18 յուլիս 2023-ին, Ազգային իշխանութեան Ուսումնական խորհուրդին հրաւէրով տեղի ունեցաւ «Ազգային վարժարանները այսօր եւ վաղը» խորագրեալ ընդլայնուած խորհրդակցութիւնը` նախագահութեամբ Լիբանանի հայոց թեմի առաջնորդ Շահէ արք. Փանոսեանի, մասնակցութեամբ Ազգային վարչութեան անդամներու, Ազգային երեսփոխաններու, թաղական կազմերու դիւաններու, Ազգային վարժարաններու տնօրէնութիւններու, խնամակալ մարմիններու, տիկնանցի, շրջանաւարտից միութիւններու անդամներու, ուսուցիչներու եւ ծնողներու:
Իր տեսակին մէջ աննախընթաց այս խորհրդակցութիւնը բացուեցաւ առաջնորդ սրբազան հօր աղօթքով եւ Ազգային ուսումնական խորհուրդի եւ Ազգային վարչութեան ատենապետներուն` Վիգէն Աւագեանի եւ Գրիգոր Արսլանեանի խօսքերով: Ապա, Ազգային վարժարաններու տնօրէններ` Անի Բագրատունի, Արմէն Թաշճեան եւ Գօգօ Էքմեքճեան ներկայացուցին Ազգային վարժարաններու դիմագրաւած մերօրեայ մարտահրաւէրները, որոնց լոյսին տակ ներկաները կատարեցին անհրաժեշտ քննարկումներ:
Այս առիթով, կատարուեցան հետեւեալ հաստատումները.-
Ա) Հակառակ Լիբանանի ընկերային-տնտեսական տագնապալի պայմաններուն, Ազգային չորս վարժարանները կը մնան կենսունակ եւ աշխուժ, շնորհիւ վարժարաններու տնօրէնութիւններու եւ անոնց շուրջ բոլորուած մարմիններու ժրաջան աշխատանքին:
Բ) Արտագաղթը եւ ուսուցիչներու երկրէն հոսքը պատճառ չեն դարձած Ազգային վարժարաններու մակարդակի նահանջին, որուն իբրեւ հակառակ ցուցանիշ, պետական քննութիւններուն Ազգային վարժարանները շարունակած են արձանագրել պատուաբեր յաջողութիւններ:
Գ) Ազգային իշխանութեան մարմիններ` Ազգային վարչութիւն եւ Ազգային Ուսումնական խորհուրդ, ի տես լիբանանեան դրամանիշի արժեզրկման եւ տնտեսական կացութեան վատթարացման, անցնող հանգրուանին կրցած են մնայուն խորհրդակցութիւններով եւ հաւաքական ճիգով, Ազգային վարժարաններու անձնակազմերուն թոշակները վերատեսութեան ենթարկել քանի մը առիթով` պատշաճեցնելու համար զանոնք օրուան պահանջներուն եւ պայմաններուն:
Դ) Ազգային վարժարանները երբեք առանձին չեն մնացած իրենց տագնապին մէջ: Լիբանանէն ներս թէ դուրս գտնուող անհատ բարերարներ եւ կառոյցներ շնորհակալ գործ կատարած են` նիւթապէս սատար կանգնելով Ազգային վարժարաններու պահպանման ճիգին:
Ե) Ազգային վարժարաններ շարունակած են «նիւթականի պատճառով ոեւէ աշակերտ հայ դպրոցէն չզրկելու» իրենց քաղաքականութիւնը եւ ամէն ձեւի դիւրութիւններ ընծայած են ուսումնատենչ կարիքաւոր աշակերտներու կրթութիւնը ապահովելու համար:
Յիշեալ հաստատումներէն ետք, ընդլայնուած խորհրդակցութեան մասնակիցները իրենց քննարկումներով ընդգծեցին հետեւեալները.
– Հարկ է շարունակել Ազգային վարժարաններու աջակցութեան բոլոր ծրագիրները, այդ ծրագիրներու յաջողութեան համար, համադրուած ճիգով, զօրաշարժի մատնելով թեմի Ազգային բոլոր մարմինները եւ խորհուրդները:
– Հարկ է զարկ տալ երիտասարդ հայ ուսուցիչներու ներգրաւման աշխատանքին` նախանձախնդիր մնալով Ազգային վարժարաններու հայեցի դիմագիծին եւ մթնոլորտին պահպանման:
– Մասնաւոր աշխատանք տանիլ ոչ հայկական վարժարան յաճախող աշակերտները դէպի հայկական վարժարան ուղղելու եւ ձուլման վտանգէ փրկելու համար զանոնք:
– Յաւելեալ թափ տալ Ազգային վարժարաններու քարոզչական աշխատանքներուն` որդեգրելով ժամանակակից արդիական, ազդու նոր մեթոտներ:
– Օգտուիլ Ազգային վարժարաններու 121 տարուան կենսափորձէն, վարժարաններու շուրջ համախմբելով շրջանաւարտներ, որոնք կը կազմեն անգնահատելի հարստութիւն: Լիբանան թէ արտասահման գտնուող շրջանաւարտները, իրենց օրինակով, նիւթական թէ բարոյական աջակցութեամբ, կրնան մեծապէս օգտակար դառնալ Ազգային վարժարաններու առաքելութեան շարունակման:
– Միջոցներ գտնել հայաշատ հեռակայ շրջաններու հայութեան զաւակները առաջնորդելու հայկական վարժարաններ` այս աշխատանքին կազմակերպման լծելով ծխական մարմիններ, ազգային կառոյցներ եւ վարժարաններու տնօրէնութիւններ:
Ազգային վարժարաններու ներկան եւ ապագան քննող խորհրդակցութեան աւարտին, փակման եզրափակիչ պատգամով հանդէս եկաւ առաջնորդ սրբազան հայրը` շեշտելով, որ լիբանանեան մերօրեայ կեանքի արտասովոր պայմաններուն թելադրութեամբ, հաւաքուած ենք լուսարձակի տակ առնելու մեր Ազգային վարժարաններուն գործունէութիւնը, որպէսզի անդրադառնանք, թէ բախտորոշ այս փուլին, անհրաժեշտ է յաւելեալ ճիգ զետեղել հայ դպրոցի աշխատանքներուն մէջ: Սրբազան հայրը յիշեցուց նաեւ, որ յատկապէս այսօր, պարտաւոր ենք ճշգրիտ տուեալներով քննել ու վերլուծել մեր վարժարաններուն ունեցած հարցերն ու խնդիրները, որպէսզի նախ կարենանք միացեալ գործակցութեամբ ներկայ տագնապալի պայմաններուն մէջ հայ դպրոցը պաշտպանել ու նաեւ մեր հաւաքականութեան ցոյց տալ, թէ մենք, պատրաստ ենք միահամուռ մասնակցութեամբ մեր ունեցածը թարմացնել եւ առաւել եւս զօրացնել:
Խորհրդակցութիւնը աւարտեցաւ դրական տրամադրութիւններով, ներկայացուած առաջարկները եւ քննարկուած ծրագիրները կրթական յառաջիկայ վերամուտի սեմին հաւաքական ու ամբողջական յանձնառութեամբ ի գործ դնելու կամքով:
ԼԻԲԱՆԱՆԻ ՀԱՅՈՑ ԹԵՄԻ
ՈՒՍՈՒՄՆԱԿԱՆ ԽՈՐՀՈՒՐԴ