Գաղութէ Գաղութ

Պատրաստեց՝ ՄԱՐԱԼ ՄԽՍԵԱՆ

Սուրիա

Ուսուցչական Համագումար

Հովանաւորութեամբ Բերիոյ հայոց թեմի առաջնորդ Շահան արք. Սարգիսեանի եւ նախաձեռնութեամբ Ուսումնական խորհուրդի, 21-23 օգոստոսին Քեսապի «Ինճէճիկեան-Կիւլպէնկեան մշակութային կեդրոն»-ին մէջ տեղի ունեցաւ ուսուցչական համագումար, որուն իրենց մասնակցութիւնը բերին թեմի ազգային վարժարաններու (Հալէպ, Դամասկոս, Լաթաքիա եւ Քեսապ) տնօրէններն ու ուսուցիչները, թիւով 70 հոգի:

Համագումարին բացումը կատարուեցաւ 21 օգոստոսին, սրբազան հօր Տէրունական աղօթքով: Սրբազան հայրը բարի գալուստի իր խօսքին մէջ անդրադարձաւ համագումարի կարեւորութեան` ընդգծելով հայ ուսուցիչի անշրջանցելի կարեւորութիւնն ու նշանակութիւնը հայեցի դաստիարակութեան մէջ: Ան հրաւիրեց ներկաները սրտբաց քննարկում կատարելու սերունդներու դաստիարակութեան գործի յաջողութեան համար:

Այս համագումարին առթիւ Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոս Արամ Ա.վեհափառ հայրապետը յղած էր օրհնութեան գիր մը:

Առաջին օրուան դասախօսներն էին  Լիբանանէն հրաւիրուած Ժիրայր Դանիէլեանը եւ Շաղիկ Գանտահարեան-Խուտավերտեանը: Դանիէլեան խօսեցաւ «Տնօրէն, ուսուցիչ, ծնողք եւ աշակերտ առողջ յարաբերութիւններ» նիւթին շուրջ, իսկ Խուտավերտեան` «Ուսուցիչ-աշակերտ հոգեբանական խնդիրներ» նիւթին շուրջ: Երկու բանախօսները ներկայացուցին կրթական համակարգի ներկայ իրավիճակը, դաստիարակութեան բարդ եւ դժուարին խնդիրները եւ իրենց պատկերացումները տուին իւրաքանչիւր խնդրին առնչութեամբ: Այնուհետեւ մասնակցող ուսուցիչները առիթ ունեցան, լուսաբանական հարցումներ ուղղելու եւ կարծիքներ արտայայտելու:

Աւարտին, սրբազան հայրը Ուսումնական խորհուրդին եւ մասնակիցներուն անունով գնահատանքի խօսքէն ետք, դասախօսները պարգեւատրեց շնորհակալագրերով եւ յուշանուէրներով:

Յետմիջօրէին տեղի ունեցաւ «Գործնական աշխատանքներ»-ու բաժին, ուր մասնակիցները բաժնուեցան վեց խումբերու եւ իրենց տրամադրուած յատուկ հարցաթերթիկներով քննարկեցին համագումարի օրակարգերը, պարզեցին հայ դպրոցին եւ ուսուցիչին իրավիճակները, կատարեցին ախտաճանաչումներ եւ իրենց հաւաքական քննարկումէն բխած առաջարկները բանաձեւեցին:

Ուսուցչական Համագումարը շարունակեց իր աշխատանքները 22-23 օգոստոսին:

Կիպրոս

Սուրիոյ Նոր Նշանակուած Դեսպանորդի Այցելութիւնը Ազգային Առաջնորդարան

13 օգոստոսին Ազգային Առաջնորդարան այցելեց Կիպրոսի մէջ Սուրիոյ նոր նշանակուած դեսպանորդ` Ուաըլ Իսմայիլ Խալիլը, որ դիմաւորուեցաւ թեմի կաթողիկոսական փոխանորդ` Խորէն  արք.  Տողրամաճեանի կողմէ:

Հանդիպումի ընթացքին արծարծուեցան Սուրիոյ քաղաքական կացութիւնը եւ Կիպրոսի իրավիճակը: Դեսպանորդը անդրադառնալով Սուրիոյ ներկայ վիճակին, Աստուածաշունչէն օրինակ բերելով` ըսաւ, որ Ծննդոց գիրքին մէջ նշուած Յովսէփի` Փարաւոնին երազին մեկնաբանութեան նման, ինք կը հաւատայ, որ Սուրիոյ եօթը տարիներու պատերազմը իր աւարտին կը հասնի եւ պիտի սկսի վերելքի նոր ծաղկման տարիները: Ան անդրադարձաւ նաեւ երկրէն ներս օտար պետութեանց ժխտական միջամտութիւններուն քաղաքական եւ զինուորական իմաստով եւ յատկապէս` Թուրքիոյ խաղցած վատ դերակատարութեան:

Իր կարգին, սրբազան հայրը նախ շնորհակալութիւն յայտնեց պաշտօնական այցելութեան համար եւ նշեց, որ հայոց առաջնորդը իր դասընկերն ու օծակիցն է եւ մօտէն ծանօթ է Սուրիոյ անցուդարձերուն: Ան յանուն հայութեան իր երախտագիտութիւնը յայտնեց պետութեան, որ 1915-ի ջարդերէն ետք աքսորեալ մեր ժողովուրդի զաւակներուն տէր դարձաւ: Միեւնոյն ժամանակ ցաւ յայտնեց Սուրիոյ նման հիւրընկալ երկրի մը աւերման ու հազարաւոր մարդոց սպանութեան, ինչպէս նաեւ պարտադրուած գաղթին: Սրբազանը նաեւ իր ընդվզումը յայտնեց անմարդկային դէպքերուն, մարդկային իրաւունքներու ոտնակոխման, սրբավայրերու պղծման ու յատկապէս Տէր Զօրի յուշահամալիրի ականահարման համար:

Սրբազանն ու դեսպանորդը անդրադարձան արաբ եւ հայ ժողովուրդներու սերտ բարեկամութեան եւ Սուրիոյ կառչած մնալու իրենց կամքին ու վերածաղկման հաւատքին:

Թեհրան

Իրանահայ Երաժշտագէտ Վարդան Սահակեանին Նուիրուած Մեծարման Երեկոյ

31 յուլիսին Թեհրանի «Վահտաթ» սրահին մէջ տեղի ունեցաւ իրանահայ երաժշտագէտ Վարդան Սահակեանի մեծարման հանդիսութիւնը:

Վարդան Սահակեանը աւարտած է գեղարուեստի բաժանմունքը եւ իսլամական մշակոյթի եւ առաջնորդութեան նախարարութեան կողմէ անոր շնորհուած է գեղարուեստի առաջին կարգի վկայական, եւ ան գնահատանքի արժանացած է «Ֆաճր» երաժշտական 27-րդ փառատօնին ընթացքին: Ան կը դասաւանդէ Իրանի զանազան համալսարաններու մէջ եւ անդամակցած է Իրանի շարժապատկերի երաժիշտներու կեդրոնին: Անդամակցած է նաեւ «Ֆաճր» երաժշտական փառատօնի տարբեր տարիներու դատական կազմերուն, Իրանի «Երաժշտական տուն»-ի մէջ: Ան նուագախումբի համար մշակած է իրանեան ազգային ստեղծագործութիւններ եւ թարգմանած` երաժիշտ Նիքոլայ Ռիմսքի Քորսաքովի «Կիրառարական ներդաշնակութիւն» գիրքը: Վարդան Սահակեանը երաժշտութիւն յօրինած է իրանեան շարք մը շարժանկարներու համար: Երկար տարիներ համագործակցած է Թեհրանի հայոց թեմի Կրթական խորհուրդին կողմէ կազմակերպուող Մշակութային փառատօնի երաժշտական բաժինի դատական կազմին հետ:

Ձեռնարկի ընթացքին գործադրուեցաւ գեղարուեստական յայտագիր եւ ցուցադրուեցաւ տեսերիզ մը, որուն մէջ Իրանի երաժշտութեան մարզէն ներս գտնուող անձնաւորութիւններ արտայայտուած էին Սահակեանի անհատականութեան ու մարդկային արժանիքներուն մասին:

Աւարտին Վարդան Սահակեանին յանձնուեցաւ գնահատագիր մը, որմէ ետք ան իր գնահատանքի խօսքը ուղղեց կազմակերպիչներուն եւ մասնակիցներուն:

Միացեալ Նահանգներ

Ծերակուտական Էնթընի Փորթանթինօ Կը Պատուէ ՀՄԸՄ-ը

9 յունիսին, նահանգային ծերակուտական Էնթընի Փորթանթինօ ՀՄԸՄ-ի 100-ամեակին առիթով Քալիֆորնիոյ նահանգային ծերակոյտին ներկայացուց ՀՄԸՄ-ը: Ան ըսաւ, որ ՀՄԸՄ-ը հիմնուած է 1918-ին ու մինչեւ օրս դաստիարակած է աւելի քան 800 հազար պատանիներ` աշխարհի 5 ցամաքամասերուն վրայ: 2018 թուականը յատկանշական է այս կազմակերպութեան համար, որովհետեւ կը զուգադիպի իր հիմնադրութեան 100-ամեակին: Ան նկատել տուաւ, որ 1968-ին Լոս Անճելըսի մէջ հիմնուեցաւ ՀՄԸՄ-ի Արեւմտեան Միացեալ Նահանգներու շրջանի առաջին մասնաճիւղը, աւելցնելով, որ  ներկայիս ՀՄԸՄ-ը դարձած է Միացեալ Նահանգներու մեծագոյն հայկական մարզական եւ սկաուտական կազմակերպութիւնը, որ կը համախմբէ ամերիկահայ երիտասարդութիւնը` ներշնչելով մարմնակրթական եւ ընկերային առողջ դաստիարակութիւն ու կ՛ամրապնդէ նոր սերունդին կապերը հայկական ժառանգութեան եւ մշակոյթին հետ: ՀՄԸՄ-ի սկաուտները ամէն տարի Քալիֆորնիոյ նահանգային խորհրդարանին մէջ, Հայոց ցեղասպանութեան ոգեկոչման օրը, դրօշակի արարողութիւն կը կատարեն: ՀՄԸՄ-ը անցնող 100-ամեակին մի՛շտ կառչած մնաց «Բարձրացի՛ր, Բարձրացո՛ւր» նշանաբանին` պատրաստելով տիպար քաղաքացիներ եւ կերտելով անոնց անզուգական նկարագիրը:

Ծերակուտականը նաեւ դրուատեց «Հրաշք» նախաձեռնութիւնը, որ իբրեւ համընդգրկուն եւ համագաղութային երիտասարդական կազմակերպութիւն` ՀՄԸՄ-ի Արեւմտեան Ամերիկայի Շրջանային վարչութեան նախաձեռնութեամբ հիմնուեցաւ եւ կը համախմբէ յատուկ կարիքներ ունեցող մարզիկներ, որպէսզի իրենց մասնակցութիւնը բերեն տարբեր մարզախաղերու:

Ծերակուտական Փորթանթինօ իր խօսքի աւարտին ողջունեց ներկայ ՀՄԸՄ-ական հիւրերը, ապա անոնց նուիրեց նահանգային ծերակոյտին հռչակագիրը, որ կը կրէ ծերակուտական Էնթընի Փորթանթինոյի, Քեւըն տէ Լէոնի եւ Սքաթ Ուիլքի ստորագրութիւնները:

Քանատա

Վանքուվըրի Մէջ Հիմնուեցաւ ՀՄԸՄ-ի Նոր Մասնաճիւղ

ՀՄԸՄ-ի 100-ամեայ յոբելեանի նորագոյն նուէրը հանդիսացաւ Քանատայի Վանքուվըր քաղաքին մէջ հիմնուած նոր մասնաճիւղը:

Արդարեւ, 18 օգոստոսին հովուական այցելութեամբ Վանքուվըր ժամանած Քանատայի հայոց թեմի առաջնորդ Բաբգէն արք. Չարեան նախագահեց ՀՄԸՄ-ի մասնաճիւղի հիմնադրութեան արարողութեան եւ օրհնեց ՀՄԸՄ-ի դրօշակը:  Հիմնադրման արարողութեան ընթացքին յաջորդաբար իրենց խօսքերը արտասանեցին ՀՄԸՄ-ի Կեդրոնական վարչութեան անդամ Մոսիկ Թօփուզեանը եւ ՀՄԸՄ-ի Քանատայի Շրջանային վարչութեան ատենապետ Լէոնի Սարմազեանը: Հանդիսութեան ընթացքին ՀՄԸՄ-ի դրօշը յանձնուեցաւ մասնաճիւղի անդամներուն:

Հիմնադրութեան արարողութենէն ետք տեղի ունեցաւ ժողովրդային նուիրահաւաք, որուն ընթացքին հանգանակուեցաւ 30 հազար տոլար` ի նպաստ նոր մասնաճիւղի յառաջիկայ աշխատանքներուն:

Սպանիա

Սպանիոյ Արքայական Ընտանիքին Ներկայութիւնը Հայազգի Տաղանդաւոր Ջութակահար Արա Մալիքեանի Համերգին

1 օգոստոսին Մայորքայի մէջ հանգստացող Սպանիոյ արքայական ընտանիքի անդամները ներկայ գտնուեցան հայազգի տաղանդաւոր ջութակահար Արա Մալիքեանի համերգին: Արքայական ընտանիքին անդամները Արա Մալիքեանը բարձր գնահատողներն են եւ 2016-ին Մատրիտի մէջ եւս ներկայ գտնուած էին անոր նուագահանդէսին:

Աշխարհահռչակ ջութակահար, խմբավար, յօրինող Արա Մալիքեանը ծնած է 1968-ին, Լիբանան: Ան հիմնադիրն է «Փականինի» քառեակին: Մալիքեան դասական երաժշտութեան կատարման անսովոր արհեստագիտութիւն կը կիրարկէ:

Պրազիլ

Հայկական Մշակոյթի Շունչը Պրազիլի Մէջ

29 յուլիսին Համազգայինի Պրազիլի մասնաճիւղի «Արեւիկ» եւ «Կիլիկիա» պարախումբերը մասնակցեցան Սան Փաուլոյի մէջ կայացած Ազգերու փառատօնին, որ տեղի ունեցաւ 5-րդ անգամն ըլլալով:

Փառատօնին մասնակցողները ներկայացուցին իրենց երկիրներու ազգային խոհանոցը եւ մշակոյթը:

Փառատօնին հայկական պարախումբերը հանդէս եկան հետաքրքրական նախաձեռնութեամբ եւ ներկաներուն սորվեցուցին հայկական պարեր` «Թամզարա», Կարնոյ քոչարի, «Մշոյ խըռ» եւ այլն:

Մասնակիցները խանդավառուեցան հայկական պարերով եւ մեծ հետաքրքրութեամբ լսեցին փոքրիկներու պարախումբի պարուսոյց Անայիս Զատիկեանին բացատրութիւնները` հայկական պարերուն, մշակոյթին եւ պատմութեան մասին: