Ինչպէս Ժամանակդ Անցընել, Երբ Ստիպուած Ես Տունէն Դուրս Չելլել…

Պատրաստեց՛ ՇՈՂԻԿ ՏԷՐ ՂՈՒԿԱՍԵԱՆ

Մեզմէ շատեր այս հարցին առջեւ գտնուեցան այս վերջին ամիսներուն, երբ «Քովիտ-19» ժահրին պատճառով ստիպուած տունը մնացինք եւ առիթը չունեցանք դուրս ելլելու ու օգտուելու մեր ամառնային արձակուրդներէն:

Սակայն շատերու համար ասիկա առիթ մը եղաւ դիմելու իրենց ստեղծագործական մտածողութեան` գտնելու համար լուծումներ չձանձրանալու եւ հաճելի ժամանակներ անցընելու:

***

Գետնին Վրայ Կաւիճով Գծագրութիւններ`
Արտասովոր «Ճամբորդութիւններու» Համար

Ամերիկայի Իլինոյ նահանգին մէջ, ուրիշ աշակերտներու նման, 14 տարեկան Մաքեր եւ անոր 9 տարեկան եղբայրը` Քամտըն, երկար ժամանակ զրկուած մնացին դպրոցէ, ընկերներ տեսնելէ, մարզանք ընելէ` իրենց ժամանակը հաճելի ձեւով անցընելու համար:

Ձանձրոյթին դէմ պայքարելու համար, ամերիկացի քոյրն ու եղբայրը յղացան գաղափար մը` քիչ մը ուրախութիւն մտցնելու ո՛չ միայն իրենց, այլ նաեւ իրենց դրացիներուն կեանքին մէջ: «Մեկուսացում»-ի առաջին օրէն, Մաքեր սկսաւ իրենց տան առջեւի մայթին վրայ կաւիճով գծել ստեղծագործ «տեսարաններ» եւ եղբօրմէն խնդրեց անոնց մէջ ինքզինքը զետեղել հաճելի կերպով:  Այս ձեւով անոնք կարելիութիւնը ունեցան առանց իրենց տեղէն շարժելու կամ ժամանակ անցընելու «ճամբորդելու» աշխարհի չորս կողմը…

***

Հնդկաստանէն Մինչեւ Փարիզ

Մինչ այդ Տուպայի մէջ փոքրիկ հնդիկ մանչ մը ուրիշ «ճամբորդութիւն» մը կը կատարէր` «կառուցելով» Էյֆել աշտարակ մը… լուցկիներով:

Ինչպէս աշխարհի չորս կողմերը բնակող մեծ թիւով աշակերտներ, նոյնպէս եօթը տարեկան Վիանն ալ ստիպուեցաւ մարտ ամիսէն մնալ տունը եւ դասերուն հետեւիլ համացանցին միջոցով: Հետեւաբար, անոր հայրը զինք հեռու պահելու համար պատկերասփիւռէն եւ տարբեր վիտէօ խաղերէն, անոր առաջարկեց Էյֆելի աշատարակէն օրինակ մը լուցկիներով շինել: Այս գաղափարը շատ խանդավառեց Վիան:

Վիան գործի լծուեցաւ իր ծնողքին հետ` իրարու փակցնելով 2750 լուցկիներ եւ իրարու միացնելու աշտարակին տարբեր բաժինները: Աշխատանքը կարօտեցաւ 95 ժամի: Վիանի հայրը թափանցիկ թուղթերու վրայ գծեց աշտարակին տարբեր բաժինները, մինչ անոր մայրը իր օգնութիւնը բերաւ փակցնելու ընթացքին: Այս ձեւով, երկու շաբթուան վրայ, օրական մօտաւորապէս վեց ժամ աշխատանքէ ետք, 95 սմ հասակով լուցկիէ աշտարակը վերջապէս կազմուեցաւ:

Այժմ, Վիան պատրաստ է իրականացնելու իր յաջորդ կառոյցը` Տուպայի ամէնէն բարձր աշտարակին` Պուրժ Խալիֆայի օրինակը:

