Մարդկային գիտութիւններու միջազգային կեդրոնին նախաձեռնութեամբ հրատարակուեցաւ «Համաշխարհային Ա. պատերազմի 100-ամեակ 1914-2014» գիրքը, որուն երկու հատորները ներկայացուեցան գիրքին հրատարակութեան առիթով ԵՈՒՆԵՍՔՕ-ի պալատին մէջ կազմակերպուած ձեռնարկի մը ընթացքին:
Ձեռնարկը վայելեց մշակոյթի նախարար Ռեմոն Արայժիի հովանաւորութիւնը, իսկ այդ առիթով խօսքեր արտասանեցին ՀՅԴ Լիբանանի Կեդրոնական կոմիտէի ներկայացուցիչ, երեսփոխան Յակոբ Բագրատունի, Լիբանանեան համալսարանի նախագահ Ատնան Սէյիտ Հիւսէյն, «Սաֆիր» օրաթերթի խմբագրապետ-տնօրէն Թալալ Սալման, Մարդկային գիտութիւններու միջազգային կեդրոնի տնօրէն Ատոնիս Աքրա եւ գիրքի խմբագրութեան հսկողութեան պատասխանատու Ժոզեֆ Ապու Նոհրա:
Այս առիթով իր արտասանած խօսքին մէջ, ՀՅԴ Լիբանանի կեդրոնական կոմիտէի ներկայացուցիչ Յ. Բագրատունի շեշտեց, որ 100-ամեակ մը ետք ոչ ոք անցեալէն դասեր քաղած է, իսկ այսօրուան հարցումն է հետեւեալը. «Մենք ի՞նչ կատարած ենք կանխարգիլելու համար պատերազմը, ցեղասպանութիւնը, սպանդը, բռնագաղթը, քանդումն ու սովը: Արդեօք արաբական այս շրջանին մէջ իրաւունք ունի՞նք երազելու բռնատիրութեան, գաղութատիրութեան եւ ահաբեկչութեան ո՛չ ըսելու, տկար ըլլալու եւ օտարին ծառայելու բարդոյթէն դուրս գալու, մեր հարստութիւնները օգտագործելու մեր ժողովուրդներուն շահերուն համար եւ ոչ այս կամ այն պետութեան շահերուն համար, պետութիւններ, որոնք կը շահագործեն մեր հարստութիւնները եւ մեզ կը սպաննեն այնպիսի զէնքերով, որոնց գինը մենք վճարած կ՛ըլլանք»:
Երեսփոխան Բագրատունի ըսաւ.
«Ես թոռն եմ նահատակի մը եւ զաւակը` Հայոց ցեղասպանութենէն վերապրած հայու մը: Արդեօք ես իրաւունք ունի՞մ այս շրջանին մէջ իմ արաբ եղբայրներուս հետ գոռալու հետեւեալը. թոյլ տուէք, որ երկիրս ապրի: Արդեօք ես իրաւունք ունի՞մ պահանջելու արաբական զարթօնք մը` արաբ ժողովուրդը փրկելու նոր գաղութատիրութենէն եւ նոր դրութենէն»:
Յ. Բագրատունի իր խօսքը եզրափակեց կոչ ուղղելով միասնաբար գործելու` ի խնդիր ապահովութեան եւ խաղաղութեան, ինչպէս նաեւ անցեալը յիշելու` արգիլելու համար անոր կրկնութիւնը ապագային:
