Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ, Հայոց ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցին նուիրուած ձեռնարկները համակարգող պետական յանձնաժողովի նախագահ Սերժ Սարգսեան երէկ ներկայ գտնուած է Հայոց ցեղասպանութեան թանգարանի նոր մնայուն ցուցադրութեան պաշտօնական բացման արարողութեան: Այս մասին կը յայտնեն Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահի աշխատակազմէն:
Նախագահը Հայոց ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցին նուիրուած ձեռնարկները համակարգող պետական յանձնաժողովի, թանգարանային յանձնախումբի անդամներու եւ բարերարներու հետ շրջած է թանգարան-հիմնարկին մէջ, ծանօթացած նոր ցուցադրութեան նիւթերուն, թանգարանին մէջ անոնց պատշաճ ներկայացման համար ստեղծուած ժամանակակից պայմաններուն: Այցելութեան աւարտին նախագահ Սերժ Սարգսեան արձանագրութիւն կատարած է պատուաւոր հիւրերու գիրքին մէջ:
«Ցեղասպանութեան թանգարան-հիմնարկի նոր ցուցադրութիւնը, որ նուիրուած է Մեծ եղեռնի 100-րդ տարելիցին, իսկապէս տպաւորիչ է թէ՛ նիւթի ընդգրկման, թէ՛ մատուցման տեսանկիւնէն: Ծաւալուն եւ արդիւնաւէտ աշխատանք կատարուած է:
Կը թուի, թէ մենք` հայերս, Հայոց ցեղասպանութեան մասին գիտենք գրեթէ ամէն ինչ, բայց նման ցուցադրութիւնները վեր կը հանեն նոր շերտեր, կու տան նոր գիտելիք նոյնիսկ ամէնէն տեղեկացուածին:
Իբրեւ այցելու, ես դուրս կու գամ թանգարանէն` վերահաստատելով այն, ինչ որ բոլորիս մտքին մէջ է եւ բոլորիս շրթներուն վրայ. «Կը յիշեմ եւ կը պահանջեմ», գրած է նախագահ Սերժ Սարգսեան:
Թանգարանի նոր ցուցադրութեան պաշտօնական բացումին առիթով Հանրապետութեան նախագահը թանգարանին նուիրած է «Գրիգորի Նարեկայ վանից վանականի Մատեան ողբերգութեան, Ի Կոստանդնուպոլիս, 1850» գիրքը, որ փրկուած է 1915 թուականին տեղահանութեան ժամանակ:
Թանգարանի յատուկ հիւրերը եւս յանձնած են իրենց նուէրները: Կատերինա Համատան թանգարանին նուիրած է բրինձով լեցուած ապակեայ շիշ` Ցեղասպանութենէն ետք Մերձաւոր Արեւելքի որբանոցներէն մէկուն մէջ երեխաներու համար նախատեսուած օրական պարէնի չափով, որուն բաւարար չըլլալուն պատճառով կոմիտէն ստիպուած մերժած է ընդունիլ հազարաւոր երեխաներ: Շիշին վրայ կայ գրութիւն` «Օգնութիւն հայ որբերուն»: Հիւրերէն Եուսի Պիոռնը նուիրած է իր մեծ մօր` Պոտիլ Պիոռնի օրագիրը եւ կնիքը, իսկ Սօսի Հապէշեանը` Մարիա Ճէյքըպսընի դրամապանակը եւ լուսանկար` որբերուն խնամած պահուն:
Նոր ցուցադրութեան մշակման եւ ձեւաւորման նախագիծին ուղղութեամբ աշխատանքները կատարուած են 2011 թուականէն, երբ սկսած էին Հայոց ցեղասպանութեան յուշահամալիրի եւ թանգարան-ուսումնարանի հիմնական մասնաշէնքի հիմնանորոգման աշխատանքները, Ծիծեռնակաբերդի ճեմուղիի, յարակից տարածքի բարեկարգումը եւ վարչական մասի կառուցումը:
Աշխատանքներուն իբրեւ արդիւնք` թանգարանի ցուցադրական տարածքը ընդարձակուած է երկուքուկէս անգամ` կազմելով 2400 քառակուսի մեթր, իրականացած են Հայաստանի մէջ առաջին անգամ կիրարկուող նախագծային լուծումներ, կիրարկուած են համաշխարհային թանգարանային փորձին մէջ լայն տարածում գտած նոր ճարտարագիտութիւններ ու մօտեցումներ: Թանգարանային ցուցադրութեան բովանդակային լուծումները, նիւթերն ու բացատրագիրները հիմնուած են ցեղասպանագիտութեան մարզին մէջ վերջին տարիներու գիտական ու մեթոտական մշակումներուն վրայ:
Թանգարանային մնայուն ցուցադրութեան մէջ ամփոփուած են վերջին 7-8 տարիներու հաւաքական աշխատանքի իբրեւ արդիւնք ձեռք բերուած հազարաւոր նորայայտ նիւթեր: Ներկայացուած են նաեւ բնօրինակ եւ եզակի լուսանկարներ, գիրքեր, փաստաթուղթեր եւ այլն:
Թանգարանային նոր ցուցադրական տարածքը ունի տասներկու սրահ` նախկին երեքին փոխարէն: Ցուցադրութիւնը բաղկացած է յիսուներկու հիմնական խորագիրներէ:
Հայոց ցեղասպանութեան թանգարան-հիմնարկին մէջ ստեղծուած են բացառիկ պայմաններ` նիւթերու պահպանութեան համար: Վերջին քանի մը տարուան ընթացին կարելի դարձած է թանգարանի հաւաքածոն կրկնապատկել բնօրինակ նիւթերով, որոնք հատած են 90 հազարի սահմանը:
Վերոնշեալ աշխատանքները իրականացուած են Հայոց ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի ձեռնարկներուն ծիրին մէջ:
Ծիծեռնակաբերդի յուշահամալիրը, թանգարանը եւ յարակից տարածքը հիմնավերանորոգուած են «Ծիծեռնակաբերդ» բարեգործական հիմնադրամի միջոցներով, որուն հոգաբարձուներու խորհուրդի նախագահն է Հայաստանի Հանրապետութեան նախագահ Սերժ Սարգսեան: Հիմնադրամը կը ֆինանսաւորուի իրաւաբանական եւ ֆիզիքական անձերու կողմէ եղած նուիրատուութիւններով: