Քուրթուլմուշ. «Թուրքիա Չի Կրնար Շէյխ Նմըրի
Մահապատիժին Զօրակցիլ, Մանաւանդ
Երբ Քաղաքական Դրդապատճառներով Գործադրուած Է»
ՄԱԿ-ի Ապահովութեան խորհուրդը բոլոր առնչակից կողմերուն կոչ ուղղեց Իրան-Սէուտական Արաբիա լարուածութեան լոյսին տակ դիմելու երկխօսութեան եւ որդեգրելու շրջանին մէջ լարուածութիւնը մեղմացնելու միջոցառումներ:
Ապահովութեան խորհուրդը դատապարտեց Իրանի եւ Սէուտական Արաբիոյ դեսպանատան եւ հիւպատոսարանին դէմ կատարուած յարձակումները եւ Թեհրանէն պահանջեց իր միջազգային յանձնառութեանց հիմամբ «պաշտպանել դիւանագիտական եւ հիւպատոսական կառոյցները»:
ՄԱԿ-ի մէջ Սէուտական Արաբիոյ դեսպան Ապտալլա Մուալլեմի նշեց, որ Ռիատի եւ Թեհրանի միջեւ լարուածութիւնը պիտի չազդէ Սուրիոյ եւ Եմէնի մէջ խաղաղութեան հաստատման ջանքերուն վրայ` աւելցնելով, որ իր երկիրը պիտի մասնակցի Ժընեւի մէջ Սուրիոյ հարցին շուրջ տեղի ունենալիք բանակցութիւններուն:
Ան նշեց, որ իր երկիրը Իրանի հետ յարաբերութիւնները պիտի վերականգնէ, «երբ դադրի այլ երկիրներուն ներքին հարցերուն միջամտելէ»:
Իրանի կառավարութիւնը յայտարարեց, որ սէուտական դեսպանատան միջադէպը անընդունելի է թէ՛ իսլամական, թէ՛ ալ քաղաքային օրէնքով` աւելցնելով, որ սէուտական կառավարութիւնը կը փորձէ Իրաքի եւ Սուրիոյ մէջ իր կրած պարտութիւնները փոխհատուցել գլխատումներու ճամբով: Իրանեան կառավարութիւնը շեշտեց, որ սէուտական ներկայ քաղաքականութենէն մեծագոյն վնասուողը ինքնին Սէուտական Արաբիան է:
ՄԱԿ-ի ընդհանուր քարտուղար Պան Քի Մուն Սթեֆան տը Միսթուրան ուղարկեց Ռիատ եւ Թեհրան երկու կողմերուն միջեւ տեսակէտներու մերձեցում կատարելու համար: Քի Մուն նաեւ լարուածութիւնը մեղմացնելու համար հեռաձայնային հաղորդակցութիւն մը ունեցաւ երկու երկիրներուն արտաքին գործոց նախարարներուն հետ:
Սպիտակ տան բանբեր Ճոշ Ըռնեսթ յայտնեց, որ Ուաշինկթըն վերջերս սէուտցիները զգուշացուցած է մահապատիժներու գործադրումէն` նշելով, որ իր երկիրը կը վերահաստատէ Սէուտական Արաբիոյ մէջ մարդկային իրաւանց կացութեան նկատմամբ իր մտահոգութիւնը: Ան ըսաւ, որ իրենք շէյխ Նմըրի դէմ արձակուած վճիռին նկատմամբ վերապահութիւն ունին:
Միացեալ Նահանգներու արտաքին գործոց նախարարութեան բանբեր Ճոն Քըրպի յայտնեց, որ շրջանին մէջ լարուածութեան մագլցումը Սուրիոյ մէջ խաղաղութեան հաստատման հոլովոյթի յառաջ մղումին պիտի չնպաստէ: Ան նաեւ բացառեց Ուաշինկթընի կողմէ Ռիատի եւ Իրանի միջեւ միջնորդութիւն կատարելու կարելիութիւնը:
Թուրքիոյ կառավարութեան բանբեր Նուման Քուրթուլմուշ յայտնեց, որ Թուրքիա չի կրնար շէյխ Նմըր Նմըրի դէմ մահապատիժի գործադրման զօրակցիլ` աւելցնելով, որ իր երկիրը դէմ է այդ պատիժին, մանաւանդ երբ կատարուած է քաղաքական դրդապատճառներով:
Քուրթուլմուշ յայտնեց, որ Թուրքիան բարեկամական յարաբերութիւններ ունի Սէուտական Արաբիոյ եւ Իրանի հետ եւ չ՛ուզեր, որ անոնք իրարու դէմ կռուին, որովհետեւ ատիկա շրջանի շահերէն չի բխիր:
Թուրքիոյ արտաքին գործոց նախարարութիւնը իր կարգին մտահոգութիւն յայտնեց Իրան-Սէուտական Արաբիա լարուածութեան առնչութեամբ:
Իրանի նախագահ Հասան Ռուհանի յայտնեց, որ «Սէուտական Արաբիան չի կրնար շէյխ Նմըրը մահապատիժի ենթարկելու ոճիրը ծածկել մեզի հետ իր յարաբերութիւնները խզելով»` աւելցնելով. «Քննադատութեանց պէտք չէ գլխատումներով պատասխանել»:
Ռուսիոյ Դաշնակցային խորհուրդի առաջին փոխնախագահ Վլատիմիր Տեժապարով Մոսկուայի եւ Ուաշինկթընի կոչ ուղղեց` Թեհրան-Ռիատ լարուածութեան նկատմամբ միացեալ կեցուածք որդեգրելու` աւելցնելով, որ բոլոր մեծ տէրութիւնները պէտք է այդ հարցին նկատմամբ միացեալ կեցուածք որդեգրեն: Ան նշեց, որ Պահրէյնի եւ Սուտանի նման շարք մը երկիրներու Սէուտական Արաբիոյ միանալով Իրանի հետ իրենց յարաբերութիւնները խզելը իսլամական աշխարհի երկու ճամբարներու` շիիականի եւ սիւննիականի բաժնուած ըլլալուն ցուցանիշն է:
