Ուղղափառ եկեղեցւոյ Պարթոլոմէոս Տիեզերական պատրիարքի գլխաւորութեամբ, Յունաստանի Կրետէ կղզիին մէջ գտնուող Ուղղափառ եկեղեցւոյ ակադեմիային մէջ տեղի ունեցաւ Համաուղղափառ եպիսկոպոսաց ժողովը, որուն մասնակցեցան Արեւելեան ուղղափառ տասնչորս եկեղեցիներու պետերը:
Այս ժողովը հազարամեակէ մը ի վեր սպասուած մեծ ժողովն էր: Տիեզերական պատրիարքին կողմէ հրաւիրուած էին քրիստոնեայ բոլոր եկեղեցիները, բերելու իրենց մասնակցութիւնը այս ժողովին` դիտողի հանգամանքով: Արամ Ա. վեհափառին տնօրինումով, Մեծի Տանն Կիլիկիոյ կաթողիկոսութեան կողմէ, սոյն ժողովին մասնակցեցաւ Կոմիտաս արք. Օհանեանը:
Ուղղափառ եկեղեցւոյ «Մեծ եւ Սուրբ» Սինոտը, ինչպէս բնորոշուեցաւ այս ժողովը, տեւեց մէկ շաբաթ` 19-էն 26 յունիս: Անոր իրագործումը երկար, աւելի քան յիսուն տարիներու սպասումի եւ հետեւողական աշխատանքի արդիւնքը եղաւ, որուն յաջողութեան համար աշխատեցան Արեւելեան ուղղափառ բոլոր եկեղեցիներուն պատասխանատուները:
Ժողովի օրակարգերն էին.-
– Ուղղափառ եկեղեցիին առաքելութիւնը ներկայ աշխարհին մէջ. արժէքը մարդկային անձին. ազատութիւն եւ պատասխանատուութիւն. խաղաղութիւն եւ պատերազմի արգելքը:
– Ուղղափառ եկեղեցին տարբերութիւններու դիմաց:
– Առաքելութիւնը Ուղղափառ եկեղեցւոյ իբրեւ վկայութիւն` սիրոյ եւ ծառայութեան:
– Ուղղափառ սփիւռքը եւ եկեղեցական կանոնականութիւնը: Այս ուղղութեամբ, արդէն իսկ գոյութիւն ունեցող հոգեւոր կեդրոններէն դուրս, տասներկու նոր շրջաններ նշանակուեցան ամբողջ աշխարհին մէջ:
– Պահեցողութեան կարեւորութիւնը եւ անոր այժմու պահպանման ձեւը:
– Ուղղափառ եկեղեցւոյ յարաբերութիւնները քրիստոնեայ աշխարհին հետ: Այս առնչութեամբ Արեւելեան ուղղափառ եկեղեցւոյ խումբէն դուրս գտնուող բոլոր եկեղեցիները «Այլափառ խոստովանողներ» կոչուեցան: ժողովը յայտարարեց, թէ Ուղղափառ եկեղեցին կը շարունակէ երկխօսութիւնը միւս եկեղեցիներուն հետ:
