Պատրաստեց՝ ՄԱՐԻՆԱ ՀԱՄԱՄՃԵԱՆ
Ազրպէյճանական Յարձակումներուն Իբրեւ Հետեւանք Զոհուած Են Արցախի 750 Քաղաքացիներ
Արցախի Մարդու իրաւունքներու պաշտպանի 27 սեպտեմբեր 2020-ին մեկնարկած փաստահաւաք աշխատանքներուն իբրեւ արդիւնք ձեռք բերուած տուեալներուն համաձայն` Արցախի մէջ զոհուած 750 քաղաքացիներէն 81-ը պարզ քաղաքացիներ են: Անոնցմէ 42-ը զոհուած են ազրպէյճանական զինուած ուժերու հեռահար հարուածներուն, ներառեալ` հրթիռակոծութեան, հրետակոծութեան, ռմբակոծութեան, ներթափանցող խումբերու հրազէնային կրակոցներուն իբրեւ հետեւանք, 39-ը` ազրպէյճանական գերութեան կամ առնուազն վերահսկողութեան տակ` ֆիզիքական բռնութեան, դանակահարութեան, գլխատման եւ հրազէնային կրակոցի կիրարկումով: Զոհուած զինուորներու պարագային ընդգրկուած է թիւը այն անձերուն, որոնց վերաբերեալ տուեալները փոխանցած է «Զինծառայողների ապահովագրութեան» հիմնադրամը:
Վիրաւորուած են 163 քաղաքացիներ: Վիրաւորուած զինուորներու յստակ թիւը ներկայիս չկայ Մարդու իրաւունքներու պաշտպանին մօտ:
Հաստատուած տուեալներով` Արցախի Հանրապետութեան 83 բնակիչներ կը նկատուին անհետ կորսուած, անոնց 23-ը` քաղաքացիներ:
Գերի տարուած եւ գերութենէն վերադարձած 103 անձերէն 23-ը Արցախի Հանրապետութեան քաղաքացիներ են:
Շողակաթ Գիւղին Մէջ Բացումը Կատարուեցաւ Շարլ Ազնաւուրի Անուան Այգի–Պուրակին
Գեղարքունիքի մարզի Շողակաթ գիւղին մէջ հանդիսաւորապէս բացումը կատարուեցաւ հանրահռչակ երգահան Շարլ Ազնաւուրի անունը կրող այգի-պուրակին: Բացման հանդիսութեան ներկայ էին Գեղարքունիքի մարզպետ Գնել Սանոսեան, Շողակաթ համայնքի ղեկավար Սուլիկօ Շուշանեան, համայնքի բնակավայրերու վարչական ղեկավարներ, համայնքի բնակիչներ եւ հիւրեր: Միջոցառման նախորդեց Գեղարքունիքի մարզպետի` Գնել Սանոսեանի մամլոյ ասուլիսը, որ կայացաւ այգի-պուրակին տարածքին մէջ: Ան անդրադարձաւ 2021 թուականի Ա. կիսամեակին մարզին մէջ կատարուած աշխատանքներուն:
Շողակաթ համայնքի ղեկավար Սուլիկօ Շուշանեան յայտնեց, որ այգի-պուրակը կառուցուած է Հայաստանի կառավարութեան կողմէ իրականացուող ծրագիրներու ծիրին մէջ: Շինարարական աշխատանքները սկսած են 2020 թուականի յուլիսէն եւ աւարտած են այս տարուան յունիսին: Այգի-պուրակին մէջ իրականացուած է ջրային եւ լուսաւորութեան համակարգ, կառուցուած է բեմական հատուած եւ տեղադրուած է Շարլ Ազնաւուրի կիսանդրին` քանդակագործութեամբ Գերասիմ Շահվերտեանի: Շինարարութեան պայմանագրային արժէքը կազմած է 18 միլիոն 860 հազար դրամ, որուն 45 տոկոսը յատկացուցած է Հայաստանի կառավարութիւնը, 55 տոկոսը` Շողակաթի համայնքապետարանը:
Այս տարի շինարարական աշխատանքները աւարտին հասցնելու նպատակով Շողակաթի համայնքապետարանին կողմէ կատարուած է յաւելեալ ներդրում` 12 միլիոն 400 հազար դրամ:
Շարլ Ազնաւուրի անուան այգի-պուրակի եւ կիսանդրիի բացման օրհնութեան կարգ կատարեց Հայ առաքելական եկեղեցւոյ Գեղարքունեաց թեմի Ճամբարակի հոգեւոր հովիւ Մեսրոպ քահանայ Երիցեան: Շարլ Ազնաւուրի կիսանդրիին եւ այգի-պուրակի բացումը կատարեցին Գեղարքունիքի մարզպետ Գնել Սանոսեան եւ Շողակաթ համայնքի ղեկավար Սուլիկօ Շուշանեան: «Ինչո՛ւ նորակառոյց այգի-պուրակը կոչուեցաւ Մեծն Ազնաւուրի անունով: 2018 թուականին, երբ Ֆրանսախօս երկիրներու միջոցառումները տեղի ունեցան Հայաստանի մէջ, մենք համայնքով որոշեցինք յատուկ հրաւէրով հիւրընկալել Ֆրանսայի նախագահ Էմանուէլ Մաքրոնը եւ մեր ականաւոր հայրենակից Շարլ Ազնաւուրը: Սակայն փոխարէնը ստացանք Ազնաւուրի մահուան բօթը, եւ մեր նպատակը անկատար մնաց: Այնուամենայնիւ կարելի եղաւ զայն այսպէս իրականացնել, Ազնաւուրը իր յաւերժ ներկայութեամբ` կիսանդրիով հիւրընկալել պուրակին մէջ», իր խօսքին մէջ նշեց Սուլիկօ Շուշանեան:
Իր սրտի խօսքը արտասանեց նաեւ մարզպետ Գնել Սանոսեան, որ ըսաւ. «Շատ կարեւոր կը համարենք այսպիսի կառոյցներու ներկայութիւնը: Այս գեղեցիկ միջավայր մըն է, ուր կարելի է կազմակերպել մշակութային ձեռնարկներ, զբօսնել ու հանգստանալ եւ վայելել հետաքրքրական ժամանց: Այս պատերազմէն ետք նման կառոյցներ աւելի շատ պիտի ունենանք, որպէսզի կարենանք փոխել մարդոց համակած տխուր տրամադրութիւնը: Համոզուած եմ, որ Ազնաւուրի անունը մնայուն պիտի ոգեշնչէ այս համայնքի երեխաները` ուսանելու եւ այդպիսով մեր հայրենիքին համար պիտանի մարդիկ դառնալու»:
Հաղորդենք, որ Շողակաթի միջնակարգ դպրոցի աշակերտները ներկաները դիմաւորեցին Շարլ Ազնաւուրի նուիրուած գրական-երաժշտական կատարումներով:
Դիլիջանի Մէջ` Էդուարդ Միրզոյեանի 100-Ամեակին Նուիրուած Նուագահանդէս
Կազմակերպութեամբ Սենեկային երաժշտութեան ազգային կեդրոնին եւ Հայաստանի կրթութեան, գիտութեան, մշակոյթի եւ մարմնակրթութեան նախարարութեան, յուլիս 10-ին կայացաւ նուագահանդէս` նուիրուած երգահան, մանկավարժ, Հայաստանի ժողովրդական արուեստագէտ, մշակութային, հասարակական գործիչ Էդուարդ Միրզոյեանի 100-ամեակին:
Նուագահանդէսը կայացաւ Երաժիշտներու միութեան Էդուարդ Միրզոյեանի անուան ստեղծագործական տան Պեթհովընի անուան դահլիճին մէջ, ուր հանդէս եկաւ Հայաստանի պետական սենեկային նուագախումբը` գեղարուեստական ղեկավարութեամբ երգահան Վահան Մարտիրոսեանի:
Տեղեկացնենք, որ Երաժիշտներու միութեան Դիլիջանի ստեղծագործական տունը հիմնադրուած է 1963 թուականին: Դահլիճի բացման հանդիսաւոր արարողութիւնը կայացած է 1984-ին: 2013 թուականէն դահլիճը կը կրէ արուեստագէտ, երգահան Էդուարդ Միրզոյեանի անունը: Ըստ ականատեսներու պատումին, Էդուարդ Միրզոյեան մեծ մասնակցութիւն ունեցած է կառոյցին շինարարական աշխատանքներուն մէջ. ան տեղեակ էր դրուած ամէն մէկ քարին եւ ուշադրութեամբ կը հետեւէր շինարարութեան:
Ժամանակի ընթացքին երաժիշտներու ստեղծագործական տան մէջ հանդէս եկած են շարք մը անուանի երաժիշտներ, որոնք իրենց նպաստը բերած են կառոյցի կայացման եւ հեղինակութեան: Այս նուագահանդէսը ո՛չ միայն յարգանքի տուրք է մեծանուն երգահանին յոբելեանին, այլեւ կը նպատակադրէ նպաստել Դիլիջանի ստեղծագործական տան հանրահռչակման:
Նշենք, որ Սենեկային երաժշտութեան ազգային կեդրոնը վերջին շրջանին իր բոլոր նախաձեռնութիւններով նպատակ կը հետապնդէ մարզային մշակութային միջոցառումներով աշխուժացնել մշակութային կեանքը Հայաստանի մարզերուն մէջ, ուր հազուադէպօրէն տեղի կ՛ունենան այսպիսի տարողութեամբ ձեռնարկներ:
«Նուիրիր Գիրք Գիւղական Գրադարանին» Ծրագիրը` Շիրակի Գիւղական Գրադարաններուն Համար
ՀՅԴ «Շիրակ» մարզային կոմիտէն յայտարարութեամբ մը տեղեկացուց, որ Շիրակ գիւղական համայնքային գրադարաններու գիրքի հաւաքածուները անհրաժեշտ գրականութեամբ համալրելու նպատակով սկիզբ առաւ «Նուիրիր գիրք գիւղական գրադարանին» ծրագիրը:
ՀՅԴ «Շիրակ» կոմիտէն կը բացատրէ, թէ «Նուիրիր գիրք գիւղական գրադարանին» ծրագիրին նպատակն է կարելի եղածին չափ աշխուժօրէն նպաստել Շիրակի գիւղական համայնքային գրադարանները գիրքի հաւաքածուներով եւ անհրաժեշտ գրականութեամբ համալրելու գործին:
Տեղեկատուական դարը փոխած է երեխաներուն վերաբերմունքը գիրքին նկատմամբ: Ընկերային հետազօտութիւնները ցոյց տուած են, որ երեխաները սկսած են աւելի քիչ ժամանակ տրամադրել ընթերցանութեան: Ուստի երեխան ընթերցանութեան հաղորդակից դարձնելու հարցը առաջնահերթ կը համարուի, իսկ այդ հարցերուն լուծման մէջ կարեւորագոյն դեր կը խաղան երեխաներուն սպասարկող գրադարանները:
Ցաւօք, գրադարանները կը բախին ժամանակակից որակեալ մանկական գրականութեան սակաւութեան: Այս յատկապէս կը վերաբերի գիւղական բնակավայրերու գրադարաններուն, ուր նոր գիրքերը գրեթէ չեն հասնիր:
Հաղորդուեցաւ, որ ծրագիրի ծիրին մէջ հաւաքուած ամբողջ գրականութիւնը փոխանցուեցաւ գիւղական համայնքներուն, դպրոցներուն, գրադարաններուն:
Հաւաքուած գիրքերը բազմազան են` հեքիաթներ, դասական, երիտասարդներու բարոյական եւ ռազմական հայրենասիրական դաստիարակութիւն, պատմութեան ու արուեստի գիրքեր, արկածներ եւ այլ տեսակներու մասին: Նշուեցաւ, որ գիրքերը կարելի է յանձնել ՀՅԴ «Շիրակ» մարզային կոմիտէի գրասենեակ:
«Ճամբորդենք Խաչատրեանի Հետ». Նոր Գծանկարային Ժապաւէն
Արամ Խաչատրեանի տուն-թանգարանը յուլիս 9-ին ներկայացուց «Ճամբորդենք Խաչատրեանի հետ» նոր գծանկարային ժապաւէնին բաց դիտում, ստեղծագործական խումբին հետ հանդիպում եւ ժապաւէնին քննարկում:
Մշակութասէր հանրութեան ներկայացուեցաւ նոր գծանկարային քառալեզու` հայերէնով, ռուսերէնով, անգլերէնով, ֆրանսերէնով ժապաւէնը, որ նուիրուած է աշխարհահռչակ երգահանին արտասահմանեան շրջագայութիւններուն: «Ես երջանկութիւնը ունեցած եմ նուագահանդէսներով հանդէս գալու Եւրոպայի գրեթէ բոլոր, իսկ ամերիկեան շարք մը քաղաքներու մէջ, ինչպէս` Եգիպտոսի, Լիբանանի, Ճափոնի մէջ եւս: Իւրաքանչիւր հիւրախաղային ուղեւորութեան նոր հանդիպումներ կ՛ունենայինք հետաքրքրական մարդոց, հրաշալի երաժշտական խումբերու, նշանաւոր գրողներու, նկարիչներու եւ հասարակական գործիչներու հետ», կը նշէ Արամ Խաչատրեան:
Հաղորդենք, որ ժապաւէնը պատրաստելու ժամանակ օգտագործուած են տուն-թանգարանի արխիւային նիւթերը, իսկ զայն նկարահանած է ILABS Armenia ընկերութիւնը Հայաստանի կրթութեան, գիտութեան, մշակոյթի եւ մարմնակրթութեան նախարարութեան աջակցութեամբ:
Ապագայի Արցախը` Արուեստի Դպրոցի Սաներուն Աչքերով
Վերջերս Ստեփանակերտի Յակոբ Կիւրճեանի անուան արուեստի դպրոցին մէջ «Թովմասեան» հիմնադրամը նախաձեռնած է ձեռնարկ մը, որուն ծիրին մէջ արցախցի երեխաները նկարեցին ապագայի Արցախը իրենց աչքերով:
«Թովմասեան» հիմնադրամի գործառնութիւններու տնօրէն Նանէ Աւետիսեանի համաձայն, «Թովմասեան» հիմնադրամը աւելի քան 20 տարիէ ի վեր, որ կ՛իրականացնէ բարեսիրական ծրագիրներ Հայաստանի եւ Արցախի մէջ:
«Այսօր մեր նպատակն է երեխաներուն օգնելու ճամբով աւելցնել անոնց մէջ հետաքրքրութիւնն ու սէրը արուեստին եւ հայկական մշակոյթին հանդէպ: Կը կարծենք, թէ նիւթական օժանդակութեան զուգահեռ, շատ մեծ են հոգատարութիւնը, սէրը, ջերմ վերաբերմունքը: Մեր նպատակներէն է նաեւ Արցախի երեխաներուն հետ մեծ շրջանակ մը կազմել, որպէսզի հետագային որեւէ հարցի պարագային անոնց օգնելու համար կապի օղակ գոյութիւն ունենայ»:
Միջոցառման բոլոր` 12 մասնակիցներուն կտաւները պիտի հանուին աճուրդի, իսկ ստացուած եկամուտը պիտի յատկացուի արուեստի, մշակոյթի վերաբերող բարեսիրական ծրագիրները կեանքի կոչելու:
«Թովմասեան» հիմնադրամի տնօրէնը արուեստի դպրոցի սաներուն բաժնած է նուէրներ եւ աշխատանքային գործիքներ:
