Ներհայաստանեան իրադարձութիւններու զարգացումը կ՛ընթանայ սահմանադրական ընթացակարգային հունով: Նկատի ունենալով խորհրդարանական խմբակցութիւններու ներկայացուցիչներու յայտարարութիւնները, պարզ կը դառնայ, որ միասնական թեկնածուի ընտրութեան շուրջ գէթ այս պահու դրութեամբ գոյացած է ընդհանուր համախոհութիւն:
Մինչեւ այդ համախոհութեան ամրագրումն ու անոր նպաստող յայտարարութիւններու հրապարակումը, կայացան նաեւ հանդիպում-քննարկումներ քաղաքական տարբեր ուժերու միջեւ, ինչպէս նաեւ խորհրդակցութիւններ նախ միջնորդաւորուած, ապա նաեւ ուղղակի հիմնական երկու ուժերուն միջեւ` ՀՀԿ-ի եւ Նիկոլ Փաշինեանի:
Հանգուցալուծման բանալին երեւցաւ, երբ ՀՀԿ-ն պաշտօնապէս յայտարարեց վարչապետի թեկնածու չառաջադրելու, յետոյ` միասնական ձեւով դիրքորոշուելու եւ ապա միասնական թեկնածուն ընտրելու գործընթացը չարգելակելու որոշումները:
Հանգուցալուծման այս ուղղութիւնը երեւցաւ նաեւ ՀՀԿ խմբակցութեան եւ ընդդիմադիր շարժումի ղեկավարին միջեւ կայացած հանդիպումէն ետք հնչած երկկողմանի յայտարարութիւններուն մէջ:
Այս բոլորին նախորդած էր ՀՅԴ Հայաստանի Գերագոյն մարմինի յայտարարութիւնը քաղաքական օրակարգի եւ միասնական թեկնածուի շուրջ համախոհութիւն յառաջացնելու համար համակողմանի խորհրդակցութիւններ եւ բանակցութիւններ նախաձեռնելու մասին:
Միասնական թեկնածուի շուրջ գոյացող ընդհանուր համախոհութիւնը հետզհետէ ձեւ կը ստանայ. տակաւին պարզ չեն քաղաքական օրակարգի, այլ խօսքով` ընտրելի վարչապետի ծրագրային դրոյթներուն շուրջ եղած քննարկումներէն բխած ընդհանուր յայտարարները. անոնք եթէ ներքին առումով հիմնականին մէջ կը վերաբերին արտահերթ խորհրդարանական ընտրութիւններու կայացման ժամկէտին եւ ընտրական նոր օրէնսգիրքին, ապա արտաքին առումով կը վերաբերին անվտանգութեան հետ կապուած խնդիրներու, արցախեան հակամարտութեան, հայ-թուրք յարաբերութիւններուն, արտաքին քաղաքականութեան գերակայ ուղղութիւններուն:
Այս ձեւով հիմնականին մէջ կ՛արձանագրուի այն, որ ընդդիմադիր շարժումի ղեկավարը յետ բանակցութիւններու կու գայ օրինական դաշտ եւ սահմանադրութեան ճշդած եղանակով ու կարգով կ՛ընտրուի վարչապետ:
Ներկայ տուեալներուն նկատառումով, եթէ յատկապէս ՀՀԿ խորհրդարանական խմբակցութիւնը չկազմաքանդուի, նորընտիր վարչապետը նախ եւ առաջ կառավարութեան կազմութեան, ծրագիրի մշակման ու հաստատման եւ անոր հետ կապուած արտակարգ ընտրութիւններու կազմակերպման, ընտրական նոր օրէնքի վաւերացման, ընտրութիւններու վերահսկողական հաստատութիւններու ձեւաւորման եւ ընդհանրապէս ներքին-արտաքին քաղաքական քայլերու ձեռնարկման համար պէտք պիտի ունենայ խորհրդարանական մեծամասնութեան: Քայլերու ձեռնարկելու համար հիմնական փուլերը պիտի համաձայնեցուին: Մանաւանդ, որ կառավարման համակարգը խորհրդարանական է, եւ վարչապետը չունի նախորդ սահմանադրութեան հիման վրայ գործող նախագահի լիազօրութիւնները:
Այստեղ կը սկսի աշխատիլ նաեւ նոր սահմանադրութեան իրաւադրոյթներով ճշդուած օրէնսդիր-գործադիր փոխհակակշռման համակարգը: Ինչ որ արդէն կը նախանշէ, որ իրաւամբ Հայաստանի Հանրապետութիւնը հետզհետէ դուրս կու գայ միակուսակցական գերակայութեամբ կառավարուող դրութենէն եւ նկատելի քայլ կ՛առնէ պետական տարբեր հաստատութիւններու միջեւ փոխհաւասարակշռման ուղղութեամբ:
Յայտնաբար հանգուցալուծումը կ՛ընթանայ սահմանադրական հունով: Կը թուի նաեւ, որ այս գործընթացները կը խթանեն համակարգային արմատական փոփոխութիւններու իրականացումը` այս փուլին նախանշելով պետական հաստատութիւններու միջեւ փոխհակակշռման իրաւադրոյթներու գործնական դրսեւորումները: Հետագայ ճգնաժամեր կանխատեսելի են. կարեւորը այն է, որ գործընթացները կ՛ընթանան եւ շարունակեն ընթանալ նոր սահմանադրութեան ճշդած փոխհակակշռման իրաւադրոյթներուն հիմամբ:
