ՔՆԱՐԻԿ ԱԲՐԱՀԱՄԵԱՆ
Խ. Աբովեանի անուան հայկական պետական մանկավարժական համալսարանի բանասիրական բաժանմունքում, նախաձեռնութեամբ «Սփիւռք» գիտաուսումնական կենտրոնի տնօրէն, հայ նոր եւ նորագոյն գրականութեան եւ նրա դասաւանդման մեթոտիկայի ամպիոնի վարիչ, փրոֆ. Սուրէն Դանիէլեանի, նոյեմբերի 9-ին տեղի ունեցաւ պոլսահայ նորագոյն գրականութեանը նուիրուած ցերեկոյթ: «Սփիւռք» կենտրոնի սրահը հիւրընկալել էր Պոլսից ժամանած ասմունքի առաջատար վարպետ Սիլվա Չիլպօղոսեան-Կոմիկեանին եւ Զահրատի այրիին` Անայիս Եալտըզճեանին:
Բացման խօսքում փրոֆ. Սուրէն Դանիէլեանը ներկայացրեց հիւրերին: Նա մասնաւորապէս ընդգծեց Զահրատի կենսական յարատեւութեան հարցում տիկին Անայիսի նուիրումը. բանաստեղծի մահից յետոյ հասցրել է արդէն երեք ժողովածու լոյս ընծայել: Նա գրչի մարդ է եւ իր մնացած կեանքը այլեւս նուիրել է ամուսնու գեղարուեստական աշխարհի նորովի բացայայտմանը: Սիլվա Կոմիկեանը համահայկական չափումներով հայ բանաստեղծութեան լաւագոյն մեկնաբաններից է, արուեստագէտ` բառի ամենալայն իմաստով: Նա կեանքի դպրոց է անցել նախ եւ առաջ պոլսահայ տաղանդաւոր արձակագիր Վարդան Կոմիկեանի շնորհիւ, որի աշակերտուհին էր, կինը, զինակիցը: Եւ նրանից է, որ առ այսօր պահում ու պահպանում է ազնուականութեան շուքը: Ս. Դանիէլեանը նշեց, որ այս տարի լրացաւ Կոմիկեանի 100-ամեակը:
Այնուհետեւ անդրադառնալով պոլսահայ գրականութեանը` նա ընդգծեց. «Թէպէտ մենք բանաստեղծական աշխարհից ենք, մասնագէտներ ենք, բայց պոլսահայ բանաստեղծութեան արժէքների հետ ուղիղ շփումը բաւարար չի թւում: Եւ այստեղ բոլորովին էլ նկատի չունենք դասախօսութիւնների, վերլուծութիւնների սակաւութիւնը: Այսօր լրացնում ենք այդ բացը: Այս ցերեկոյթի շնորհիւ, սիրելի՛ ուսանողներ, ձեզ ի պահ են տրւում պոլսահայ նորագոյն շրջանի լաւագոյն կտորները: Պոլսահայ գրականութիւնը Զահրատի, Զարեհ Խրախունու, Ռոպէր Հատտէճեանի, Զաւէն Պիպէռեանի եւ այլոց թելադրութեամբ կարողացաւ ֆրանսահայ եւ ամերիկահայ գրական օճախներից խլել նրանց ժամանակաւոր առաջնութիւնը, դառնալ սփիւռքահայ գրականութեան առաջատար օճախը, շարունակել անցեալ դարի 10-ական թթ. ընդհատուած թռիչքը: Սա մեծագոյն երեւոյթ էր, որը խոնարհումի արժանի է:
Ես կ’ուզենայի այսօրուայ հաւաքն անցնէր հէնց այդ կարգախօսի ներքոյ, այն գիտակցութեամբ, թէ ինչպէ՛ս այդ գրականութեան ներկայացուցիչները կարողացան օճախին վերադարձնել տոհմիկ նկարագիրը, որ ունէր Դ. Վարուժանի, Սիամանթոյի, Մ. Մեծարենցի, Ռ. Սեւակի շնորհիւ, ինչպէ՛ս կարողացան նրանց դիմագիծը եւ դրօշը բարձր պահելու կորովը ունենալ: Սրա մէջ մեր գրականութեան բարձրագոյն արժէքն է: Ահա թէ ի՛նչն է ի պահ տրւում ձեզ»:
Ապա ձայնը տրուեց Սիլվա Կոմիկեանին, ով մէկ ժամից աւելի արեւմտահայերէնի իր զտարիւն զգացողութեամբ եւ վարպետ կատարումներով լսարանը պահեց հիացումի մթնոլորտում: Յայտագիրը կազմուած էր Օննիկ Ֆչըճեանի, Վարդ Շիկահերի, Անդան Էօզերի, Իգնա Սարըասլանի, Զարեհ Խրախունու, Ռոպէր Հատտէճեանի եւ, ի հա՛րկէ, Զահրատի ստեղծագործութիւններից: Վերջում ներշնչանքով արուեստագիտուհին արտասանեց Պարոյր Սեւակ:
Նրա խօսքը երբեմն ընդմիջւում էր Սուրէն Դանիէլեանի մեկնական անհրաժեշտ բացատրութիւններով:
Հանդիսութեան աւարտին Զահրատի նկարագրի շուրջ խօսք ասաց եւ ցերեկոյթի առթիւ իր խանդավառութիւնն արտայայտեց Անայիս Եալտըզճեանը:
Իսկ բանասիրական բաժանմունքի տնօրէն փրոֆ. Եուրի Դաւթեանը, ամփոփելով բանաստեղծութեան այս իւրատեսակ փառատօնը, շնորհակալութիւն յայտնեց Ս. Դանիէլեանին` ուսանողութեանը գրականութեան հետ նման բարձր շփումի հնարաւորութիւն ընձեռելու, տիկին Անայիսին` իր ներկայութեան, իսկ տիկին Սիլվային` արհեստավարժ կատարման համար:
