ՄԻՒՌՈՆ ՔՀՆՅ. ԱՒԵՏԻՍԵԱՆ
«Պարէ՛, Սասո՛ւն, թող աշխարհն իմանայ, որ պար չէ սա, այլ մի ողջ ժողովուրդի յաղթանակ …»:
Հայոց նորագոյն պատմութեան ոսկեայ էջերուն մէջ արձանագրուեցան ընդհանրապէս սուրիահայութեան եւ մասնաւորապէս Կիլիկիոյ վերջին պատառիկին` Քեսապին ու քեսապցիներու սքանչելագործ տոկունութեան եւ ապագայատեսիլ յուսալքութեան ազդամիջոցը 15 յունիս 2014-ի Քեսապի տարածքային վերադարձովը, ողջ հայութեան, հայոց ցեղասպանութենէն թէկուզ հարիւր տարի ետք, բռնագրաւուած հողերու եւ բռնաբարուած իրաւունքներու վերատիրացման:
Քեսապը աստուածատուր ժառանգ ու կտակ է, իսկ քեսապցին` անոր պաշտպան ժառանգորդը, որ պողպատեայ կամքով դարերու արհաւիրքներուն տոկացած, հերոսական ներկայութեամբ Կասիոսի լանջերուն զայն իր բնատուր գեղեցկութեամբը պահպանած եւ ներկայի պատշաճութեամբ Սուրիոյ զբօսաշրջային այժմէականացած ու գեղեցկագոյն վայրերէն մէկուն վերածած է:
Քեսապցին ազգային վեհագոյն արժէքներով թրծուած ընտիր օրինակ մըն է, որ իր իւրայատկութիւններով ու ազգանուէր զաւակներով կերտած է պանծալի անցեալ` երբեմն ոսկեայ եւ երբեմն ալ կարմիր գիրերով, ինչպէս վերջին` երրորդ տեղահանութեան ընթացքին շատեր կենդանի զոհողութիւններ մատուցեցին, իսկ շատեր ալ նահատակուեցան ու վէրքեր կրեցին, որպէսզի իրենց հայրենակիցներն ու զաւակները ապրին իրենց պապենական օճախէն ներս:
Անցնող պատերազմական տարիներու ընթացքին Սուրիոյ իշխանութեան եւ բանակի ուժական ու դրական ներկայութիւնը, կատարած զոհողութիւններն ու տուած նահատակները ապահովագրեցին քեսապցիներուն ներկայութիւնը Քեսապէն ներս, ըստ կարելւոյն` պաշտպանեցին տեղահանութեան օրերուն 21-22 մարտ 2014-ին, եւ ոչինչ խնայեցին վերադարձնելու զայն իր իրաւատէրերուն:
Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոս, Արամ Ա. վեհափառ հայրապետին, Բերիոյ հայոց թեմի, առաջնորդ Շահան արք. Սարգիսեանին ու Ազգային իշխանութեան, ինչպէս նաեւ աշխարհասփիւռ հայութեան նիւթաբարոյական աջակցութիւնը վայելեց ու կը շարունակէ վայելել քեսապցին:
Համահայկական ու բռունցքային հայավայել պոռթկումը ի դէմս աշխարհի անարդար լռութեան, սաստեց օրինազանցութիւն մը, պաշտպանեց մարդկային իրաւունք մը եւ բացայայտեց Թուրքիոյ օսմանամիտ ներկայ իշխանութիւններուն ցեղասպան նախահայրերուն լիիրաւ ժառանգորդ ըլլալու հանգամանքը, դատապարտելով նոյն թշնամիին ուղղակի միջամտութիւնը` ե՛ւ ռազմականօրէն, եւ դատարկելով հայաւան Քեսապը:
Քեսապցին ազգային մեր իտէալներուն եւ երազներուն մատչելի տեսիլքն է ու ներշնչարանը` մեր տեսիլքներուն: Անոր գոյատեւումով կը շարունակուի ամբողջ հայութեան գոյապայքարը Կասիոսէն մինչեւ սրբազան լեռ` Արարատ:
Արդ, ապրէ՛ անսասան` ամրագրուած հաւատքով, «փոքր ածու»-ի նուիրական ու ստեղծագործ ոգիով, յարատեւէ՛ վերականգնումի կամքով, յառաջդիմէ՛ մշակութային ու գոյապայքարի լուսաճեմ ճանապարհի վրայ, թէկուզ` համահայկական հսկայ բերդին մէկ փոքր աղիւսը ըլլալու:
Քեսապի նախկին Հոգեւոր Հովիւ`
ՄԻՒՌՈՆ ՔՀՆՅ. ԱՒԵՏԻՍԵԱՆ
