Յ. ԼԱՏՈՅԵԱՆ
Քաղաքական ամէն աքթ ետին հովանաւոր կանգնած կ՛ըլլայ: Հովանաւորողը շատ անգամ չ՛երեւիր, սակայն իր վստահելիներով կը գործէ: Ճգնաժամի պարագային հովանաւորողը ինքզինք կը բացայայտէ: Վտանգը վտանգաւոր չդարձած, հովանաւորողը վստահելիներու նոր զոհեր կը բեմադրէ, եւ խաղը կը շարունակուի:
Այսպէս է: Այսպէս եղած է եւ, դժբախտաբար, վարակիչ է ասիկա: Այսօր Սէուտական Արաբիոյ եւ Ծոցի երկիրներուն առած քայլը հովանաւորուած է Միացեալ Նահանգներուն կողմէ: Կացութիւնը ինչպէ՞ս պիտի շրջուի: Հաւանաբար հովանաւորը իր վստահելիներէն քանի մը հոգի պիտի զոհէ եւ իր «մեծ» ծրագիրը յաջողցնէ: Վստահելիներով գործող վարչակարգերը պէտք է լաւ գիտնան, որ որքան ալ վստահելի փորձեն մնալ, տեղ մը իրենց հովանաւորներուն շահը աւելի պիտի գերակշռէ, քան` իրենց տարիներու ծառայութիւնները:
Հովանաւորողը միա՛յն իր շահերը կը հետապնդէ: Ան պատրաստ է ամէն բան քանդելու, միայն իր անձը ազատելու համար: Հովանաւորողը ինքն ալ հովանաւորուած է ուրիշներէն: Փաստօրէն, երեւցողը այն է, որ վստահելիներով գործող համակարգերը իրենց շուրջ եղող կարողականութիւնն ալ կը պարպեն: Տեղ մը ինքզինք յարգող եւ արժանապատուութիւն ունեցող անհատ մը բոլոր դաւերուն մասնակից չի կրնար ըլլալ: Տեղ մը վստահելին կամակատար կ՛ըլլայ եւ կարծիք չ՛ունենար, ոչ ալ առիթ` հարցերը վերլուծելու, մասնակցելու անոնց քննարկման եւ իր անձնական համոզումը տալու:
Վստահելիները սորված են միայն որոշում գործադրել եւ ոչ թէ որոշում որոնել:
Ընդդիմադիրները ժողովուրդներու եւ մանաւանդ իրաւազրկուած հաւաքականութիւններու կամքն են: Ճիշդ այդ պատճառով ալ հովանաւորողի այս գործելաոճը ձախողութեան մատնուած է միշտ ու պիտի մատնուի: