ԿԱՐՕ ԱՐՄԵՆԵԱՆ
Հիմա, որ ՀՀ Ազգային ժողովի մեծամասնական ճակատը յստակօրէն դիրքորոշուեցաւ ընդդէմ արտահերթ ընտրութիւններու, յստակ է, որ իշխանութիւնը հանրութեան պիտի ներկայանայ «նոր լիազօրութիւններ»-ով: Իշխանութեան կողմէ միամտութիւն պիտի ըլլար յամառիլ արտահերթ ընտրութիւններու իր առաջարկին վրայ: Ինք հիմա վերալիազօրուած կառավարութիւն է եւ վե՛րջ:
Իրականութեան մէջ ներկայ իշխանութիւնը կառավարութիւն է բոլորովին այլ պատճառով: Պատերազմը, մեզի բերած իր ամօթալի պարտութեամբ եւ անոր հետեւող նոյեմբեր 9-ի ամօթալի համաձայնագրով, պատճառ դարձած է, որ ՀՀ ներքին քաղաքական դաշտը լայն չափերով անհետանայ: Քաղաքական դաշտին մէկ մեծ շերտը ինկած է ինքնաբարոյալքումի, կրաւորականութեան, եւ, հետեւաբար, քաղաքական զգայազրկութեան (political apathy) վիհը, որմէ ինքնաբերաբար կ՛օգտուի ներկայ իշխանութիւնը: Որեւէ ամբոխահաճ (populist) իշխանութեան երկրորդ նախընտրութիւնն է ասիկա` առաջինը ըլլալով ամբոխի կոյր հաւատքը: Հիմա հոս ենք: Պր. Փաշինեան կ’օգտուի հասարակութեան «ինքնաբացարկման» տէ ֆաքթօ-էն եւ Մոսկուայի ենթադրեալ հովանաւորութենէն: Եւ անշուշտ` խորհրդարանական մեծամասնութեան (իր համախոհական դաշտի) վերջին որոշումէն: Հանրութեան զանգուածային զօրակցութիւնը ստանալու առումով, ընդդիմութեան գործը այժմ կը թուի գտնուիլ նոր փուլի մը պահանջկոտ նախասեմին:
Նկատի առնելով վերոյիշեալը` պէտք է հանել հետեւեալ կարեւոր եզրակացութիւնը վաղուան գործին համար: Այսօր արդէն ընդդիմութեան գլխաւոր առաջնահերթութիւնն է վերականգնել ՀՀ քաղաքական դաշտը: Ետ բերել քաղաքացին: Զայն վերստին քաղաքականացնել: Զայն վերստին մղել դէպի իր իրաւունքները: Բնաջինջ ընել անտարբերութեան գօտին քաղաքական կեանքի ոլորտէն եւ իշխանութեան ձեռքէն խլել հասարակութեան ներկայ օրերու ապաքաղաքական վերաբերմունքի զէնքը եւ այդ զէնքը փճացնել:
Այս բանին համար անհրաժեշտ է, առաջին հերթին, հրապարակել ընդդիմութեան շօշափելի ծրագիրը (political platform) երկրի տնտեսական եւ ընկերային ոլորտներու վերաշխուժացման համար: Այն ինչ որ ցարդ ծանուցուած է որպէս ծրագիր, մեծապէս անբաւարար է այլեւս նախատեսուած քաղաքական արշաւին համար: Ընդդիմութիւնը հանրութեան կը պարտի իր հանգամանաւոր ծրագիրը: Ծրագի՛ր, որ համոզիչ լուծում կը հայթայթէ հասարակութեան իրական հարցերուն եւ կը յաջողի հասարակութիւնը վերակենդանացնել որպէս պահանջատիրական գործօն: Նուրբ եւ դժուարին առաքելութի՛ւն մը ` լաւագոյն պարագային իսկ:
Երկրո՛րդ: Պէտք է իրապաշտօրէն մատնանշել այսօր, որ ցարդ ընդդիմութիւնը իր «թեկնածու»-ին տուած է կէս-սիրտ զօրակցութիւն մը միայն էապէս հանրութեան յղելով այն շփոթեցուցիչ պատգամը, որ ինք լիարժէք վստահութիւն չունի իր թեկնածուին վրայ®Ընդդիմութիւնը հանրութեան ներկայացած է ժամանակաւոր թեկնածուով մը միայն` անորոշ թողնելով իր ապագայի դիտաւորութիւնները: Եթէ Վազգէն Մանուկեանը չէ ընդդիմութեան իրական թեկնածուն, ապա ո՞վ է: Հասարակութիւնը իրաւունք ունի այս հարցումը ուղղելու: Ասիկա հիմնական բաց մըն է այս կէտին վրայ այլեւս ընդդիմութեան քաղաքականութեան մէջ: Այս հարցը պէտք է լուծուի: Իր «ձեռքերը քաղաքականութենէն լուացած» եւ քաղաքական անտարբերութիւնը ընտրած հասարակութիւնը յստակօրէն պէտք ունի աւելի մեկին տեղեկութեան…որպէսզի սկսի իր գրաւը դնել 17-ի ընդդիմութեան վրայ: Պարզ խօսքով, ընդդիմութիւնը յստակ պատասխան պէտք է տայ հետեւեալ հարցումին: Ըստ ընդդիմութեան, ո՞վ է վաղուան վարչապետը®Առանց այս հարցումին տրուած յստակ պատասխանի` ընդդիմութիւնը ակամայ կը «զօրացնէ» Փաշինեանին ձեռքը…որպէս արդէն իսկ բեմը զբաղեցնող քաղաքական ուժի: Կը գտնուինք այս անհեթեթ կացութեան մէջ:
Ներկայ դրուածքով, ՀՀ քաղաքական դաշտի տեղքայլը կը թուի ըլլալ Փաշինեանի լաւագոյն քաղաքական «յենարան»-ը: Մինչդեռ իր մերժելի վարքագծով եւ աղէտաբեր պարտուողականութեամբ, Փաշինեանն է, որ պէտք է մղէ քաղաքական դաշտը զօրավիգ կանգնելու ընդդիմութեան դատին, որ հանրութեան հարազատ դատն է: Այս դիրքերը պէտք է անյապաղ շրջուին: Երկիրը պէտք է դուրս գայ այս անհեթեթ եւ ծիծաղելի թիւրիմացութենէն եւ անելէն:
Եւ որպէսզի կարելի ըլլայ յաջողապէս շրջել այս դիրքերը, ընդդիմութիւնը արագօրէն պէտք է լուծէ «հաւատք»-ի (credibility) երկու խնդիր: Առաջին` վերականգնել հասարակութեան հաւատքը ինքնիր քաղաքական ուժին հանդէպ: Երկրորդ, նուաճել հասարակութեան լայնածաւալ վստահութիւնը ի նպաստ 17-ի կարողականութեանց: Ընել այնպէս, որ հասարակութիւնը մեծ զանգուածով հաւատայ, որ17-ի ընդդիմութիւնն է ներկայ իշխանութեան հարազատ եւ անվիճելիօրէն փրկարար այլընտրանքը, եւ ինքն է երկրի առաջնորդող ուժը: Այս պարտաւորիչ սեմն է, որ կը ներկայացնէ ընդդիմութեան եւ երկրի մեծ մարտահրաւէրը այսօր: Եւ ան ամէն գնով պէտք է նուաճուի որպէս մեկնարկը մեր անկախ պետականութեան յաջորդ ոստիւնին:
Փետրուար 8, 2021
Ուաշինկթըն