100 Օրուան Ծրագիրը

Բրուտագործի մը համար կաւէ գաւաթներ շինելը շատ պարզ եւ կրկնուող աշխատանք մըն է: Սակայն երբ բրուտագործ արուեստագէտ մը ինքն իրեն իբրեւ մարտահրաւէր կը կարդայ 100 օրուան ընթացքին 100 տարբեր գաւաթներ շինել, հարցը շատ աւելի հետաքրքրական կը դառնայ:

***

Այս մարտահրաւէրն է, որ ինքն իրեն ուղղած է ընկերային ցանցերուն վրայ Լոլլի Լոլլի Սերամիքս անունով ճանչցուած արուեստագիտուհին: Ծրագիրը շատ պարզ է: Ճիշդ է, որ գաւաթի մը ձեւը ինքնին շատ հասարակ է, հետեւաբար 100 տարբերակներ ստեղծելու համար պէտք էր մեծ երեւակայութիւն աշխատցնել, որպէսզի այդ առարկան ամէն օր տարբեր առարկայի մը տպաւորութիւնը տար:

Այս ձեւով, պահելով հիմնական ձեւը, Լոլլի Լոլլի Սերամիքս աշխատած է անոր կոթին վրայ` անոր տալով իւրայատուկ ձեւ մը, երբեմն անիմաստ կամ նոյնիսկ անգործածելի:

***

Իսկ դուն երբեւէ նման մարտահրաւէր մը ուղղա՞ծ ես դուն քեզի: Այլապէս, կրնաս այս արտասովոր տարուան ամառնային արձակուրդին վերջին շաբաթները օգտագործելով փորձել օրական նոր բան մը ստեղծել շուրջդ գտնուող տարբեր առարկաներով` մինչեւ դպրոցի վերամուտին օրը:

Կը Սիրե՞ս «Անիմէներ» Դիտել

Հաւանաբար քեզի ծանօթ են «Քիքի փոքրիկ կախարդը», «Փոնիօ» կամ «Երկնքին մէջի դղեակը» ճափոնական «անիմէ» շարժապատկերները: Աշխարհի շուրջ շատ են այսպիսի շարժապատկերներու սիրահարները: Ճափոնական այն «անիմէները» ճանչցուած են իրենց իւրայատուկ ոճով, սակայն յատկապէս անոնց երեւակայական եւ բանաստեղծական մթնոլորտով:

2001 թուականին հիմնուած է Կիպլի թանգարանը Ճափոնի Թոքիօ մայրաքաղաքին մէջ: «Սթիւտիօ Կիպլի» աշխատանոցը հիմնուած է 1985-ին` Հայաօ Միազաքիի եւ Իսաօ Թաքահաթայի կողմէ: Հոն է, որ կը պատրաստուին այդ նշանաւոր «անիմէները»: Հետեւաբար աշխատանոցի յատուկ այս թանգարանին մէջ այցելուները մօտէն կրնան ծանօթանալ այդ շարժապատկերներուն պատրաստութեան ընթացքին, մօտէն տեսնել անոնց մէջ երեւցող առարկաները, ապրիլ անոնց կախարդական մթնոլորտը: Ցուցադրուած են բազմաթիւ ուսումնասիրական գծագրութիւններ, նոթեր, նկարչութիւններ, շարժապատկերներու պատրաստութեան յատկացուած վաւերագրական ժապաւէններ…

Բնական պայմաններու մէջ, այս թանգարանին մէջ նկարելը արգիլուած է: Սակայն այժմ, նոյնիսկ հեռուէն, այս վայրերը այցելելը մեզի համար կարելի պիտի ըլլայ, որովհետեւ «Քովիտ-19»-ի համաճարակին պատճառով գոց թանգարանը ամէն շաբաթ փոքրիկ «վիրթուալ» այցելութիւն մը մեզի կ՛առաջարկէ համացանցին վրայ անոր տարբեր սրահներուն մէջ:

Հետեւաբար, այժմ աշխարհի չորս կողմերէն «անիմէներու» սիրահարներ պիտի կարենան  վերջապէս իրենք ալ վայելել Միազաքիի եւ անոր գործակիցներուն աշխարհը:

Ժամանց