Ռուսիա եւ Թուրքիա ստորագրած են հակաօդային պաշտպանութեան «S 400» ռուսական համակարգերու վաճառքին մասին համաձայնագիրը. «Ազատութիւն» ձայնասփիւռի կայանը կը նշէ, որ այս մասին 23 օգոստոսին հաղորդեց ռուսական «ՌԻԱ Նովոսթի» լրատու գործակալութիւնը:
Համակարգերը արտադրող «Ռոսօպորոնէքփոր» ընկերութեան գլխաւոր տնօրէն Ալեքսանտր Միխէեւ աւելի ուշ հաստատած է այս լուրը` ըսելով. «Համաձայնագիրը ստորագրուած է, սակայն տակաւին ի զօրու չէ, որովհետեւ աշխատանքը կը շարունակուի որոշ նրբութիւններ հարթելու համար»: Ան չէ մանրամասնած սակայն, թէ քանի՞ համակարգ պիտի վաճառուի Թուրքիոյ, եւ թէ Անգարա որքա՞ն պիտի վճարէ անոնց համար:
Թուրք բարձրաստիճան պաշտօնատարներ յուլիսին հաղորդած էին, թէ երկար բանակցութիւններէ ետք համաձայնութիւն գոյացած է Ռուսիոյ հետ հակահրթիռային այս արդիական համակարգերը գնելու համար: Օրին ըսուած էր, թէ Անգարա 2,5 միլիառ տոլար պիտի վճարէ 4 համակարգերու համար: Կ՛ակնկալուի, որ անոնցմէ երկուքը 2018-ին յանձնուին, մինչ մնացեալ երկուքը պիտի կազմուին Թուրքիոյ մէջ` ռուսական օժանդակութեամբ: Հաւանական է նաեւ, որ համակարգերը հաստատուին Հայաստանի եւ Յունաստանի հետ սահմաններուն վրայ:
Հակադարձելով այս լուրին` Միացեալ Նահանգներու պաշտպանութեան նախարար Ճէյմս Մաթիս Թուրքիոյ սոյն ծրագիրը նկատած էր «երկրին գերիշխան որոշումը», սակայն աւելցուցած էր, թէ հարցեր կրնան յառաջանալ` ռուսական համակարգերը ՕԹԱՆ-ի սպառազինութեան հետ համատեղելու առնչութեամբ:
Ամերիկեան «Ճէյմսթաուն» հիմնարկութեան ապահովական հարցերու վերլուծաբան Էտուարտ Աբրահամեան կը յայտնէ, թէ նման համաձայնագիրի մը ստորագրումը կը նշանակէ, թէ Ռուսիա եւ Թուրքիա արդէն իսկ հասած են սերտ համագործակցութեան փուլի: «Սա կը նշանակէ, որ Ռուսիոյ համար Թուրքիան այլեւս պիտի չդիտարկուի իբրեւ այս շրջանին մէջ հիմնական սպառնալիք, հիմնակա՛ն հակառակորդ: Աւելի՛ն, այս փաստաթուղթը կրնայ մեկնաբանուիլ այսպէս. Ռուսիան մատակարարելով այս համակարգերը` ո՛չ միայն կը փորձէ Թուրքիոյ համար բանալ իր ռազմական արհեստագիտական շուկան, այլ նաեւ կը ցուցադրէ, որ Թուրքիոյ հետ, ինչպէս Սուրիոյ, Սեւ ծովու եւ կովկասեան հարցերուն մէջ, կարելի է գալ համաձայնութեան եւ ըլլալ խոր համագործակցութեան մէջ», կ՛աւելցնէ Աբրահամեան:
Վերլուծաբանը նաեւ կը նշէ. «Թուրքիա արդէն իսկ բաւական երկար ժամանակ է, որ ունի հիմնական սպառազինութիւններու արդիականացման խնդիր, եւ ակնյայտ էր, որ վերջին 15 տարիներուն ընթացքին, ՕԹԱՆ-ի երկիրները մեծ շահագրգռութիւն չէին ցուցաբերեր նման զինատեսակներ, որոնց շարքին` հեռահար հակաօդային համակարգեր Թուրքիոյ մատակարարելու հարցին մէջ. այնպիսի՛ զինատեսակներ ու համակարգեր, որոնք Թուրքիան կը կարենար ինքնուրոյն տնօրինել: Ռուս-թրքական նոր համաձայնութիւնները Հայաստանի համար որոշակիօրէն սպառնալիք են` մեկնելով այն իրողութենէն, որ Թուրքիան եւ Ռուսիան այս պարագային աւելի կարեւոր կը նկատեն ղարաբաղեան խնդիրի շուտափոյթ կարգաւորումը: Այդ երկիրները նման կարգաւորման օրակարգ կ՛առաջարկեն, ինչ որ Հայաստանի համար նոր խնդիրներ ու սպառնալիքներ կը ստեղծէ, որովհետեւ այդ պարագային, Թուրքիան Մոսկուայի հետ համագործակցութեան շնորհիւ շրջանին մէջ կը դառնայ աշխուժ դերակատար»:



