Յ. ԲԱԳՐԱՏՈՒՆԻ
Այն ինչ որ կատարուեցաւ Պէյրութի հրապարակներուն վրայ անցնող օրերուն, ցոյց կու տայ ժողովրդային ընդվզումի բարձրագոյն մակարդակ եւ այդ ընդվզումը բարձրաձայնելու վճռակամութիւն: Ու այս պոռթկումը պիտի շարունակուի այսօր եւ յառաջիկայ օրերուն:
Տասնամեակներ շարունակ շահամոլ քաղաքական «հեղինակութիւններու» մեքենայութեանց կամայ թէ ակամայ ենթարկուող քաղաքացին այս անգամ, աղբերու գայթակղութեան բեմադրութենէն դժգոհ` հրապարակ իջաւ իր «ո՛չ»-ը ըսելու տեւաբար զինք կենցաղային, տնտեսական, քաղաքական եւ համայնքային շահագործումի ենթարկող քաղաքական դասակարգին դէմ, որ ցարդ ո՛չ պետութիւն, ո՛չ հայրենիք եւ ո՛չ ալ քաղաքացիի տիպար յաջողեցաւ ստեղծել:
Ցուցարարները տարբեր պահանջներ ունին: Պարզապէս աղբերու վերացման պահանջէն մինչեւ կենսոլորտի եւ ներքին գործոց նախարարներու հրաժարական, կառավարութեան թէ խորհրդարանի հրաժարում, նախագահի ընտրութիւն ու դեռ` ամբողջ վարչաձեւի անկում կարգախօսներ են, որոնք կրկնուեցան ու պիտի շարունակուին կրկնուիլ, այնքան ատեն որ իշխանութիւնները չեն կրնար ականջ դնել ժողովուրդին պահանջներուն:
Կատարուող ցոյցերուն զսպումի պատասխանը անհամաչափ եղաւ ապահովութեան ուժերուն կողմէ: Քանի մը հարիւր երիտասարդներ արժանի չէին նման կարծր հակադարձութեան, երկրի մը մէջ, ուր արտայայտուելու, կարծիքի եւ ցոյցի ազատութիւնը սահմանադրութեամբ պաշտպանուած ժողովրդավարական «սրբութիւններ» են:
Ու պատահեցաւ ա՛յն, որ հակադարձութիւնը հրաւիրեց յաւելեալ կարծրութիւն ու պատճառ դարձաւ նաեւ` խուլիկանային արարքներու:
Ու յանկարծ, ցարդ անծանօթ պատասխանատուի մը խելապատիկէն ծնաւ ցուցարարներուն դիմաց պատ բարձրացնել, որպէսզի ապահովուի վարչապետարանը: Անվարան ըսենք` ժողովուրդին եւ կառավարութեան միջեւ որեւէ բարձրացուող պատ, ամօթի պատ կարելի է կոչել պարզապէս: Ու դեռ` այլ պատասխանատուներ յանդգնեցան Ռիատ Սոլհ եւ Նահատակաց հրապարակները յայտարարել ապահովութեան գօտի ու արգիլել ցոյցերու կայացումը:
Այս բոլորին ի տես, արեւմտեան պետութիւններուն դեսպանատուները ժողովրդավարութեան յարգումի ու միաժամանակ զգուշութեան հրաւէրներ ուղղեցին պետութեան` փորձելով «արաբական գարուն»-ի մէկ տարբերակ մը տեսնել լիբանանեան եռանգապնակին մէջ:
Թէ տասնամեակներու ընթացքին կուտակուող տագնապներու պալարը կրնա՞յ պայթիլ, բնականաբա՛ր:
Թէ երկրի իշխանաւորներուն մէջ մե՞ծ է թիւը փտածութեան խորհրդանիշերուն, շահադիտական մօտեցումներով անձերու, շահագործող դէմքերու, անկասկա՛ծ:
Թէ իր օրապահիկը հազիւ վաստկող քաղաքացիին համար այլեւս իմաստ չե՞ն ներկայացներ խոստումները, ծառերը, հանդարտեցման թէ դատապարտման կեցուածքները, անտարա՛կոյս:
Աշխատավարձերու յաւելման ու վարձքերու օրինագիծերը կը շարունակեն քաշքշուիլ խորհրդարանի դարակներուն մէջ եկամուտի բացակայութեան պատճառով, ձգելով այն տպաւորութիւնը, թէ քաղաքացին ինքն է բազմամիլիառ պարտքերու կուտակման ու զանոնք վերացնելու պատասխանատուն:
Ու շարքը կարելի է երկարել: Մեծ ճիգի կարիք չկայ այլեւս լիբանանեան իշխանութիւններուն պատռտած պատմուճանը կարկտելու անկարելիութեան մասին արձանագրելու:
Ու դեռ չենք խօսիր աւելի մեծ հարցերու մասին: Ապահովական կացութիւն, քաղաքական անել, սուրիացի տեղափոխուածներու թէ պաղեստինցի գաղթականներու հարց, սահմանային անվտանգութիւն, իսլամական հաւատադրժողականութեան սպառնալիքներ, շրջանի աշխարհագրական նոր բաժանում ու դեռ այլ տագնապներ:
Մեր խնդիրը այսօր կը կայանայ փոքր քայլերով, յստակ պահանջներով նպատակներ հետապնդելու մէջ:
Քաղաքական մեծ տագնապները լուծելի չեն այսօր տակաւին:
Տնտեսական տագնապը կարելի է սահմանափակել, բայց ցարդ զայն լուծելու հեռանկար գոյութիւն չունի:
Ո՛չ նախագահի ընտրութիւնը կարելի է եւ ո՛չ ալ կառավարութեան հրաժարականը: Ներկայ հանգրուանին պարտաւոր ենք ընդունելու նոյնիսկ խորհրդարանի պաշտօնավարութեան երկարաձգումը, ինչքան ալ ոչ ժողովրդավար կամ անընդունելի ըլլայ:
Հիմնականը` ամէնօրեայ պահանջներու տրամաբանական լուծումներու որոնումն է:
Հիմնականը` փոքր քայլերով ճիշդ թիրախաւորումն է:
Հիմնականը` օտար եւ դաւադիր ձեռքերու պղտոր ջուրին մէջ ձուկ որսալու առիթ չտալն է:
Ժողովուրդ-պետութիւն վստահութեան կամուրջի վերահաստատումն է կարեւորը:
Շահագործող իշխանաւորներու ախորժակներուն նուազեցումն է կարեւորը:
Ժողովրդային շարժումները պէտք է շարունակուին անկասկած: Յստակ, նպատակաուղղուած պահանջներով:
Ու կառավարութիւնն ու ուժական կառոյցները պարտաւոր են պաշտպանել ժողովուրդը եւ ոչ թէ պատ քաշեն անոր դիմաց կամ պաշտպանութեան քողին տակ հարուածեն զայն:
Պէտք է վար իջնել մեծախօսական պոռոտաբանութենէն: Ղեկավարութեան լաւագոյն ոճը համեստութեամբ հասկացողութիւնն է:
Իսկ փոխելու, փոփոխութիւն յառաջացնելու, բարեկարգելու լաւագոյն միջոցը յստակ, շարունակական, յարատեւ պահանջատիրութիւնն է, անընկճելի կամքով:
Այս օրերուն, կողմնացոյցը ճի՛շտ ուղղութեամբ պէտք է բռնել: Սխալները կարելի չէ սխալներով սրբագրել:
Ցուցարար զանգուածները պէտք չէ սխալին:
Իսկ ապահովական կառոյցները իրենց զսպուածութեամբ պարտին պաշտպանել ժողովուրդը:
Երկուստեք պատասխանատուութիւնը, ժողովուրդ եւ իշխանութիւն, կրնայ ապահովել ներկայ հանգրուանի անվտանգ անցումը:
