ՅԱՐՈՒԹ ՉԷՔԻՃԵԱՆ
Հրայրը փոքր տարիքէն կը ճանչնամ, երբ ինձմէ դասարան մը վար՝ Կեդրոնական Բարձրագոյն Վարժարանի (Կ.Բ.Վ.) աշակերտ էր եւ ՀՄԸՄ-ի Պէյրութ Դ. շրջանի՝ Հայաշէնի սկաուտ, ես՝ Պէյրութ Բ., դրացի Էշրէֆիէյի սկաուտ: Յաճախ միացեալ , խանդավառ ձեռնարկներ կ՛ունենայինք:
Վերջին անգամ 2018-ին տեսնուեցանք, ՀՄԸՄ-ի 100-ամեակի տօնակատարութիւններուն ընթացքին, Օփերայի սրահին մէջ, Երեւան: Անցնող 6-7 տարիներուն, հանրային եւ եկեղեցական առիթներով, քանի մը անգամ տեսնուած էինք, երբ Լիբանան եկած էր:
Հրայրը զուարճախօս՝ միշտ ժպտուն, սրամիտ ու կատակասէր էր: Մեր հանդիպումներէն մէկուն, յիշեց Հայկը՝ մականունով կրկնորդս (այս լուսանկարները տրամադրողը), դասընկերս, նաեւ, ՀՄԸՄ-ի սկաուտ, որ Մխճեան էր, իսկ ես՝ Չէքիճեան, այսինքն, թարգմանաբար՝ գամ եւ մուրճ: Հրայրին սրամտութիւններէն էր այս, որ կարողութիւնը ունէր առանց վիրաւորելու, պատեհ առիթին մուրճի եւ գամի, կամ այլ յարակից նիւթերով, կատակներով ու դրուագներով զուարճացնելու շրջապատը: Զինք լաւ չճանչցողը երբեմն դժուարութիւն կ՛ունենար կռահելու, թէ՝ խօսակցութեան մէջ կը կատակե՞ր թէ՝ ոչ:
Դպրոցական «Արփի» պարբերաթերթի Յունուար 1966-ի թիւին մէջ, երբ 10-րդ դասարան էր հետեւեալ երգիծական «Բառարան» խորագիրով գրութիւնը գրած էր (էջ 19).
- Հանգանակութիւն – պատուաւոր մուրացկանութիւն:
- Ուսուցչութիւն – ծոյլ մարդոց ծանր գործ:
- Աստղ – հիւանդ բանաստեղծի ներշնչարան:
- Դերձան – հագուստի շաղկապ:
- Հայհոյանք – փողոցի մարդոց քերականութիւն:
- Գիրք – անձայն շատախօս մը:
- Ամուսնութիւն – բազմապատկութիւն:
- Կ.Բ.Վ. – կեանք բուրող վանդակ (դպրոցին անունը):
- Հոգեհանգիստ – կեանքի եւ հաշտութեան հանդէս:
- Քաղաքավարութիւն – դանակի եւ պատառաքաղի գործածութիւն:
Հրայր երբե՛ք հանգանակութեան չսպասեց, իր ազնիւ, գործօն ու տնտեսական մեծ ներդրումը ունեցաւ մեր ազգային իրականութեան մէջ, ո՛ւր որ կարիքը կար, ընդհանրապէս անշշուկ: Եւ վերջապէս, իր միա՛կ անախորժ կատակով, ինչպէս գրած էր, կեանքին հետ հաշտ հանդիսութեամբ՝ անակնկալօրէն հեռացաւ:
Վարձքդ կատար եղբայր Հրայր:
30 հոկտեմբեր 2020