Հայկական Լրատուամիջոցները Պատրաստ Պէտք Է Ըլլան Որեւէ Ճգնաժամի
ՇԱՀԱՆ ԳԱՆՏԱՀԱՐԵԱՆ
Լրագրողներու համահայկական 5-րդ համաժողովը յստակացուցած էր տեղեկատուական անվտանգութեան խնդիրներ: Այդ քննարկումները կը միտէին նաեւ` սանձազերծուած ապատեղեկատուութեան հակազդելու, ծուղակ չէզոքացնելու, նախաձեռնողականութիւն ցուցաբերելու եւ ճգնաժամերու ստեղծման ծրագիրին համարժէք օփերաթիւ աշխատելու անհրաժեշտութեան:
Այսօր փաստ է արդէն, որ այդ քննարկումները իրենց նպաստը ունեցան ապրիլեան քառօրեայ պատերազմին ընթացքին, երբ համատարած համոզում գոյացաւ, որ իրօք հայկական լրատուադաշտը իրականացուց իր առջեւ դրուած տեղեկատուութեան բարդ խնդիրները, բնականաբար ուղեցոյց ունենալով Հայաստանի Հանրապետութեան համապատսխան գերատեսչութիւններու եւ մամուլի բաժանմունքներու կատարած փայլուն կատարողականութիւնը եւ անոնց տրամադրած լրատուական բովանդակութիւնը: Կեդրոնանանք այդ օրինակին վրայ:
Արցախեան հակամարտութեան առաջին օրէն տեղեկատուական պատերազմը անդադար շարունակուած է. բնականաբար ապրիլեան կայծակնային նախայարձակողականութեան առընթեր ծաւալ ստացաւ նաեւ այս ոլորտը:
Առարկայական մօտեցումի համար ճիշդ չէր ըլլար բաւարարուիլ հայկական եւ ազրպէյճանական կողմերուն միջեւ ընթացող տեղեկատուական հակամարտութեան մասին խօսելով միայն: Առնչակից կողմեր կան այստեղ, եւ յատկապէս` միջազգային լրահոսը, որ լուրեր թողարկելու, զանոնք մեկնաբանելու, շրջագայութեան մէջ դնելու եւ ուղղակի-անուղղակի եղանակներով հանրային կարծիք ձեւաւորելու բազմաբնոյթ առաքելութիւններով կը յատկանշուի:
Հիմնական տարբերութիւնը, որ երեւցաւ հայկական եւ ազրպէյճանական տեղեկադաշտերուն միջեւ, առաջինին ամբողջովին բաց եւ երկրորդին ամբողջովին փակ աշխատելու եղանակն էր: Արցախ հասած հայ թէ օտար լրագրողները որեւէ դժուարութիւն չեն դիմագրաւած. անոնց հասանելի դարձած են ո՛չ միայն պետական գերատեսչութիւններու պաշտօնեաներ, այլ նաեւ հասարակական գործիչներ, կամաւորներ, բանակայիններ, ծառայողներ: Մինչ ազրպէյճանական կողմէն լրագրողներու աշխատանքը պայմանաւորուած էր համապատասխան հաստատութիւններու ուղղորդումներով, յատուկ թոյլտուութիւններով եւ միտումներով, այլ ընդհակառակը քարոզչական ուղղուածութեան գերադասումով յաճախ խուճապ ստեղծելու:
Ահա այստեղ է, որ զգայացունց լուր թողարկելու, լրատուութեան սկզբնաղբիւրի վերածուելու մղումները պէտք է մղուին երկրորդ փլան, չըսելու համար, որ պէտք է վերանան:
Խուճապահարումը այս կամ այն լրատուամիջոցին եւ անոր ետին կանգնած պետութեան մը առաջնահերթութիւնը կրնայ ըլլալ քաղաքականօրէն հասկնալի պատճառներով:
Հայկական լրատուամիջոցը ճգնաժամային որեւէ հանգրուանի գործելու է իրեն յատուկ կանոններով:
Այդ կանոններու մշակումն է առաջնային, եւ որոնց ձեւաւորման համար մեծապէս օգտակար են Սփիւռքի նախարարութեան առընթեր գումարուող լրագրողներու համահայկական համաժողովները, ընդ որում` այս համաժողովը:
(Հատուած)
