեզրկումի միեւնոյն կշռոյթով թրքական լիրան վերարժեւորուեցաւ:
«Ա.»
