ՎԱՐԴԱՆ Բ. ՎԱՐԴԱՆԵԱՆ
Այսօրուան արդիականացած աշխարհին մէջ իբրեւ ազգ գոյատեւումը օրէ օր աւելի դժուար կը դառնայ: Դէպի արդիականացում համաշխարհային մղումը ժողովուրդներ կը հեռացնէ իրենց պատկանելիութենէն եւ արժանիքներէն… Իբրեւ հայութիւն` բնականաբար մենք եւս այդ ախտը կը դիմագրաւենք` կարծելով, որ ժամանակը մեր դէմ կ՛աշխատի, երբ արմատական լուծումի մը չենք հասած տակաւին:
Օր մը բարեկամս պատմեց հրեայի մը իր ուղղած հարցումին ստացած պատասխանին մասին, երբ ուզած էր գիտնալ իրենց գոյատեւման գաղտնիքը… Պատասխանը եղած էր կարճ ու կտրուկ. «Մենք մեր զաւակները կ՛ուղարկենք հրէական դպրոց եւ կը սորվեցնենք հրէական Թորան»: Այսօր մենք` հայերս, մեր զաւակները հայկական դպրոց ուղարկելով եւ հայկական միութիւններու անդամակցելու մղելով կը բաւարարուինք… թէկուզ շատեր հետաքրքրուած չեն եւ դժբախտաբար հայապահպանումը ժամանակավրէպ կը համարեն… Անոնք, որոնք գիտակցութիւնը ունին եւ հայապահպանման առաքելութեան անհրաժեշտութեան կարեւորութիւնը կը զգան ապագայ սերունդներու դաստիարակութեանը մէջ, անհրաժեշտութիւնը պէտք է զգան նաեւ Հայ առաքելական ազգային եկեղեցւոյ պատմութեան եւ քրիստոնէական դաստիարակութեան կարեւորութիւնը` իբրեւ անբաժան մասնիկը իրերայաջորդ սերունդներու դաստիարակման:
Քանի մը տարի առաջ, երբ Միացեալ Նահանգներ կը գտնուէի ընտանիքիս կողքին եւ կիրակի մը չկարողանալով ներկայ գտնուիլ Հայ առաքելական եկեղեցւոյ Ս. պատարագին` փոխարէնը իրլանտական կաթողիկէ եկեղեցւոյ պատարագին ներկայ գտնուեցանք եւ ականատես եղանք անհաւատալի երեւոյթի մը, երբ ամբողջ ընտանիքներ` ծնողներ փոքրեր եւ երիտասարդներ ներկայ էին պատարագին: Աւելի ուշ տեղեկացայ, որ այդ ձեւով իրլանտական սովորութիւնները կարելի եղած է պահել դարեր` եկեղեցւոյ միջոցով…
Հայ առաքելական եկեղեցին 1700 տարի շարունակ գլխաւոր դերակատար ազդակներէն մէկը եղած է հայապահպանման եւ հոգեւոր սնունդի փոխանցման` համայն հայութեան… Այսօր ամէն հայ, ըլլայ աշխարհիկ կամ կղերական, պատասխանատու է եւ պարտականութիւնը ունի եկեղեցին ժողովուրդին մօտեցնելու, նոյնպէս պարտականութիւն ունին ծնողները, որոնք պէտք չէ բաւարարուին միայն դաստիարակելով, այլ տիպար օրինակ դառնալով` աւելի ազդու ըլլան իրենց զաւակներուն կեանքին մէջ… Անոնք պարտին ներկայութիւն ըլլալ Հայ եկեղեցւոյ մէջ` միշտ յիշելով, որ հայոց լեզուն, պատմութիւնը եւ ազգային եկեղեցին անբաժանելի ազդակներն են հայապահպանման առաքելութեան` ներկայի եւ ապագայի ժամանակաշրջանի ամէն տեսակի մարտահրաւէրներուն դէմ, եւ անոնք պայքարող հզօրագոյն միասնական զէնքերը կը կազմեն…
