«Մաքառելով Կեանքի Ու Արժանապատուութեան Համար. Ինքնապաշտպանական Մարտերը Մեծ Եղեռնի Տարիներին»
Դեկտեմբերի 18-ին Հայոց ցեղասպանութեան թանգարան-հիմնարկի ժամանակաւոր ցուցադրութիւնների սրահում տեղի ունեցաւ «Մաքառելով կեանքի ու արժանապատուութեան համար. ինքնապաշտպանական մարտերը Մեծ եղեռնի տարիներին» խորագրով ժամանակաւոր ցուցադրութեան բացման արարողութիւնն ու համանուն ալպոմի շնորհահանդէսը:
Տասնվեց խորագրերի բաղկացած երկլեզու (հայերէն, անգլերէն) ժամանակաւոր ցուցադրութիւնը եւ համանուն ալպոմն ընդգծում են Հայոց ցեղասպանութեան պատմութեան հերոսական դրուագները` բազմաթիւ տպաւորիչ ինքնապաշտպանական մարտերը, ինչպէս նաեւ` Հայաստանի Ա. Հանրապետութեան ծնունդն ազդարարած յաղթանակները: Հայոց պատմութեան այս փառապանծ էջերն անհրաժեշտ է մշտապէս շեշտադրել եւ միլիոնաւոր անմեղ զոհերի հանդէպ ունեցած վիշտը զուգակցել ազգի տոկունութեան եւ պայքարելու վճռակամութեան ապացոյցներով:
«Հայոց ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցը մենք աւարտում ենք հէնց այս շեշտադրմամբ` ինքնապաշտպանութիւն: Մեզանում թիւր կարծիք կայ, թէ Ցեղասպանութեան ժամանակ մարդիկ հլու-հնազանդ գնացել են դէպի մահը: Այդպէս չէ, դա ոչ մասնագիտական պատկերացում է: Ցեղասպանութիւնները միշտ ուղեկցւում են դիմադրութեամբ, դա բնութեան օրէնքն է: Եւ գիւղերում, քաղաքներում ապրող մեր հայորդիները` տղամարդիկ, կանայք, ծերունիները, իրենց լուման են ներդրել փրկութեան համար: Դա միայն փրկութեան պայքար չի եղել, դա եղել է արժանապատուութեան համար պայքար», նշեց ՀՑԹՀ-ի տնօրէն Հայկ Դեմոյեանը:
Միջոցառումը նուիրուած է Անդրանիկ Զօրավարի ծննդեան 150-ամեակին: Ցուցադրութեան մէջ ներկայացուած են բազմաթիւ նորայայտ, առաջին անգամ շրջանառութեան մէջ դրուող լուսանկարներ, ինչպէս նաեւ` Անդրանիկ Զօրավարին առնչուող բացառիկ նիւթեր:
«Գրեթէ բոլոր բնակավայրերում եղել է ինքնապաշտպանութիւն: Ի հարկէ, մենք գիտենք ինքնապաշտպանութեան մեծ դրուագների մասին` Մուսա Լեռ, Վան, Շապին Գարահիսար, Ուրֆա եւ այլն: Մեր այս ցուցադրութեան նպատակն է տեղեկացնել, որ միայն այդ տեղ չեն եղել ինքնապաշտպանական մարտեր: Ու դա շատ կարեւոր է եւ ցոյց է տալիս, որ միայն կռուող, իր գոյութեան համար պայքարող ազգը կարող է գոյատեւել: Եւ սա ապագային, ազգապահպանմանը միտուած ուղերձ է: Պատահական չէ, որ ցուցադրութիւնը նուիրուած է Անդրանիկ Զօրավարի 150-ամեակին: Անդրանիկ Զօրավարն այն կերպարներից է, որ իր մէջ ամփոփում է մեր ժողովրդի պայքարը», ասաց ՀՑԹՀ-ի փոխտնօրէն Սուրէն Մանուկեանը:
Յատուկ հրաւիրուած էին ռազմական ակադեմիայի ուսանողները:
Նախագիծն իրականացուել է Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահի աշխատակազմի կողմից տրամադրուող դրամաշնորհի շրջանակում:
Միջոցառման ժամանակ ՀՑԹՀ-ի տնօրէն Հայկ Դեմոյեանը թանգարանի ոսկէ շքանշանով պարգեւատրեց Ֆելիքս Փիրումեանին եւ Նանսենի շքանշանով` Արտաշէս Մաթեւոսեանին` թանգարանի նոր ցուցադրութիւնը կազմակերպելու ժամանակ կատարած աշխատանքների համար: