Մարդկութեան արժանիքներու հոլովոյթը, ինչպէս նաեւ գիտութեան յառաջխաղացքը Ժամանակի ընթացքին բազմաթիւ եւ բազմատեսակ փուլերէ անցած են եւ նոյնպէս պիտի շարունակեն զարգանալ: Կը մնայ որոշել, թէ ժամանակի ո՛ր կողմն ենք մենք, եւ ո՞ր կողմը պէտք է ըլլանք: Յեղափոխական մեր դիմագիծը մեզի կը պարտադրէ ըլլալ յառաջադէմ, սակայն յաճախ կ’անտեսենք այդ բառին իմաստն ու կամքը` զայն փոխարինելով վաղեմի ու դասական խորհուրդներով:
Քսաներորդ դարու սկիզբի Սիմոն Զաւարեանի առաքելութիւնը Պէյրութի մէջ նոյնն էր, ինչպէս եղած է ու պիտի շարունակէ ըլլալ Զաւարեան ուսանողական միութեան ուղին: Մէկ բառով սահմանելով` Զաւարեանի առաքելութիւնը լուսաւորումն էր:
Լուսաւորում` գիտութեան եւ գիտակցութեան, զարգացման եւ յառաջդիմութեան եւ, վերջապէս, յանդգնութեան մէջ:
Դաշնակցութեան գաղափարախօսութիւնը լուսաւոր մտքի ու հոգիի մարմնացումն է:
Անհաւատն ու տեղքայլ ընողը տեղ չունին Դաշնակցութեան մէջ: Դանդաղաշարժը պիտանի չէ Դաշնակցութեան համար: Փայլած են ու կը փայլին միայն իրենց ժամանակէն առաջ եկողները, ինչպէս` Զաւարեանը:
Կեղծ այլախոհութեան ու նախնական յառաջդիմողականութեան «ռահվիրաները» այսօր լաւապէս գիտցուած ու ճանչցուած են մեր ընկերութեան մէջ, որ օրէ օր առ աւելի կը դառնայ նիւթապաշտ եւ սմսեղուկ: Այս երեւոյթին հովանաւորներն են անոնց հանդիսատեսները եւ ծափահարողները:
Ցաւալին այն է, որ շատեր կը կարծեն, թէ ժամանակին հետ քայլ պահելը համակշիռ է նենգութեան եւ եսի շահերուն, եւ թէ` սկզբունքը համակշիռ է յետամնաց պահպանողականութեան: Ի դէպ, մեր ախտերը արեգակի շողերուն պէս տեսանելի են ու կիզիչ: Կը տեսնենք ու կը լսենք եւ կը խօսինք, սակայն չենք շարժիր: Ինչո՞ւ: Որովհետեւ կ’ապրինք մակերեսային ու նիւթական անհատականութեան խաւարին մէջ:
Առ այդ, կու գայ Զաւարեանի պատգամը, որն է` լուսաւորումը: Լուսաւորում` խիղճի, հաւատքի ու կամքի: Լուսաւորում`գիտակցութեան, զարգացման, յանդգնութեան ու գործի:
Զաւարեանի ուղիով ոտնակոխենք ամբոխավարութեան ռահվիրաները, խորտակենք նենգամիտ եսի ստրուկները եւ վերադառնանք Զաւարեանի լուսաւոր խորհուրդին` անկեղծ եւ յանդուգն բարոյականին:
