Պատրաստեց՝ ՄԱՐԱԼ ՄԽՍԵԱՆ
Հայաստանի Հանրապետութեան
100-ամեակին Նուիրուած Ձեռնարկներ
Դամասկոս
Կազմակերպութեամբ Սուրիոյ երիտասարդական միութեան (ՍԵՄ), ուրբաթ, 25 մայիսի երեկոյեան Դամասկոսի «Ամինեան» սրահին մէջ տեղի ունեցաւ Հայաստանի Հանրապետութեան կերտման 100-ամեակին նուիրուած ժողովրդային տօնակատարութիւն: Հանդիսութեան ներկայ էին` Սուրիոյ խորհրդարանի երեսփոխան դոկտ. Նորա Արիսեանը, հայ կաթողիկէ համայնքապետ Գէորգ վրդ. Պահէեանը, դամասկահայ միութիւններու ներկայացուցիչներ եւ հրաւիրեալներու հոծ բազմութիւն մը: Հայաստանի եւ Սուրիոյ զոյգ քայլերգներու ունկնդրութենէն ետք, հանդիսավար Վրէժ Թովմասեանը ներկաները հրաւիրեց մէկ վայրկեան յոտնկայս յարգելու նահատակներուն յիշատակը: ՍԵՄ-ի խօսքը արտասանեց Արազ Պրունսուզեանը` դիտել տալով, որ Հայաստանի Հանրապետութեան անկախութեան խորհուրդը որպէս ջահ լուսաւորած է իրերայաջորդ սերունդներուն երթը` շունչ ու աւիշ ներարկելով ապագայատեսիլ հայ երիտասարդներուն: Օրուան պատգամախօսն էր Հալէպէն ժամանած Պարգեւ Աւագեանը, որ համապարփակ գիծերու մէջ ներկայացուց հարիւրամեայ պետականութեան կերտման եւ անոր յաջորդող փուլերուն քաղաքական պատկերը` դիտել տալով, որ բնական զարգացում ապրող ժողովուրդներու համար անկախութիւնը կենսական փուլ մըն է ազգային եւ քաղաքակրթական ամբողջական կազմաւորման ճամբուն վրայ: «Կրկին պիտի գրենք մայիս 28-ի սխրագործութեան ու անոր ետին թաքնուած ճշմարտութեան ու գործընթացի հոլովոյթին մասին, որովհետեւ հոն է, որ արդի պատմութեան մութ ծալքերէն դուրս կու գանք յայտարարելու, որ մենք խուժան չենք, այլ` ազգ ըլլալու հանգամանք նուաճած ժողովուրդ», ըսաւ ան:
Ազգային եւ յեղափոխական երգերով հանդէս եկան նախկին ՍԵՄ-ականներ` հալէպահայ Ճորճ Գալայճեան եւ դամասկահայ Մարտիկ Գաթըգլեանը` նուագակցութեամբ Յովիկ Ատուրեանի:
Միացեալ Նահանգներ
Կազմակերպութեամբ Համազգայինի Պոսթընի մասնաճիւղի վարչութեան եւ աջակցութեամբ գաղութի այլ միութիւններու ներկայացուցիչներու, 31 մայիսին Ուաթըրթաունի Հայ կրթական եւ մշակութային կեդրոնի սրահին մէջ տեղի ունեցաւ Հայաստանի անկախութեան 100-ամեակին նուիրուած ձեռնարկ:
Վարչութեան անդամ Վազրիկ Չիլոյեանը իր բացման խօսքին մէջ ընդգծեց անկախ պետութիւն կերտելու այն շղթան, որ կ՛երկարի մայիսեան հերոսամարտերէն մինչեւ արցախեան պայքար ու Հայաստանի վերջին ժողովրդային շարժում:
Այնուհետեւ ցուցադրուեցաւ հայրենի «Երկիր Մետիա» կայանին պատրաստած` Արթուր Մկրտչեանի հեղինակային վաւերագրական «Պետութիւն վերջին հողակտորի վրայ» ժապաւէնին անգլերէն տարբերակը:
Յայտնենք, որ ցուցադրուած էին նաեւ 1918 թուականին անկախացած հանրապետութեան պաշտօնական արխիւներէն նմուշներ` զինուորական, դիւանագիտական, տնտեսական, ընկերային եւ այլ բնագաւառներու, որոնց շարքին` այն գլխաւոր փաստաթուղթը, որ աւետած է հայկական անկախ պետութեան հիմնադրութեան մասին` Հայաստանի Հանրապետութեան անկախութեան հռչակագիրը:
* Կազմակերպութեամբ «Սարդարապատ» գրախանութին եւ Համազգայինի Գեղարուեստական միաւորին, մասնակցութեամբ գեղանկարիչ Ռազմիկ Սամուէլցի «Արթ 4 արթ» գեղարուեստի դպրոցի սաներուն, 30 մայիսին Համազգայինի սրահին մէջ տեղի ունեցաւ իւրայատուկ ցուցահանդէս մը, ուր ներկայացուած ստեղծագործութիւնները նուիրուած էին Հայաստանի Ա. Հանրապետութեան 100-ամեակին:
Կիպրոս
* 27 մայիսին Նիկոսիոյ Ս. Աստուածածին եւ Լիմասոլի Ս. Գէորգ եկեղեցիներուն մէջ պատարագի ընթացքին տեղի ունեցաւ հանրապետական մաղթանք եւ գոհաբանական աղօթք` Հայաստանի Ա. Հանրապետութեան հռչակման առիթով, իսկ պատարագի աւարտին կատարուեցաւ հոգեհանգստեան պաշտօն` Սարդարապատի, Ղարաքիլիսէի եւ Բաշ Ապարանի ճակատներուն վրայ նահատակուած քաջարի մարտիկներու հոգիներուն համար:
* Հովանաւորութեամբ թեմի կաթողիկոսական փոխանորդ Խորէն արք. Տողրամաճեանի, 2 յունիսին ՀՄԸՄ-ի ՀԵՄ-ի կառոյցէն ներս տեղի ունեցաւ Հայաստանի Ա. Հանրապետութեան հռչակման 100-ամեակի հանդիսութիւններուն մեկնարկը նշող ձեռնարկը:
Բացման խօսքը արտասանեց Սիւզի Չիլինկիրեանը, ապա տեղի ունեցաւ տեսերիզի ցուցադրութիւն` մայիս 28-ի պատմական իրադարձութեանց մասին:
Սրբազան հայրը իր սրտի խօսքին մէջ ըսաւ, որ 28 մայիսը համայն հայութեան տօնն է, աւելցնելով, որ այնպէս` ինչպէս սուրբերը կը պատկանին համայն մարդկութեան, նոյնպէս ալ ազգային ու եկեղեցական մեր տօները կը պատկանին համայն հայութեան: Սրբազանը նկատել տուաւ, որ վերջին շրջանին տեղի ունեցած ներհայաստանեան իրադարձութիւնները բնականաբար ազդեցին Հայաստանի Հանրապետութեան 100-ամեակի նշման աշխատանքներուն վրայ, սակայն 100-ամեակը մէկ տարուան ժամանակով պէտք չէ պայմանաւորել: Սրբազան հայրը շեշտեց, որ պէտք է այժմէական իմաստ տալ պատմական դէպքերուն եւ կեդրոնանալ յատկապէս բանակաշինութեան, հայրենիքի հզօրացման, դիւանագիտական աշխատանքներուն, փետրուարեան ապստամբութեան, հանրապետութեան անկումին եւ խորհրդայնացման վրայ: Ան հաստատեց, որ Սարդարապատով կերտուեցաւ Հայաստանի Հանրապետութիւնը եւ Արցախով կերտուեցաւ վերանկախացումը: Եթէ չըլլար Ա. հանրապետութիւնը, չէր ըլլար երկրորդը, չէր ըլլար երրորդը: Ան ըսաւ, որ այսօրուան Հայաստանի հանրապետութեան հիմնադրութիւնն է, որ կը նշենք, իսկ հիմա նոր Հայաստանն է, որ կը բացուի ամբողջ հայութեան, որ պէտք է կառուցել 28 մայիսով կերտուած Հայաստանի արժէքներով, ժողովրդավարութիւն, մարդկային իրաւունքներ, ազատութիւն եւ անկախութիւն, բայց նաեւ` աշխատիլ միացեալ Հայաստանի կերտման համար: Սրբազանը հաստատեց, որ մեր դաստիարակութիւնը եւ իրերայաջորդ սերունդներու կերտումը կը պարտինք մայիս 28 կերտած սերունդներուն, եւ եզրափակելով իր խօսքը` կոչ ուղղեց բոլորին մասնակից դառնալու եւ ոչ թէ դիտողի դերին մէջ մնալու եւ շարունակել վառ պահել մայիս 28-ի աւանդը: Ձեռնարկը փակուեցաւ «Պահպանիչ»-ով եւ «Սարդարապատ» յաղթերգով:
Այնուհետեւ տեղի ունեցաւ ճաշկերոյթ-խրախճանք, որուն ընթացքին ժողովրդային, ազգային ու յեղափոխական երգերով ելոյթ ունեցաւ Լիբանանէն հրաւիրուած երգիչ Նժդեհ Պոտրումեանը:
Միացեալ Նահանգներ
Մասնակցութիւն Կլենտէյլի
Նոր Ոստիկանապետի Երդման Արարողութեան
Ընդառաջելով ոստիկանական բաժանմունքի հրաւէրին` Արեւմտեան թեմի առաջնորդ Մուշեղ արք. Մարտիրոսեանը ներկայ գտնուեցաւ նոր ոստիկանապետ Քարլ Փովիլայթիսի երդման արարողութեան, որ տեղի ունեցաւ 31 մայիսին, Կլենտէյլի քաղաքապետարանին մէջ:
Կլենտէյլի քաղաքապետութեան վարիչ Եասմին Պիրզը արտասանեց իր ողջոյնի խօսքը եւ հրաւիրեց առաջնորդ սրբազանը` կատարելու բացման աղօթքը: Սրբազանը աղօթք բարձրացուց առ Աստուած, որպէսզի առաջնորդէ ոստիկանապետին քայլերը իր այս պաշտօնին մէջ` անոր պարգեւելով ուժ եւ կորով, որպէսզի իր պարտականութիւններն ու պատասխանատուութիւնները լիարժէքօրէն իրագործէ` պարգեւելով իմաստութիւն ոստիկանութիւնը առաջնորդելու առաքելութեան մէջ, որպէսզի զայն կատարէ արժանապատուութեամբ, արդարութեամբ եւ ուղղամտութեամբ: Ան նաեւ աղօթեց բոլոր ոստիկաններուն ապահովութեան համար` մաղթելով, որ անոնք քաջաբար եւ անձնուրաց կերպով կատարեն իրենց առաքելութիւնը` ընդդէմ այսօրուան աշխարհի վտանգներուն: Առաջնորդը նաեւ օրհնեց բոլոր կառոյցները, որոնք միասնաբար կը գործեն Կլենտէյլ քաղաքի բարգաւաճման համար: Եզրափակելով իր խօսքը` սրբազան հայրը յաջողութիւն մաղթեց նոր ոստիկանապետին:
Տեղի ունեցաւ երդման արարողութիւնը, զոր վարեց Եասմին Պիրզը:
Շնորհաւորական խօսքերով ելոյթ ունեցան Քաղաքապետական խորհուրդի անդամները, նաեւ` Լոս Անճելըս գաւառի ոստիկանապետ Ճիմ ՄըքՏանըլը:
Աւարտին, շնորհակալական խօսքով ելոյթ ունեցաւ ոստիկանապետ Քարլ Փովիլայթիսը, որ նաեւ ամփոփ կէտերու մէջ խօսեցաւ իր ծրագիրներուն եւ առաջնահերթութիւններուն մասին:
ՀՕՄ-ի «Ջաւախք» Հիմնադրամի Յանձնախումբը Կը Պարգեւատրէ Հայկուշ Քոհլըրը` Կեանքի Ծառայական Իրագործումներու Մրցանակով
Կազմակերպութեամբ ՀՕՄ-ի «Ջաւախք» հիմնադրամի յանձնախումբին, վերջերս Կլենտէյլի «Լեկըսի» սրահին մէջ տեղի ունեցաւ ձեռնարկ` ի նպաստ Ջաւախքի երեք երիտասարդական կեդրոններու, մասնաւորապէս Ախալցխայի երիտասարդական կեդրոնի ընդլայնման:
ՀՕՄ-ի «Ջաւախք» հիմնադրամի յանձնախումբը տարեկան ձեռնարկներ կը կազմակերպէ` աջակցելու Վրաստանի հայ բնակչութեան: Այս տարի յանձնախումբը պարգեւատրեց իր երկար տարիներու ատենապետ Հայկուշ Քեղինեան-Քոհլըրը` «Կեանքի ծառայական իրագործումներ»-ու մրցանակով:
Արեւմտեան Ամերիկայի հայոց թեմի առաջնորդ Մուշեղ արք. Մարտիրոսեանը շնորհաւորեց Հայկուշ Քեղինեան-Քոհլըրը եւ յաջողութիւն մաղթեց հիմնադրամի յանձնախումբին, որ համայնքին կ՛ուսուցանէ ջաւախահայութեան աջակցիլ:
Յանձնախումբի անդամ Գառնի Արմէնեանը իր խօսքին մէջ կարեւոր նկատեց բարոյական եւ նիւթական աջակցութիւնը Ջաւախքի հայերուն` շեշտելով, որ հարկ է նեցուկ կանգնիլ Ջաւախքին աջակցելու ջանքերուն:
Այնուհետեւ ցուցադրուեցաւ «Ջաւախք» հիմնադրամին գործունէութիւնը ներկայացնող տեսերիզ մը:
ՀՕՄ-ի «Ջաւախք» հիմնադրամի յանձնախումբի ատենապետ Լենա Պօզոյեանը ելոյթ ունենալով` շնորհակալութիւն յայտնեց բոլոր անոնց, որոնք կը հաւատան յանձնախումբին եւ կ՛օգնեն անոր ծրագիրներուն:
Պօզոյեանը ներկայացուց հիմնադրամի վերջին 17 տարիներուն նուաճած ձեռքբերումները Ջաւախքի մէջ: Ան նաեւ քննարկեց Ջաւախքի հայերուն պայքարը` վկայակոչելով Ջաւախքէն արտագաղթի վտանգը եւ թրքական ներդրումները, որոնք կը վտանգեն Հայաստանի հիւսիսային սահմանը, բացատրելով, որ հիմնադրամը կը ձգտի մեղմացնել այդ դժուար իրավիճակը` երիտասարդական կեդրոններու տարեկան կրթական, մշակութային եւ ընկերային ծրագիրներու հովանաւորութեամբ:
Ապա ցուցադրուեցաւ տեսերիզ մը, ուր ներկայացուած էր օրուան պարգեւատրեալ Հայկուշ Քեղինեան-Քոհլըրի կեանքը, նաեւ` կարգ մը անձնաւորութիւններու շնորհաւորական խօսքերը, որմէ ետք շնորհակալական խօսքով ելոյթ ունեցաւ պարգեւատրեալը:
ՀՕՄ-ի Շրջանային վարչութեան անդամ եւ «Ջաւախք» հիմնադրամի յանձնախումբի ներկայացուցիչ-կապ Նենսի Պետիրեանը իր խօսքին մէջ ընդգծեց, որ Հայ օգնութեան միութիւնը միշտ պատրաստ է օժանդակելու հայերուն, հոն, ուր կարիք կայ, աւելցնելով, որ Ջաւախքի հայութեան ինքնութիւնը պահպանելու համար պէտք է նոր ձեւեր գտնել:
Կիպրոս
Երկրի Անկախացման
242-րդ Տարեդարձի Նշում
5 յունիսին թեմի կաթողիկոսական փոխանորդ Խորէն արք. Տողրամաճեանը եւ պետական ներկայացուցիչ Վարդգէս Մահտեսեանը ընդառաջելով Կիպրոսի մէջ Ամերիկայի դեսպանի պաշտօնական հրաւէրին` ներկայ գտնուեցան Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներու դեսպանատան մէջ տեղի ունեցած արարողութիւն-հանդիսութեան, գեղարուեստական յայտագրին ու ընդունելութեան` երկրի անկախացման 242-րդ տարեդարձին առիթով:
Միացեալ Նահանգներու դեսպան Քաթլին Տոհերթի իր ելոյթին մէջ անդրադարձաւ Ամերիկայի պատմութեան եւ ներկայ աշխարհի իրադարձութեանց:
Այնուհետեւ ելոյթ ունեցաւ հանրապետութեան նախագահ Նիկոս Անասթասիատիսը:
Հանդիսութեան ընթացքին առաջնորդ սրբազանը եւ պետական ներկայացուցիչը կիպրահայ գաղութին անունով շնորհաւորեցին ու բարեմաղթութիւններ կատարեցին դեսպանին: Անոնք նաեւ առիթը ունեցան զրուցելու խորհրդարանի նախագահին, կրօնապետներու, դեսպաններու եւ այլ պաշտօնական անձերու հետ:
Յունաստան
Էմիլիա Գասպարեան` Պրիւքսէլի
Միջազգային Մրցումի Դափնեկիր
18 մայիսին, յունահայ ջութակահարուհի, 16-ամեայ Էմիլիա Գասպարեանը հանդիսացաւ Պրիւքսէլի մէջ կայացած ջութակի «Ինթըրնեշընըլ վիոլին քոմփեթիշըն Լէոնիտ Քոկըն» հանրաճանաչ միջազգային մրցոյթի դափնեկիր:
Յայտնենք, որ Էմիլիա Գասպարեանը երաժշտասէր ընտանիքէ սերած է: Հայրը` Վահագն Գասպարեանը, յայտնի կիթառահար է, մայրը` Յասմիկ Աթապէկեանը, տաղանդաւոր դաշնակահարուհի, իսկ փոքր եղբայրը` Դանիէլ` ջութակահար:
Պոլիս
«Լուսաւորիչ Դպրաց Դաս»
Երգչախումբ
«Լուսաւորիչ դպրաց դաս» երգչախումբը կազմուած է 1929 թուականին եւ 2019-ին պիտի բոլորէ իր 90-ամեակը:
Վերջին 10 տարիներուն, զանազան առիթներով այցելութիւններ կատարած է հայրենիք եւ իր մասնակցութիւնը բերած է զանազան հանդիսութիւններու, համերգներու, ինչպէս նաեւ` «Իմ Հայաստան», «Մէկ ազգ մէկ մշակոյթ», համահայկական մշակութային փառատօներու` ղեկավարութեամբ Յակոբ Մամիկոնեանի: Երգչախումբը արժանացած է մրցանակներու եւ սփիւռքի նախարարութեան ոսկեայ մետալին:
Երգչախումբը ամէն առիթ կ՛օգտագործէ պատուելու եւ մեծարելու համար մեր ազգը, հայրենիքը եւ մեր դրօշակը:
Վեց տարի առաջ վերակազմուեցաւ մանկանց երգչախումբը` հաւատալով, որ նոր սերունդով է, որ պիտի գոյատեւէ մեր մշակոյթը եւ հայ երաժշտութիւնը: Սոյն երգչախումբը, խմբավարութեամբ Հրանդ Չիզմէճեանի, 2 յունիսին ելոյթ ունեցաւ համերգով մը: