Դպրոցը այն միջավայրն է, ուր աշակերտը կը դաստիարակուի, այդտեղ է, որ կը կերտուի անոր նկարագիրը: Դպրոցին մէջ աշակերտը կ՛ամբարէ գիտելիքներ, կը սորվի հմտութիւններ եւ կը զարգացնէ ընկերային յարաբերութիւններ: Հետեւեալ գործընթացները պարագայաբար չէ, որ տեղի կ՛ունենան, այլ կ՛ենթադրեն ծրագրաւորում եւ հետապնդում, արհեստավարժ անձնակազմի ներկայութիւն ու նուիրում: Դպրոցները կը հետեւին պետական ու ազգային որոշ ծրագրի եւ, բնականաբար, վերոյիշեալ կէտերը կ՛ամբողջացուին այդ համակարգի ազգային, քաղաքական եւ պետական բաղկացուցիչներով: Ազգային, պետական բաղկացուցիչները կը հանդիսանան բնական ենթահողը, ուր վերոյիշեալ գործընթացները կը զարգանան:
Նոյնն է պարագան հայ դպրոցին: Հայ դպրոցին մէջ հայ աշակերտը կը ստանայ գիտելիքներ, հմտութիւններ, ընկերային ու մշակութային կազմաւորում` հայ ազգային ենթահողին վրայ: Այսպէս, հայ դպրոցին մէջ հայ աշակերտը կը ծանօթանայ իր ազգի պատմութեան, մշակոյթին, սովորութիւններուն եւ Դատին: Սակայն այս բոլորը չեն ըլլար կրթական համակարգի այլ բաղկացուցիչներու հաշուոյն, այլ կու գան ամբողջացնելու զանոնք: Այս հաւասարակշռութեան ստեղծումը եւ կիրարկումը կ՛ենթադրէ` բծախնդրութիւն, արհեստավարժ մօտեցում եւ հետեւողական աշխատանք:
Այսպիսով կ՛ուրուագծուի արհեստավարժ հայ դպրոցի տեսլականը: Դպրոց, ուր արհեստավարժ ձեւով կը ծրագրուի հայ աշակերտին զարգացումը բոլոր ոլորտներուն վրայ: Դպրոց, ուր քայլ կը պահուի այսօրուան արագընթաց համաշխարհային փոփոխութիւններուն հետ: Եւ վերջապէս, դպրոց, ուր այս բոլորին կողքին կան նուիրուած ուսուցիչներ եւ պատասխանատուներ, որոնք պատրաստ են այս աշխատանքը տանելու իր ամբողջական իմաստով:
Այսօր երբ հայ ծնողներէն ոմանք իրենց զաւակները կ՛ուղղեն դէպի օտար դպրոց, կը փորձեն անոնց տրամադրել դպրոցի այն բաղկացուցիչները, որոնք կը կարծեն հայ դպրոցին մէջ չգտնել: Անոնք սակայն չեն գիտակցիր, որ այդպէս ինքնաբերաբար կը կորսնցնեն հիմնական բաղկացուցիչ մը` ազգային դաստիարակութիւնը: Անոնք այս դաստիարակութիւնը կը փորձեն փոխարինել իրենց զաւակները ուղղելով հայկական մշակութային, մարզական, սկաուտական միութիւններ: Սակայն այս միութիւնները չեն կրնար փոխարինել ամբողջութեամբ հայ դպրոցը, ուր հայ աշակերտը պէտք է ստանայ ազգային ամբողջական կրթութիւն:
Արհեստավարժ հայ դպրոցի տեսլականը իրականութիւն դարձնելով` հայ դպրոցը կը դառնայ այն գրաւիչ հաստատութիւնը, որ ոչ մէկ բանով կը զիջի բոլոր այլ կրթական կառոյցներուն: Հայ դպրոցը արդէն իսկ բոլոր տուեալները ունի այս զարգացման համար, այս տեսլականի իրագործման համար: Վերջերս լիբանանահայ գաղութը օժտուեցաւ մերօրեայ պայմանները ամբողջացնող Ազգային Միացեալ վարժարանով, մնացեալ բոլոր հայկական դպրոցները նոյնպէս սկսած են օժտուիլ արհեստագիտական սարքերով եւ արհեստավարժ որոշ մեթոտներով: Արդէն բոլոր պայմանները ամբողջացած են` իրագործելու արհեստավարժ հայ դպրոցի տեսլականը, կը մնայ ունենալ ամբողջական գիտակցութիւն սոյն գործին կարեւորութեան եւ արհեստավարժութեան ամբողջական կիրարկում անոր իրագործման մէջ:
Բարի՛ վերամուտ: