Հանրապետութեան նախագահի նստավայրին մէջ երէկ Հայաստանի հանրապետական կուսակցութեան եւ Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան միջեւ ստորագրուեցաւ քաղաքական համագործակցութիւն կազմաւորելու մասին յուշագիր, որ պիտի գործէ մինչեւ 6-րդ գումարման Ազգային ժողովի լիազօրութիւններու աւարտը:
Քաղաքական վերոնշեալ երկու ուժերը համախմբական համագործակցութեան յուշագիրով քաղաքական պատասխանատուութիւն ստանձնած են կառավարութեան ամբողջ գործունէութեան համար: Ստորագրուած փաստաթուղթին մէջ ամրագրուած են քաղաքական համախմբակցութեան շրջագիծին մէջ համագործակցութեան ռազմավարական նպատակները, առաջնահերթութիւնները, գործունէութեան եւ կազմակերպման կարգը:
Հայաստանի հանրապետական կուսակցութեան կողմէ փաստաթուղթը ստորագրած է կուսակցութեան նախագահի տեղակալ Արմէն Աշոտեան, Հայ յեղափոխական դաշնակցութեան կողմէ` ՀՅԴ Հայաստանի Գերագոյն մարմինի ներկայացուցիչ Աղուան Վարդանեան:
Արմէն Աշոտեան նշեց, որ յուշագիրի ստորագրման համար հիմք հանդիսացած են սահմանադրական փոփոխութիւնները, նախորդ համախմբական համագործակցութեան յուշագիրը, 2 կուսակցութիւններու նախընտրական ծրագիրները, ինչպէս նաեւ Ազգային ժողովի ընտրութիւններուն արդիւնքները:
«Համախմբական համագործակցութեան հիմնական գործունէութեան ուղղութիւնները պիտի ըլլան մարդը, հասարակութիւնը եւ պետութիւնը: Մենք ունինք բազմաթիւ արժեհամակարգային ընդհանրութիւններ ՀՅԴ-ի մեր գործընկերներուն հետ, եւ այդ ընդհանրութիւններէն մեկնելով` հիմա խարխսուած է յուշագիրի այն բնագիրը, որ գալիք 5 տարիներուն համար հիմք պիտի հանդիսանայ երկու ազգային կուսակցութիւններու համագործակցութեան համար: Հիմք, որուն վրայ կառուցուած է նոր սահմանադրութիւնը», յայտարարեց Աշոտեան, ապա աւելցուց, որ հիմնական պայքարի մարզերէն պիտի ըլլան նոր սահմանադրութիւնը, «Ազգ-բանակ»-ի ներդրումը, իրաւական դաշտի բարեփոխումները, գործող սահմանադրութեան շրջագիծին մէջ մրցունակ տնտեսութեան զարգացումը եւ, վստահաբար, մարդու ազատութիւններուն եւ իրաւունքներուն հետ շաղկապուած հաստատութիւններու զարգացման խնդիրները:
Աղուան Վարդանեան նշած է, որ այս համաձայնագիրը պիտի ընդգրկէ 6-րդ գումարման Ազգային ժողովի ամբողջ հոլովոյթը` մինչեւ 2022 թուական:
«Երեք հիմնարար արժէքներ դրուած են մեր յուշագիրին մէջ: Անոնք են` մեր անվտանգութիւնը, Արցախի անվտանգութիւնը, տնտեսութեան կարգաւորումն ու զարգացումը, երկրին մէջ որակական, արմատական փոփոխութիւններ կատարելու վճռականութիւնը», ընդգծեց ան:
Վարդանեանի խօսքով` Ազգային ժողովի ընտրութիւններէն ետք կը մտնենք փուլ մը, երբ երկու կուսակցութիւնները պիտի ձգտին որակական փոփոխութիւններ կատարելու եւ յամառ աշխատանքի արդիւնքով հասնելու այդ որակական փոփոխութիւններուն:
Միւս կողմէ, յուշագիրի ստորագրութենէն ետք ՀՅԴ Բիւրոյի քաղաքական ներկայացուցիչ Արմէն Ռուստամեան ըսաւ, որ նոր համագործակցութեամբ պիտի պահպանուին ՀՅԴ-ին 2016-ին տրամադրուած նախարարական երեք պաշտօնները եւ երկու մարզպետի պաշտօնները:
Անկէ բացի, երկու կուսակցութիւններու համագործակցութեան աշխատանքը նոր թափ պիտի ստանայ եւ ՀՀԿ-ՀՅԴ քաղաքական խորհուրդը պարբերաբար պիտի գումարէ նիստեր, որոնց ընթացքին որոշումները համախոհութեամբ պիտի տրուին:
Արմէն Ռուստամեանի խօսքով` այս պահուն ՀՅԴ-ն իր նախարարներն ու մարզպետները այլ դաշնակցականներով փոխարինելու մտադրութիւն չունի: ՀՀԿ-ի հետ քաղաքական համագործակցութեան այս նոր յուշագիրով աւելի մեծ ուշադրութիւն պիտի դարձուի փտածութեան դէմ պայքարին, քատրային քաղաքականութեան եւ ընտրական հոլովոյթներուն:
Ստորեւ կու տանք ստորագրուած յուշագիրին բնագիրը.
Երեւան, 11 մայիսի 2017
Յուշագիր Քաղաքական
Համախմբական Դաշինք Կազմաւորելու Մասին
Հայաստանի Հանրապետական կուսակցութիւնը եւ Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւն կուսակցութիւնը`
– վերահաստատելով 2016 թուականի փետրուարի 24-ին երկու կուսակցութիւնների միջեւ կնքուած քաղաքական համագործակցութեան մասին համաձայնագրին իրենց հաւատարմութիւնը եւ նրանում ամրագրուած դրոյթների կատարման պատասխանատուութիւնը,
– հաշուի առնելով 2017 թուականի ապրիլի 2-ին կայացած Հայաստանի Հանրապետութեան Ազգային ժողովի ընտրութեան արդիւնքները,
– համադրելով Հայաստանի հանրապետական կուսակցութեան եւ Հայ յեղափոխական դաշնակցութիւն կուսակցութեան 2017 թուականի ապրիլի 2-ի Ազգային ժողովի ընտրութիւնների ժամանակ ներկայացրած նախընտրական ծրագրերը,
– կարեւորելով 2015 թուականի դեկտեմբերի 6-ի սահմանադրական բարեփոխումներով սկսուած համակարգային եւ որակական փոփոխութիւնները խորացնելու եւ անշրջելի դարձնելու անհրաժեշտութիւնը,
– առաջնահերթ համարելով հասարակութեան մէջ պետութեան եւ ապագայի հանդէպ վստահութեան ու լաւատեսութեան հիմքերի ստեղծման նպատակով նոր որակի իշխանութեան ձեւաւորումը,
– նպատակ ունենալով կառավարութեան կազմում երկու կուսակցութիւնների համատեղ ջանքերով ապահովելու մարդու անվտանգ ու բարեկեցիկ կեանքը`
ձեւաւորում են քաղաքական համախմբական դաշինք եւ քաղաքական պատասխանատուութիւն են ստանձնում կառավարութեան ողջ գործունէութեան համար:
- Համագործակցութեան ռազմավարական նպատակները
1.1. Ամբողջացնել մարդու արժանապատուութեան անխախտելիութեան ու իրաւունքի գերակայութեան սկզբունքների լիարժէք իրացումը երաշխաւորող մարդու իրաւունքների ու ազատութիւնների ապահովման համակարգը:
1.2. Կառավարման խորհրդարանական ձեւին անցնելու այս փուլում, Հայաստանի Հանրապետութեան սահմանադրութեանը համահունչ եւ միջազգային լաւագոյն փորձի հաշուառմամբ, ձեւաւորել համապատասխան օրէնսդրութիւն:
1.3. Ապահովել հանրային իշխանութեան բոլոր մարմինների թափանցիկ, հաշուետու եւ արդիւնաւէտ աշխատանքը` ձեւաւորելով սահմանադրական նոր կարգից բխող ներիշխանական յարաբերութիւններ:
1.4. Նպաստել քաղաքական կուսակցութիւնների միջեւ մրցակցութեան, հանդուրժողականութեան եւ համագործակցութեան մթնոլորտի խորացմանը, կուսակցութիւնների ներքին ժողովրդավարութեան զարգացմանը:
1.5. Երաշխաւորել Հայաստանի Հանրապետութեան եւ Արցախի Հանրապետութեան ընդհանուր անվտանգութիւնը:
1.6. Արտաքին յարաբերութիւններում առաջնորդուել բացառապէս ազգային-պետական շահերով:
1.7. Ապահովել հայ ժողովրդի լիարժէք եւ անմիջական մասնակցութիւնը հայոց պետականութեան ամրապնդման գործում` վերարժեւորելով հայութեան տարբեր հատուածների դերն ու նշանակութիւնը:
- Քաղաքական համախմբական դաշինքի առաջնահերթութիւնները
2.1. Նոր թափ հաղորդել հակափտածութիւն պայքարին եւ արժանիքահենք քատրային քաղաքականութեանը:
2.2. Սահմանել արդիւնաւէտ կառավարման չափորոշիչներին համապատասխանող կառավարութեան նոր կառուցուածք եւ գործունէութեան կարգ:
2.3. Ամբողջացնել ազգ-բանակ հայեցակարգը` յատուկ ուշադրութիւն դարձնելով հայրենական գիտական եւ արհեստագիտական մտքի վրայ հիմնուած ռազմարդիւնաբերական համակարգի ստեղծմանը:
2.4. Շարունակել կատարելագործել ընտրական համակարգը:
2.5. Ձեւաւորել կայուն զարգացում ապահովող ընկերային շուկայական տնտեսական համակարգ, վերանայել իրականացուող ընկերային քաղաքականութիւնը:
2.6. Սահմանել այնպիսի կարգաւորումներ, որոնք կը բացառեն բնական պաշարների գերշահագործումը, նուազագոյնի կը հասցնեն շրջակայ միջավայրի, այդ թւում` մարդու կեանքի եւ առողջութեան վրայ բացասական ազդեցութիւնը, կ՛ապահովեն բնական պաշարների արդիւնաւէտ կառավարումը եւ դրանց նկատմամբ վերահսկողութիւնը:
- Քաղաքական համախմբական դաշինքի գործունէութեան եւ կազմակերպման կարգը
3.1. Քաղաքական համախմբական համագործակցութիւնը վերաբերում է կառավարութեան ողջ գործունէութեանը:
3.2. Քաղաքական համախմբական դաշինքի կողմերն առաջնորդւում են փոխադարձ յարգանքի, փոխըմբռնման, հանդուրժողականութեան, տարաձայնութիւնները բանակցութիւնների եւ քննարկումների միջոցով լուծելու մօտեցումներով` հանրային իշխանութեան մարմինների ու պաշտօնատար անձանց գործունէութեան ամբողջական պատասխանատուութեան գիտակցմամբ:
3.3. Քաղաքական համախմբական դաշինքը կողմերը քաղաքական պաշտօնները միմեանց միջեւ բաշխում են խորհրդակցութիւնների միջոցով ձեռք բերուած համաձայնութեամբ: Վարչապետի առաջադրման իրաւունքը պատկանում է Հայաստանի Հանրապետական կուսակցութեանը:
3.4. Քաղաքական համախմբական դաշինքի կողմերը մինչեւ համապատասխան պաշտօնի համար թեկնածու ներկայացնելը` այն ներկայացնում են համախմբական դաշինքի միւս կողմին:
3.5. Քննարկումների արդիւնքում տուեալ կուսակցութեանը վերապահուած պաշտօնում կարող է նշանակուել միայն տուեալ կուսակցութեան կողմից առաջադրուած թեկնածուն:
3.6. Թեկնածուի առնչութեամբ միւս կուսակցութիւնը կարող է ներկայացնել դիրքորոշումներ, որոնք հրապարակման ենթակայ չեն:
3.7. Քաղաքական համախմբական դաշինքի կողմերը պարտաւորւում են.
3.7.1. Սահմանադրութեան փոփոխութիւնները, սահմանադրական օրէնքները ընդունել համախոհութեամբ: Կողմերը պէտք է ձգտեն այլ հարցերի շուրջ որոշումները եւս ընդունել համախոհութեամբ:
Համախոհութիւն չձեւաւորուելու դէպքում քաղաքական համախմբական դաշինքի կողմերը, պահպանելով փոխադարձ յարգանքի, փոխըմբռնման, հանդուրժողականութեան կանոնները, կարող են հրապարակայնօրէն ներկայացնել իրենց դիրքորոշումները: Համախոհութեան բացակայութեան դէպքում, անկախ իրենց դիրքորոշումից, կողմերը պարտաւոր են ապահովել ընդունուած որոշման իրագործումը իշխանութեան բոլոր մակարդակներում եւ օղակներում:
3.7.2. Համագործակցութեան կողմերից մէկի առաջարկութեամբ քննարկման առարկայ դարձնել Հայաստանի Հանրապետութեան Ազգային ժողովի եւ կառավարութեան գործունէութեանը վերաբերող ցանկացած հարց:
3.7.3. Քաղաքական համախմբական դաշինքի աշխատանքների արդիւնաւէտութեան, կանոնաւոր միջկուսակցական շփումների ապահովման եւ տեսակէտների համադրման նպատակով ձեւաւորել համախմբական դաշինքի խորհուրդ, որն իր գործունէութիւնը իրականացնում է պարբերաբար հրաւիրող նիստերի միջոցով: Կողմերի համաձայնութեամբ կարող են ձեւաւորուել նաեւ մարզային խորհուրդներ:
3.8. Քաղաքական համախմբական դաշինքի կողմերի միջեւ սկզբունքային տարաձայնութիւնների առաջացման դէպքում դրանք լուծւում են բանակցութիւնների միջոցով: Բանակցութիւնների միջոցով համաձայնութիւն ձեռք չբերելու դէպքում կուսակցութիւններից իւրաքանչիւրը, միւս կողմին գրաւոր տեղեկացնելով, կարող է դուրս գալ համախմբական դաշինքից:
3.9. Քաղաքական համախմբական դաշինքի կազմաւորելու մասին սոյն յուշագիրը գործում է մինչեւ 6-րդ գումարման Ազգային ժողովի լիազօրութիւնների աւարտը:
Հայաստանի Հանրապետական կուսակցութեան
նախագահի տեղակալ
ԱՐՄԷՆ ԱՇՈՏԵԱՆ
Հայ Յեղափոխական Դաշնակցութիւն կուսակցութեան
Գերագոյն մարմնի ներկայացուցիչ
ԱՂՈՒԱՆ ՎԱՐԴԱՆԵԱՆ