Կազմակերպութեամբ Լիբանանահայ օգնութեան խաչի Շրջանային վարչութեան առողջապահական յանձնախումբին եւ «Արաքսի Պուլղուրճեան» ընկերաբժշկական կեդրոնի նախազգուշական բաժանմունքին, չորեքշաբթի, 13 ապրիլ 2016-ին, առաւօտեան ժամը 10:30-ին, կեդրոնի «Թնճուկեան» սրահին մէջ տեղի ունեցաւ «Գիւղատնտեսութեան առնչութիւնը մեր առօրեայ կեանքին» նիւթով դասախօսութիւնը, զոր ներկայացուց գիւղատնտեսագէտ Լոռի Պչաքճեան: Առողջապահական յանձնախումբին անունով բացման խօսքը ներկայացուց ատենապետ Սոնա Եափուճեան: Ան ներկայացնելէ ետք դասախօսը նշեց, որ 21-րդ դարը մարտահրաւէրներով լեցուն դար մըն է, ուր աշխարհի բնակչութեան աճը եւ երկրագունդի կլիմայական ջերմացումը մարդկային կեանքին կը սպառնան` պատճառելով սով եւ մաքուր ջուրի տագնապ: Գիւղատնտեսութիւնը ըլլալով նաեւ գիտութիւն, այս հարցերուն լուծումներ կը փորձէ գտնել, ինչպէս` երկրագործական յաւելեալ բերք ստանալը` պարարտացուցիչներու եւ միջատասպան դեղերու օգտագործումով, ինչպէս նաեւ գիտական միջոցներով բոյսերու բջիջներու որակը բարեփոխելով (Genetically Modified Crops կամ GMO) աւելի լաւ սերմնացու պատրաստելու հեռանկարով:
Լոռի Պչաքճեան դասախօսութեան սկսաւ բացատրելով, թէ որքանո՛վ գիւղատնտեսութիւնը անմիջականօրէն առնչուած է մեր ամէնօրեայ կեանքին հետ, ինչպէս` սնունդը, ջերմուժը, ջուրը, որոնք մաս կը կազմեն այն մեծ շրջագիծին:
Մանրամասնելով վերոնշեալ նիւթը եւ յատկապէս կեդրոնանալով Լիբանանի գիւղատնտեսութեան ու բուսական, երկրագործական պատկերին վրայ` դասախօսը Լիբանանի տարածքային քարտէսի օժանդակութեամբ ներկայացուց երկրին, բուսական եւ երկրագործական (հատիկեղէնի, բանջարեղէններու, պտուղներու եւ այլն) ցանքը:
Լոռի Պչաքճեան աւանդական գիւղատնտեսութեան եւ ցանքին կողքին ներկայացուց ժամանակակից տեսակները.-
1.- Ջերմոցը (Կրինհաուս).- Ուր փակ, ծածկուած եւ յատուկ տնակներու մէջ կ՛աճեցնեն զանազան բոյսեր, բանջարեղէններ, պտուղներ:
2.- Հայտրոփոնիքս.- Ուր գլխաւորաբար ջուրի օգտագործումով (ոչ հողի մէջ) կ՛աճեցնեն զանազան բոյսեր, բանջարեղէններ, ուր ցանքը գլխաւորաբար կ՛ըլլայ ուղղահայեաց:
Գիւղատնտեսութեան մէջ կ՛օգտագործուին զանազան միջատասպան դեղեր, որոնք սպաննելով միջատները, յաճախ կը միջամտեն սնունդի արտադրման: Միջատասպան դեղերը, որոնք անցեալին օգտագործուած են նացիներուն եւ անգլիացիներուն կողմէ պատերազմի ընթացքին, այժմ կ՛օգտագործուին սպաննելու միջատները, որոնք նաեւ բացասականօրէն կ՛ազդեն մարդ արարածի ուղեղին ինչպէս նաեւ մանուկներու մօտ ջղային համակարգի աճման վրայ:
Վերոնշեալ միջատասպան դեղերու շարունակաբար օգտագործումը կ՛ազդէ մանուկներու մօտ կեդրոնացումին վրայ, իսկ տարեցներուն մօտ կը յառաջացնէ յիշողութեան հետ առնչուած զանազան հիւանդութիւններ:
Դասախօսը յաջորդ բաժինով ներկայացուց տարբերութիւնը աւանդական – դասական եւ օրկանիք միջոցներով աճած զանազան սննդեղէններու:
Լոռի Պչաքճեան ներկայացուց նաեւ GMO-ի` ծինային բարեփոխուած բերք ունենալու աշխատանքը: Ուսումնասիրութիւնները այս աշխատելաձեւին մասին կը ներկայացնեն զիրար հակասող փաստեր:
Զանազան երկիրներու մէջ արգիլուած է ծինային առումով բարեփոխուած բերքի օգտագործումը, բայց այլ երկիրներու մէջ անոնք կ՛օգտագործուին, ինչպէս` միսերու, հաւկիթներու, կաթնեղէններու, կորեկներու եւ այլ սննդեղէններու պատրաստութեան ընթացքին:
Վերջին բաժինով դասախօսը նշեց ձուկի եւ ձկնեղէններու պարզած պատկերը, ուր բարձր քանակութեան սնդիկ կը պարունակեն անոնք, յատկապէս մեծ ձուկերը: Ձկնեղէնի յաճախ օգտագործումը սննդարար յատկութեան կողքին ունի նաեւ վնասներ առողջութեան վրայ:
Աւարտին Լոռի Պչաքճեան զանազան բացատրութիւններով եւ օրինակներով պատասխանեց ներկաներու հարցումներուն:
