ԹՈՐԳՈՄ
Բնականաբար որեւէ մահ ողբերգութիւն է: Նոյնիսկ անծանօթի մը մահուան գոյժը երբ լսես, պահ մը անբացատրելի ապրում մը կ՛ունենաս: Իսկ կանխահաս, անակնկալ մահերը ուղղակի կ՛ապշեցնեն եւ առաջին արձագանգդ կ՛ըլլայ.
– Ո՜չ…:
Թէ որո՞ւ կ՛ըսուի այդ պոռթկում-բողոք «Ոչ»-ը, կը մնայ առեղծուած, ինչպէս նոյն ինքն մահը:
Աւելի զարմանալի կը թուին մարզիկներու վաղահաս մահերը, մինչ կ՛ենթադրուէր, թէ անոնք չեն մեռնիր:
Վերջերս տարբեր հանգամանքներով անժամանակ մահացան երեք ֆութպոլիստներ` Ռուսիոյ, Անգլիոյ եւ Ֆրանսայի մէջ:
Անշուշտ նորութիւն չէ մրցումներու ընթացքին մարզիկներու մահանալը: 19-րդ դարու վերջին տասնամեակէն ի վեր աշխարհի զանազան երկիրներու մէջ աւելի քան հազար ֆութպոլիստներ մահացած են մրցումներու ընթացքին:
Անշուշտ բոլոր այդ դէպքերն ալ իրենց առարկայական բացատրութիւնները ունին, բայց եկո՛ւր ատիկա ծնողներուն, հարազատներուն բացատրէ՛:
Արհեստավարժ բոլոր ակումբներն ալ ունին իրենց մասնագիտական, բժշկական կազմերը, որոնք բացառիկ բծախնդրութեամբ կը կատարեն իրենց առաքելութիւնը, սակայն բաներ կան, որոնք անոնց ուժերէն վեր են:
Ժամանակակից ֆութպոլի աւելի արագ կշռոյթը, աւելի արագ հեւքը, աւելի ֆիզիքական ըլլալը, աւելի յարձակողապաշտ (ակրեսիւ) ըլլալը, աւելի կռուազան ըլլալը, հովանաւորողներուն, համակիրներուն, ակումբներու պատասխանատուներուն աւելի պահանջկոտ ըլլալը… այս բոլոր «աւելիները» կը շալկեն մարզիկներն ու մարզիչները, որոնք ի վերջոյ մարդ արարածներ են եւ օր մը կրնան կքիլ, որովհետեւ կրնայ «հոգինին յօժար ըլլալ, բայց մարմիննին` տկար…»:
Աւելի փառքի, պատիւի եւ դրամի մարմաջը մեզ վերադարձուցած է Հռոմէական կայսրութեան դարաշրջան, ֆութպոլի դաշտը եղած է` ամփիթատրոն, իսկ մարզիկները` իրարու դէմ կեանքի եւ մահուան կռիւ մղող կլատիաթորներ:
Իսկ մարզական խաղերուն մէջ ողբերգական մահերուն ի տես, պիտի շարունակենք աւելի եւ աւելի ըսել.
– Մահը իր ճամբով, կեանքը` իր:
Բայց… հիմնական բան մը կ՛անտեսենք.
Այո՛, մրցում է, բայց Ի ՎԵՐՋՈՅ ԽԱ՜Ղ Է ԲԱՐԵԿԱՄ…