Լիբանանի խորհրդարանական ընտրութիւններէն երեք ամիս անց` տակաւին անորոշ կը մնայ կառավարութեան կազմութեան ճակատագիրը: Մագոգային հանդիպումներ, յայտարարութիւններ, առաջադրանքներ, համալիբանանեան մօտեցումի ընդգծումներ, այսուհանդերձ տեղապտոյտի մէջ գտնուող ապարդիւն եռուզեռ, որ չի յաջողիր կազմութեան մեկնարկի համար փակուղիէն ելքի ճանապարհը հարթել:
Հանգոյցը առաւելաբար ներլիբանանեան առումով կեդրոնացած կը թուի նախ եւ առաջ ներքրիստոնէական եւ ապա ներտիւրզիական անհամաձայնութիւններու, յատկապէս իւրաքանչիւր քաղաքական ուժի վերապահելի չափաբաժիններու ճշդումի առեւտուրով յատկանշուած:
Տեսականօրէն խնդիրը կեդրոնացած է հաւասարակշռուած կառավարութեան ու խորհրդարանական ընտրութիւններու արդիւնքներու հիման վրայ նախարարական չափաբաժիններու ճշդումի երկուութեան վրայ:
Տրուած ըլլալով, որ այս երկրին մէջ քաղաքագիտական ժողովրդավարութեան համապատասխան չեն ընթանար խորհրդարանական ընտրութիւն-կառավարութեան կազմութիւն գործընթացները, հետեւաբար ամէն ինչ քաղաքական առեւտուրի հիման վրայ կայացած համաձայնութիւններով կը ճշդուի: Այլ խօսքով, ընթացիկ հասկացողութեամբ խորհրդարանական ընտրութիւններուն մեծամասնութիւն ապահոված ուժը կը կազմէ կառավարութիւն. եթէ չունի կայուն մեծամասնութիւն, կը դիմէ այլ ուժերու` համաձայնական կառավարութիւն կազմելու համար. այդ բոլորին համար նախատեսուած է սահմանադրական ժամկէտ. կառավարութիւնը վստահութիւն քուէ քանի մը առիթով չստանալու պարագային, խորհրդարանը կը լուծարուի եւ տեղի կ՛ունենան արտահերթ ընտրութիւններ:
Այստեղ, որովհետեւ ամէն ինչ համայնքային դրութեան վրայ կառուցուած է եւ հետեւաբար չափաբաժիններու վրայ ամէն որոշում, ճշդում, կազմութիւն հաշուարկուած` բնականաբար չի գործեր զուտ խորհրդարանական ընտրութիւններու արդիւնքներուն հիման վրայ կառավարութիւն կազմելու քաղաքագիտական օրինաչափութիւնը: Այդ սկզբունքը այստեղ միակողմանիօրէն գործադրելը կրնայ խախտել հաւասարակշռութիւնը եւ տեղի տալ միջհամայնքային կամ այս պարագային ներքրիստոնէական անհամաձայնութեան:
Թուաբանական ժողովրդավարութիւնը այլապէս կրնայ համահարթեցնել ամբողջ խորհրդարանը. հետեւաբար քրիստոնեայ այս կամ այն ուժը թուաբանական տրամաբանութեամբ եթէ որոշ կարճաժամկէտ փուլի համար կ՛առաջադրէ խորհրդարանական ընտրութիւններուն բազմապատկուած երեսփոխաններու համապատասխան չափաբաժին վերցնել, երկարաժամկէտ դրուածքով անհրաժեշտ է, որ գիտակցի, որ նման մօտեցումը կրնայ չբխիլ համաքրիստոնէական շահերէ եւ հաւասարակշռութիւնը կրնայ խախտիլ ի հեճուկս արդէն իսկ նօսրացող քրիստոնեայ համայնքներուն:
Միջհամայնքային քաղաքական համագոյակցական դրութիւնը եթէ զուտ քաղաքական առումով կը բխի Լիբանանի բոլոր համայնքներուն շահերէն, ապա իրաւունքներ պահելու եւ չափաբաժինային հիմունքով երեսփոխան, նախարար եւ պետական պաշտօններ ունենալու առումով նաեւ` հետզհետէ թուաբանօրէն փոքրամասնութեան վերածուող քրիստոնեայ համայնքներու:
Քաղաքական արուեստի բարձրագոյն գիտակցութիւն կը պահանջէ Լիբանանի նման երկրի մը մէջ նկատի ունենալ թէ՛ միջհամայնքային հաւասարակշռուածութեան առաջադրանքը եւ թէ՛ խորհրդարանական ընտրութիւններու ապահովուած արդիւնքները` կառավարութիւն կազմելու ընթացքին գտնելու համար գործնական միջին բանաձեւը:
Այս բոլորը անշուշտ տակաւին եթէ համոզուած ենք, որ կառավարութեան կազմութիւնը արտալիբանանեան կեդրոններէն ներշնչանքներով կամ արգելակումներուվ չէ, որ կը կայանայ:
Տարածաշրջանային գործընթացները, յանկարծակի մերձեցումներն ու տարածաշրջանային համաձայնութիւնները կրնան կոճակի սեղմումներով կտրուկ արդիւնքներ արձանագրել լիբանանեան հրապարակին վրայ եւ ականատես դարձնել, թէ ինչպէ՛ս անվերջանալի ձգձգումներու հեղինակները հապճէպօրէն կրնան լուծել հաւասարակշռումի եւ ընտրական արդիւնքներու կամ նախարարութեան տեսակի ստանձնման համար այս կամ այն կողմէն առաջադրուող պայմանականութեան հարցերը:
Անորոշութիւնը կրնայ յանկարծ փակուղիէն ելքեր ցոյց տալ եւ վերագոյացնել համալիբանանեան որոշումի գործադրութիւնը. այս պարագային` կառավարութեան կազմութիւնը:
«Ա.»
