Զանազան մութ հաշիւներու եւ տարածաշրջանէն ներս աշխարհաքաղաքական ճնշումներու արդիւնք` Արցախի խորհրդարանական վեցերորդ ընտրութիւնները անընդունելի եւ նոյնիսկ ապօրինի նկատուեցան կարգ մը դէտերու կողմէ:
Շատեր մատնանշեցին, թէ պիտի չընդունին այս ընտրութիւններուն արդիւնքները: Այս գծով, ազրպէյճանական եւ, բնականաբար, թրքական աղբիւրներու մասին խօսիլը անտեղի է. փոխարէնը` ԵԱՀԿ-ի Մինսքի խմբակի համանախագահներն ու անոնց մաս կազմող մեծ պետութիւններն ու Եւրոպական Միութեան կատարած մերժողական եւ ժխտական յայտարարութիւններն են, որոնց մասին կարելի է արտայայտուիլ, քննարկել եւ եզրակացութիւններու յանգիլ:
Սակայն մէկ բան յստակ է, թէ Արցախի ժողովուրդը ինքն է, որ գործունեայ դեր խաղաց եւ իր ապագան յստակացուց: Յանկերգ մը, որ շարունակ նշուած է Մինսքի խմբակի համանախագահներուն կողմէ:
Այո՛… «Արցախի ժողովուրդը ինք պէտք է դեր խաղայ իր ապագան յստակացնելու հարցին մէջ», եւ այդ մէկը կատարուեցաւ 2 սեպտեմբեր 1991-ին, երբ Արցախի ժողովուրդը պաշտօնապէս ազդանշանը տուաւ իր ապագային` անկախութիւն յայտարարելով: Անկախութիւն մը, որ բնականաբար դիւրին չեղաւ եւ կերտուեցաւ քանի մը տարի բուռն պայքարներ մղելով, արիւն թափելով եւ ճակատամարտեր յաղթելով:
Դիտորդներուն համար ե՛ւ յիշատակելին, ե՛ւ զարմանալին այն է, որ ընտրութիւնները կատարուած էին ազատ, արդար ու թափանցիկ մթնոլորտի մէջ եւ, աւելի՛ն, մասնակցութեան համեմատութիւնը եղած է 71 առ հարիւր:
Ո՛չ մէկ դէպք, ո՛չ մէկ միջադէպ կամ զեղծարարութիւն:
Աննախատեսելի երեւոյթ էր պատահածը: Ընտրական անխախտ եւ թափանցիկ գործընթացը կը համապատասխանէր եւրոպական չափանիշներուն:
Այս երեւոյթը կարելի է նկարագրել` նշելով Եւրոխորհրդարանի պատգամաւոր Ֆրանք էնկելի մէկ հաստատումը, կամ աւելի ճիշդ սրամտութիւնը` «պլեք հիւմըր»-ը, թէ այս ընտրութիւնները երբեք կարելի չէ բաղդատել 2013-ին շրջանէն ներս երկրի մը մէջ, որուն անունը Ազրպէյճան է, նախագահական ընտրութիւններ կատարուած էին եւ նախքան քուէատուփերու բացումը… արդէն իսկ յայտնի էր, թէ ո՛վ էր յաղթականը:
Եզրակացութեան համար տեղին է անգամ մը եւս հաստատել ՀՅԴ Արցախի Կեդրոնական կոմիտէի ներկայացուցիչ եւ մեծամասնական ընտրակարգով Ազգային ժողովի անդամ ընտրուած Դաւիթ Իշխանեանի խօսքը, թէ` «Ընտրութիւնները մի միջոց են` վերահաստատելու ժողովրդավարական ուղին որդեգրած մեր կամքը: Արցախը ունի բաւականին ուժ եւ քաղաքական կամք` ժողովրդավարական ընտրութիւններ անցկացնելու համար»:
Այսպէս, Արցախը անգամ մը եւս ապացուցեց իր ժողովրդավարական բարձր մակարդակն ու պատրաստակամութիւնը: